Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/7106 Esas 2022/2650 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 3. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 05.07.2018 tarih ve 2017/408 E. - 2018/261 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nce verilen 19.06.2020 tarih ve 2019/162 E. - 2020/505 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı şirketin ‘‘kataljin Vapour Rub’’ ibareli marka başvurusunda bulunduğunu ve söz konusu başvurunun 2016/53174 sayı ile kayıt altına alındığını, davalı başvurusunun Resmi Marka Bülteni’nde yayınlandığını, müvekkili tarafından yayına karşı itiraz edildiğini ancak Markalar Dairesi tarafından itirazlarının tümüyle reddedildiğini, itirazın reddi kararına karşı Yeniden İnceleme Ve Değerlendirme Kurulu nezdinde itirazda bulunulduğunu bu itirazın da reddedildiğini, dava konusu ‘‘kataljin Vapour Rub’’ ibareli markanın müvekkilinin "VAPORUB" ve "VICKS VAPORUB" markaları ile karıştırılmaya yol açacak derecede benzer olduğunu, müvekkilinin "VAPORUB "ve "VICKS VAPORUB" markaları üzerinde eskiye dayalı yoğun ve yaygın kullanımı neticesinde öncelikli ve gerçek hak sahipliği bulunduğunu ileri sürerek, 2017-M-7424 sayılı YİDK kararının iptaline, tescili halinde markanın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı kurum vekili, kurum kararının usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket vekili, dava konusu marka işaretinde asıl ve ayırt edici unsurun "KATALJİN" ibaresi olduğunu, müvekkili şirketin markası ile davacı şirketin markaları arasında görsel, işitsel ve anlamsal düzeyde ilişkilendirilme ihtimali de dahil olmak üzere karıştırmaya yol açabilecek benzerlik de olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama ve toplanan delillere göre, dava konusu başvuru'nun “KATALJİN Vapour Rub” ibaresinden oluştuğu, kapsamında 01, 03, 05, 16. sınıftaki mal ve hizmetlerin bulunduğu, itiraza dayanak markaların ise "vicks drops", "vicks breathe free", "vicks", "vicks", "vicks", "vicks", "vicks", "vaporub", "vaporub", "şekil", "vaposyrup", "vapospray", "vapolem", "vapodry", "vapodeks", "vicks vital", "vicks vaporub ve şekil", "vicks vaporub", "vicks vaporub", "vicks şekil", "vicks şekil", "vicks grip action", "vicks fusion", "vicks forte" ibaresinden meydana geldiği ve koruma kapsamlarında 03, 05, 10, 11, 32. sınıflardaki mal ve hizmetlerin yer aldığının gözlendiği, davalı ... başvuru kapsamında yer alan "03. sınıf: Ağartma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri, Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil) ile 05. sınıf: İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal ürünler, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal reaktif maddeler. Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç): diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri. Hijyen sağlayıcı ürünler: pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı tazeleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler), tıbbi amaçlı deterjanlar" bakımından dava konusu markaların aynı/aynı tür/benzer olduklarının tespit ve kabul edildiği, dava konusu marka KATALJIN VAPOUR RUB ibarelerini haiz olduğu, marka işaretindeki KATALJIN sözcüğü büyük, kalın ve kırmızı harflerle olmak üzere bütüne göre daha büyük yazıldığı ve işarette ön planda olduğu, marka işaretinde yer alan İngilizce VAPOUR kelimesinin Türkçesi “buhar, buğu, buharlaşmak” ve yine İngilizce RUB kelimesinin Türkçe karşılığı “ovmak, ovuşturmak, masaj yapmak” olup VAPOUR RUB (veybır rab) şeklindeki birlikte yazımın sektörde “buharlaşan merhem” ibaresinin karşılığı olarak kullanıldığının anlaşıldığı, VAPOUR RUB ibaresinin bu tür mallar bakımından tanımlayıcı bir kelime olmakla herkesin kullanımına açık olduğunun kabulü gerektiği, dolayısıyla davalı işaretinde esas ve ayırt edici unsurun KATALJIN olduğu, dava konusu markalar arasında, 556 sayılı KHK m. 8/1-b anlamında benzerlik ve karıştırılma ihtimalinin bulunmadığının kanaaatine varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince dava konusu başvuru'nun “KATALJİN Vapour Rub” ibaresinden oluştuğu, kapsamında 01 sınıftaki "Sanayide, bilim sahasında, fotoğrafçılıkta, tarım, bahçecilik ve ormancılıkta kullanılan kimyasallar. Gübreler ve topraklar. İşlenmemiş suni reçineler ve işlenmemiş plastikler. Yangın söndürücü maddeler. Kırtasiye, tıbbi ve ev içi kullanım amaçlı olanlar hariç yapıştırıcılar. 03. sınıftaki Ağartma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri. Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil). Sabunlar. Diş bakımı ürünleri: diş macunları, diş parlatma ve beyazlatma maddeleri, tıbbi amaçlı olmayan ağız gargaraları. Aşındırıcı ürünler: zımpara bezleri, zımpara kağıtları, ponza taşları, aşındırıcı pastalar. Deri, vinil, metal ve ahşap için parlatma ve bakım ürünleri: cilalar, bakım kremleri, cilalama amaçlı vaks. 05. sınıftaki İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal ürünler, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal reaktif maddeler. Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç): diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri. Hijyen sağlayıcı ürünler: pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, kağıt ve tekstilden mamul çocuk bezleri. Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı tazeleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler), tıbbi amaçlı deterjanlar. 16. sınıftaki Kağıt, karton (mukavva); kağıt veya karton malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri, karton kutular; kağıttan yapılmış tek seferlik kullanıma mahsus ürünler (kırtasiye amaçlı ürünler hariç): kağıt havlular, tuvalet kağıtları, kağıt peçeteler. Plastik malzemeden mamul ambalajlama ve sarma malzemeleri. Matbaa ve ciltleme malzemeleri. Basılı yayınlar, basılı evrak: kitaplar, dergiler, gazeteler, faturalar, irsaliyeler, gelir makbuzları, takvimler, posterler, fotoğraflar, afişler, tablolar, çıkartmalar, pullar. Kırtasiye, büro, eğitim-öğretim, yazım, çizim, resim ve sanatçılar için malzemeler (mobilyalar ve cihazlar hariç): kırtasiye tipi kağıt ürünler, yapıştırıcılar, kalemler, silgiler, kırtasiye tipi bantlar, el işi için karton, yazı kağıtları, kopyalama kağıtları, yazarkasa kağıt ruloları, çizim aletleri, kara tahtalar, resim boyaları. Büro makineleri. Badana ve boya işleri için fırçalar ve rulolar. Tespihler." mal ve hizmetlerin bulunduğu, itiraza dayanak markaların ise "vicks drops", "vicks breathe free", "vicks", "vicks", "vicks", "vicks", "vicks", "vaporub", "vaporub", "şekil", "vaposyrup", "vapospray", "vapolem", "vapodry", "vapodeks", "vicks vital", "vicks vaporub ve şekil", "vicks vaporub", "vicks vaporub", "vicks şekil", "vicks şekil", "vicks grip action", "vicks fusion", "vicks forte" ibaresinden meydana geldiği ve koruma kapsamlarında 03, 05, 10, 11, 32. sınıflardaki mal ve hizmetlerin yer aldığının, gözlendiği, davalı ... başvuru kapsamında yer alan 03. sınıftaki "Ağartma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri, Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil) ile 05. sınıftaki insan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal ürünler, tıbbi ve veterinerlik amaçlı kimyasal reaktif maddeler. Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç): diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri. Hijyen sağlayıcı ürünler: pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı tazeleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler), tıbbi amaçlı deterjanlar" mal ve hizmetleri bakımından dava konusu marka kapsamlarının benzer olduklarının anlaşıldığı, işaretlerin benzerliği hususu yönünden bu değerlendirmede, önceki markanın ayırt edicilik düzeyi, tescil kapsamındaki mal/hizmetler yönünden tanımlayıcılığı ve bu nedenle zayıflığı ya da kullanımla sonradan yüksek ayırt edicilik veya tanınmışlık kazanıp kazanmadığı önemli bir faktör olduğu, İşaretler de parçalara ayrılmadan ve bütüncül olarak değerlendirmeli, ancak markayı oluşturan dominant yada ayırt edici unsurların akılda tutulması gerektiği, görsel, sescil ve kavramsal benzerlik ya da farkların, markanın genel izleniminde bıraktığı etkinin esas alınması gerektiği, somut uyuşmazlıkta çekişmeli başvuru standart karekterle yazılmış “KATALJİN Vapour Rub” ibaresinden oluşurken; itiraza dayanak markaların standart karekterle yazılı "vicks drops", "vicks breathe free", "vicks", "vicks", "vicks", "vicks", "vicks", "vaporub", "vaporub", "şekil", "vaposyrup", "vapospray", "vapolem", "vapodry", "vapodeks", "vicks vital", "vicks vaporub ve şekil", "vicks vaporub", "vicks vaporub", "vicks şekil", "vicks şekil", "vicks grip action", "vicks fusion", "vicks forte" ibarelerinden oluştuğunun görüldüğü, dava konusu marka işaretindeki "KATALJIN" sözcüğü büyük, kalın ve kırmızı harflerle olmak üzere bütüne göre daha büyük yazıldığı ve işarette ön planda olduğu, bu ibare davacının çatı markasını oluşturmakta olup benzerlik karşılaştırmasında dikkate alınamayacağı, benzerlik incelemesinin "VAPOUR RUB" ibaresi üzerinden yapılması gerektiği, marka işaretinde yer alan İngilizce "VAPOUR" kelimesinin Türkçesi “buhar, buğu, buharlaşmak” ve yine İngilizce RUB kelimesinin Türkçe karşılığı “ovmak, ovuşturmak, masaj yapmak” olup VAPOUR RUB (veybır rab) şeklindeki birlikte yazımın sektörde “buharlaşan merhem” ibaresinin karşılığı olarak kullanıldığının anlaşıldığı, taraf markalarında emtia benzerliği bulunun sınıflar yönünden "VAPOUR RUB" ibaresi malın kalitesini, cins veya vasfını belirtmediği, bu nedenle tanımlayıcı bir ibare olmadığı, davacının mesnet "VAPORUB" ibareli 113676 sayılı ve "VapoRub" ibareli 121691 sayılı markaları ile başvuru markası arasında "R" harfi dışında bir farklılık olmadığı "R" harfi de telaffuz esnasında kaybolduğu, davacı markasının asli unsuru durumundaki bu ibarenin benzerinin davalı şirket başvurusunda asli unsur olarak kullanılmasının mümkün olmadığı, taraf markalarında emtia benzerliği bulunan 5/1 sınıf tüketicileri doktor ve eczacılar olup, satın alacağı ürünü titizlikle değerlendirebilen bilinçli tüketiciler olduğu, bu nedenle 5/1 sınıf yönünden taraf markaları arasında bir iltibas tehlikesi olmadığı, emtia benzerliği bulunan 5. sınıftaki diğer mallar ile 3. sınıftaki mallar yönünden taraf markaları arasında 556 sayılı KHK'nın 8/1-b maddesi anlamında benzerlik bulunduğu, mahkemenin aksi yöndeki kabulünün isabetli olmadığı, anılan KHK'nın 8/3 maddesinde düzenlenen tanınmışlık şartlarının davacı lehine gerçekleşmediğini, davacının kötüniyet iddiasını ispat edemediği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-2 maddesi gereğince kabulü ile, Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi'nce verilen 05/07/2018 gün ve 2017/408 E. - 2018/261 K. sayılı kararının kaldırılmasına; davanın kısmen kabulü ile, davalı markası kapsamında yer alan "03. sınıf: Ağartma ve temizlik amaçlı maddeler: deterjanlar, çamaşır suları, çamaşır yumuşatıcıları, leke çıkarıcılar, bulaşık yıkama maddeleri, Parfümeri; kozmetik ürünleri, kişisel kullanım amaçlı koku vericiler (insan ve hayvanlar için deodorantlar dahil) ile 05. sınıf: Tıbbi ve veterinerlik amaçlı kullanıma uygun diyetetik maddeler; diyet takviyeleri, gıda (besin) takviyeleri; zayıflama amaçlı tıbbi müstahzarlar; bebek mamaları; tıbbi amaçlı bitkiler ve tıbbi amaçlı bitkisel içecekler. Diş hekimliği için ürünler (aletler/cihazlar hariç): diş dolgu maddeleri, diş kalıbı alma maddeleri, protez ve yapay diş yapıştırma ve tamir maddeleri. Hijyen sağlayıcı ürünler: pedler, tamponlar, tıbbi amaçlı yakılar, pansuman malzemeleri, Zararlı bitkileri, hayvanları ve mantarları imha edici maddeler. İnsan ve hayvanlar için olanlar hariç deodorantlar, havayı tazeleyici kokular. Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop öldürücüler), tıbbi amaçlı deterjanlar" malları yönünden TPMK YİDK'nın 05.09.2017 tarihli ve 2017M-7424 sayılı kararının iptaline, davalı markası henüz tescil edilmediğinden hükümsüzlük talebi konusunda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir. 
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Dava,YDİK kararının iptali ve tescil edilmiş ise markanın hükümsüzlüğü istemine ilişkin olup, İlk Derece Mahkemesince alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davacının itiraza mesnet ‘‘VapoRub’’, ‘‘VICKS VapoRub’’markaları ile davalının “kataljin Vapour Rub” ibareli başvuru markasının benzer olmaması nedeniyle davanın reddine, Bölge Adliye Mahkemesince ise davacının istinaf başvurusunun yukarıda yazılı gerekçe ile kısmen kabulüne karar verilmiştir.
556 sayılı KHK’nın 8/1-b maddesi ‘‘Tescil için başvurusu yapılan marka, tescil edilmiş veya tescil için daha önce başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya benzer ise ve tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış bir markanın kapsadığı mal veya hizmetlerle aynı veya benzer ise, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış markanın halk tarafından karıştırılma ihtimali varsa ve bu karıştırılma ihtimali tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile ilişkili olduğu ihtimalini de kapsıyorsa...’’ hükmünü haizdir. Bu hüküm uyarınca benzerlik karşılaştırılması yapılırken davacının itiraza mesnet ‘‘VapoRub’’, ‘‘VICKS VapoRub’’ markaları ile davalının ‘‘KATALJİN Vapour Rub’’ibareli başvuru markasının bütünsel olarak karşılaştırılması gerekmekte olup itiraza mesnet davacı markaları ve davalı başvuru markasında yer alan “Vapour Rub” ibaresinin Türkçe anlamı göz önünde bulundurulduğunda bu ibare tescilli olduğu sağlık ve temizlik ile ilgili tüm sınıflar yönünden tanımlayıcı olduğunun kabulü gerekmektedir. Nitekim bu husus İlk Derece Mahkemesince alınan bilirkişi raporunda da ayrıntılı olarak açıklanmış olup ayrıca Vapour Rub ibaresi ilgili sektörde farklı firmalar tarafından da markaları ile birlikte kullanılmaktadır. Bu durum karşısında iltibas oluşturacak şekilde benzer olmayan işaretlerin yanılgılı gerekçe ile Kataljin ibaresinin karşılaştırmada dikkate alınmaksızın benzer olduğunun kabulü ile istinaf başvurusunun kabulüne ile sonuçta davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekillerinin temyiz istemlerinin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, HMK'nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 26,30 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz eden davalılara iadesine, 31/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.