Esas No: 2012/14488
Karar No: 2013/1103
Karar Tarihi: 22.01.2013
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2012/14488 Esas 2013/1103 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davalının davacıya iki adet çek verdiğini, davacının çekleri ..."a borcu nedeniyle takasa verdiğini, davalının ödemeden men talimatı nedeniyle çek bedellerinin ödenmediğini, banka tarafından davacı ve davalı aleyhine icra takibi yapıldığını, davacının icra dosyası borcunu ödeyerek 03/03/2010 tarihinde çekleri teslim aldığını, davalı hakkında 22/04/2010 tarihinde icra takibi yaptığını, davalının takibe itiraz ettiğini, TTK 726 md göre zamanaşımının gerçekleşmediğini, hatır çeki iddiasının yazılı delil ile ispatlanması gerektiğini belirterek itirazın iptali ile en az % 40 oranında icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının çekleri bankadaki kredi hesabına teminat olarak vermek için aldığını, daha sonra davacının çekleri bankadan alarak icra takibi yaptığını, çeklerin zamanaşımına uğradığını, davacının alacağını ispatlaması gerektiğini belirterek davanın reddi ile en az % 40 kötüniyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, toplanan delillere göre; icra takibine dayanak çeklerin ibraz sürelerinin ve dava sürelerinin geçtiği, çeklerin yazılı delil başlangıcı niteliği taşıdığı, dinlenen tanıkların alacağın varlığına ilişkin net bir beyanda bulunmadıkları, hatırlatılmasına rağmen davacının yemin deliline dayanmadığı, davacının davasını ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı dava konusu çekin lehtarı davalı ise keşidecisi olup, çeklerin dava dışı hamil ... tarafından 10 günlük ibraz süresi içinde ibraz edildiği ve keşide tarihinden itibaren 6 aylık zamanaşımı süresi geçmeden yine hamil olan dava dışı banka tarafından davacı ve davalı aleyhine icra takibine girişildiği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.
Davacı, aleyhindeki icra takibi sebebiyle çeklerin bedelini dava dışı hamil bankaya ödediğini ve çekleri icradan alıp, keşideci olan davalı aleyhine rücuen tahsil amacıyla icra takibine giriştiğini ileri sürmüş, davalı ise çeklerin teminat amacıyla verildiğini ve zamanaşımına uğradığını savunmuştur.
Dava dışı hamil ... vekili icra dosyasına verdiği 03.03.2010 tarihli beyan dilekçesinde dava konusu çeklerin bedellerini lehtar ...’ten tahsil ettiklerini bildirmiştir.
Bu açıklamalar karşısında somut olayın değerlendirilmesine gelince; somut olay bakımından 6762 sayılı TTK.nun 726/1. maddesinin değil, 726/2. maddesi hükmünün uygulanması gerekmektedir. Buna göre; “çek borçlularından birinin diğerine karşı haiz olduğu müracaat hakları bu çek borçlusunun çeki ödediği veya çekin dava yoluyla kendisine karşı dermeyan edildiği tarihten itibaren 6 ay geçmekle zamanaşımına uğrar”.
Çeklerde lehtar durumunda olan davacının çeki 03.03.2010 tarihinde ödediği ve bu tarihten itibaren henüz 6 aylık süre geçmeden davalı aleyhine icra takibine giriştiği dosya içeriğinden anlaşıldığına göre, davacı bakımından çeklerin zamanaşımına uğradığının kabulü yönündeki mahkeme gerekçesinde isabet görülmemiştir.
Hal böyle olunca mahkemece davalının, dava konusu çeklerin teminat amacıyla verildiği yönündeki savunmasını yazılı delille kanıtlaması gerektiği, başka bir anlatımla somut olayda ispat külfetinin davalıda olduğunun gözetilmeden delillerin değerlendirilmesinde ve ispat külfetinin tayininde yanılgıya düşülerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 22.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.