Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/5755 Esas 2022/2901 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 20.02.2020 tarih ve 2020/8 E. - 2020/289 K. sayılı kararın duruşmalı olarak Yargıtayca incelenmesi asıl ve birleşen davada davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 05.04.2022 günü hazır bulunan tüm davacılar vekili Av. ... ile asıl ve birleşen davada davalı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Asıl davada davacılar vekili, müvekkillerinden Furkan Alüminyum Ürün. Paz. Ltd. Şti. ile banka arasında tarihsiz 825.000.-TL limitli Genel Kredi Sözleşmesi aktedildiğini, müvekkili ...’in ciroladığı 25.11.2008 tarihli 40.000 TL bedelli müşteri çekinin teminat olarak bankaya verildiğini, ekonomik kriz sebebiyle 21.04.2009 tarihi itibariyle 14.500.-TL kadar bir borcun ödenemediğini, davalının teminat çekini bakiye borç kadar değil Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/416 Esas sayılı dosyası ile tüm bedel üzerinden takibe koyduğunu, yine müvekkillerinden ... ile davalı arasında 550.000.-TL limitli tarihsiz Genel Kredi Sözleşmesinin imzalandığını, Furkan Alüminyum Ürün. Paz. Ltd. Şti.’nin ciroladığı 19.10.2008 tarihli 32.500 TL bedelli müşteri çekinin teminat olarak davalıya verildiğini, 21.04.2009 tarihi itibariyle Furkan Alüminyum Ürün. Paz. Ltd. Şti.’nin davalıya borcunun bulunmadığını, davalının buna rağmen Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/415 Esas sayılı dosyası ile çek bedeli üzerinden takibe başladığını, yine kredi sözleşmesi kapsamında müvekkili ...’in ciroladığı 28.11.2008 tarihli 45.000.-TL bedelli müşteri çekinin teminat olarak bankaya verildiğini, 21.04.2009 tarihi itibariyle müvekkili ...’in borcunun 14.500.-TL olduğu halde bankanın Konya 6. İcra Müdürlüğünün 2009/413 Esas sayılı dosyası ile çek bedeli üzerinden takibe başladığını, yine sözleşme kapsamında müvekkili Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin ciroladığı 10.10.2008 tarihli 40.000.-TL bedelli müşteri çekinin teminat olarak bankaya verildiğini, Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin 21.04.2009 tarihi itibariyle davalı bankaya 14.090,39 TL borcu olduğu halde bankanın Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/414 Esas sayılı dosyası ile çek bedeli üzerinden takibe başladığını, yine kredi sözleşmesi kapsamında müvekkili ...’in ciroladığı 20.10.2008 tarihli 50.000.-TL bedelli müşteri çekinin teminat olarak bankaya verildiğini, 21.04.2009 tarihi itibariyle müvekkili ...’in borcunun 14.500.-TL olduğu halde bankanın Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/412 Esas sayılı dosyası ile çek bedeli üzerinden takibe başladığını, yine bu kredi sözleşmesi kapsamında müvekkili ...’in ciroladığı 28.12.2008 tarihli 1.925.-TL bedelli müşteri çekinin teminat olarak bankaya verildiğini, 21.04.2009 tarihi itibariyle müvekkili ...’in borcunun 14.500.-TL olduğu ve diğer takipler nedeniyle mükerrerlik arzettiği halde bankanın Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/413 Esas sayılı dosyası ile çek bedeli üzerinden takibe başladığını, ayrıca ...’in kredi sözleşmesinin ön yüzünde Dudu’nun, Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin, Furkan Alüminyum Ürün. Paz. Ltd. Şti.’nin isimleri bulunmakla birlikte arka yüzünde müşterek borçlu ve müteselsil kefiller kısmında sadece Furkan Alüminyum Ürün. Paz. Ltd. Şti.’nin adına yer verildiğini, bu sözleşmede Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin müşterek borçlu müteselsil kefil kısmında kaşe ve imzası bulunmadığından sorumlu tutulamayacağını, Furkan Alüminyum Ürün. Paz. Ltd. Şti.’nin imzaladığı sözleşmenin ön yüzünde Dudu’nun, Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin, ...’in adı bulunmakla birlikte arka yüzünde sadece ...’in ismi bulunup müşterek borçlu müteselsil kefil kısmında Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin ismine yer verilmediğini, adı geçen şirketin sorumlu tutulamayacağını, davalının her bir borçlu için ayrı takip başlatmasının da hukuka aykırı hareket ettiğini gösterdiğini, özetle müvekkili ...’in 14.500.-TL, müvekkili Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin 14.090,39 TL olmak üzere toplam 28.590,39 TL borcu bulunduğunu, davalının ise toplam 228.827,26 TL üzerinden takip başlattığını ileri sürerek müvekkili ...’in Konya 6. İcra Müdürlüğünün 2009/416 Esas sayılı dosyasında 42.553,97 TL bedelden, asıl alacağa, çek bedeline, faizine, çek tazminatına, çek komisyonuna borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline, müvekkili Furkan Alüminyum Ürün. Paz. Ltd. Şti.’nin Konya 6. İcra Müdürlüğünün 2009/415 Esas sayılı dosyasında 36.497,77 TL bedelden, asıl alacağa, çek bedeline, faizine, çek tazminatına, çek komisyonuna borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline, müvekkili ...’in Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/413 Esas sayılı dosyasında 34.534,59 TL bedelden, asıl alacağa, çek bedeline, faizine, çek tazminatına, çek komisyonuna borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline, müvekkili Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin Konya 6. İcra Müdürlüğünün 2009/414 Esas sayılı dosyasında 31.073,58 TL bedelden, asıl alacağa, çek bedeline, faizine, çek tazminatına, çek komisyonuna borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline, müvekkili ...’in Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/412 Esas sayılı dosyasında 53.636,30 TL bedelden, asıl alacağa, çek bedeline, faizine, çek tazminatına, çek komisyonuna borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline, müvekkili ...’in Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/411 Esas sayılı dosyasında 1.940,66 TL bedelden, asıl alacağa, çek bedeline, faizine, çek tazminatına, çek komisyonuna borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline, kötüniyet tazminatının tahsiline, haksız haciz nedeniyle uğranılan şimdilik 5.000.-TL maddi 10.000.-TL manevi tazminatın avans faizi ile birlikte davalıdan alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davacılar vekili, müvekkillerinden ... ile davalı arasında 550.000.-TL limitli tarihsiz Genel Kredi Sözleşmesinin imzalandığını, ...’in ciroladığı 20.000.-TL bedelli iki adet müşteri çekinin teminat olarak bankaya verildiğini, müvekkilinin 21.04.2009 tarihi itibariyle bankaya borcu 14.500.-TL olduğu halde bankanın teminat çeklerini tam bedel olarak takibe konu edip takip miktarını 44.753,43 TL olarak gösterdiğini, yine müvekkillerinden Furkan Alüminyum Ürün. Paz. Ltd. Şti. ile banka arasında tarihsiz 825.000.-TL limitli Genel Kredi Sözleşmesi aktedildiğini, müvekkili Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin keşideci olarak, ..., Furkan Alüminyum Ürün. Paz. Ltd. Şti., Dudu’nun aval veren olarak imzaladığı 400.000 TL bedelli bononun teminat amaçlı bankaya verildiğini, davacı Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin 21.04.2009 tarihi itibariyle borcu 14.090,39 TL olduğu halde bankanın 45.978,49 TL üzerinden takip başlattığını, Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin ve ...’in borçları düşüldüğünde 17.388,10 TL tutarında borçlu olmadıklarını ileri sürerek Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/5354 Esas sayılı takip dosyasından 30.253,43 TL miktar kadar asıl alacak, çek bedeli, faiz, çek tazminatı, çek komisyonu için borçlu olunmadığının tespitini, takibin iptalini, Konya 6. İcra Müdürlüğünün 2009/5353 Esas sayılı takip dosyasından 17.388,10 TL miktar kadar asıl alacak, faiz, çek komisyonu için borçlu olunmadığının tespitini, takibin iptalini, kötüniyet tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir. Davacılar vekili ayrıca 07.09.2010 tarihli dilekçesi ile davasını ıslah etmiştir.
Asıl ve birleşen davada davalı vekili, sözleşmelerin 18. sayfasında Bağdaş Bağdaş Metal ve Ağaç İşleri San. A.Ş.’nin müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla imzasının bulunduğunu, her iki sözleşmede müşterek ve müteselsil kefil olduğunu, davacıların kredi ödemelerini zamanında yapmadığını, kredinin ödenmesi için verilen çeklerin tahsil edilemediğini, kredi hesabının kat edildiğini, yapılan işlem ve takiplerde hukuka aykırılık bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, uyulan bozma ilamı, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, asıl davada, Davacı Furkan Alüminyum Ltd. Şti.'nin davasının kısmen kabul kısmen reddi ile; Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/415 E sayılı takibi nedeniyle bu davacının davalıya 9.034,57 TL tutarında borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ...'in davasının kısmen kabul kısmen reddi ile; Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/416 E sayılı takibi nedeniyle bu davacının davalıya 15.090,77 TL tutarında borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/413 E sayılı takibi nedeniyle bu davacının davalıya 21.571,39 TL tutarında borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/412 E sayılı takibi nedeniyle bu davacının davalıya 26.173,10 TL tutarında borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/411 E sayılı takibi nedeniyle bu davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacı Bağdaş Metal ve Ağaç İşl. A.Ş.'nin davasının kısmen kabul kısmen reddi ile; Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/414 E sayılı takibi nedeniyle bu davacının davalıya 17.700,77 TL tutarında borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, icra tehdidi altında davacılar Furkan Alüminyum Ltd. Şti., ... ve Bağdaş Metal ve Ağaç İşl. A.Ş'den fazla tahsil edilen 4.641,78 TL'nin birleşen Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2009/528 E sayılı dosyası ile tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile davalıdan alınarak (istirdat edilerek) davacılara müştereken verilmesine, tarafların tazminat taleplerinin ayrı ayrı reddine, birleşen davada davacı ...'in davasının kısmen kabul kısmen reddi ile; Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/5354 E sayılı takibi nedeniyle bu davacının davalıya 17.290,23 TL tutarında borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ..., davacı ..., Furkan Alüminyum Ltd. Şti. ve Bağdaş Metal ve Ağaç İşl. A.Ş'nin davalarının kısmen kabul kısmen reddi ile; Konya 6. İcra Müdürlüğü'nün 2009/5353 E sayılı takibi nedeniyle bu davacıların davalıya 18.515,29 TL tutarında borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, icra tehdidi altında davacılar Furkan Alüminyum Ltd. Şti., ..., ... ve Bağdaş Metal ve Ağaç İşl. A.Ş'den fazla tahsil edilen 4.641,78 TL'nin Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2020/8 E sayılı dosyası ile tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile davalıdan alınarak (istirdat edilerek) davacılara müştereken verilmesine, tarafların tazminat taleplerinin ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
Kararı, asıl ve birleşen davalarda davacılar vekili temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre asıl ve birleşen davada davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2- Asıl ve birleşen dava menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece hükme esas alınan 11.02.2014 tarihli bilirkişi raporunda davalı bankanın takip tarihi itibariyle 93.701,64 TL, dava tarihi itibariyle 27.463,20 TL alacağının bulunduğu tespit edilmiş, ancak davalı banka her bir kambiyo senedini ayrı bir takibe konu ederek toplam 319.559,18 TL üzerinden takip başlatmıştır. Dava, tüm bu takiplerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olduğundan icra takip tarihleri itibariyle davacıların borcu olarak tespit edilen 93.701,64 TL’nin toplam takip miktarı olan 319.559,18 TL’den düşülerek aradaki farkın kabul kapsamında kaldığı değerlendirilip yargılama giderleri ve vekalet ücretinin bu tutar üzerinden belirlenmesi gerekirken dava tarihi itibariyle davalıların sorumlu olduğu miktarın her bir takip tutarından ayrı ayrı düşülmesi suretiyle vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin belirlenmesi yerinde olmamış, kararın bu yönden asıl ve birleşen davada davacılar yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen davalarda davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen davalarda davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacılar yararına BOZULMASINA, takdir olunan 3.815,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacılara verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden asıl ve birleşen davada davacılara iadesine, 06/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.