Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/7814 Esas 2022/2869 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, tarım makineleri alanında üretim yaptığını ve bir buluşu faydalı model belgesi ile tescillendiğini savunarak, davalı Üstünsoylar Tarım Alet & Makine'nin ürettiği kabak toplama-tek sıra haline getirme makinesinin taklidini üreterek ticari kazanç sağladığını iddia etmiş ve hukuki korumasının ihlal edildiğini belirterek dava açmıştır. Mahkeme, davacının maddi tazminat ve kazanç kaybı taleplerini ispat edemediği ancak davalının faydalı model belgesine konu makinesine tecavüz ettiğini tespit etmiş ve davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 4.000 TL manevi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermiştir. İstinaf mahkemesi, İlk Derece Mahkemesinin kararının usul ve esas yönünden yasaya uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurularının esastan reddine karar vermiştir. Karar Bölge Adliye Mahkemesince onanmıştır.
Kanun Maddeleri:
- HMK'nın 353/1-b.1 maddesi
- HMK'nın 370/1. maddesi
- HMK'nın 372. maddesi

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Develi 1. Asliye Hukuk Mahkemesince (Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi Sıfatıyla) verilen 20.12.2018 tarih ve 2017/265 E. - 2018/483 K. sayılı kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf istemlerinin esastan reddine dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nce verilen 22.10.2020 tarih ve 2019/516 E. - 2020/896 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin tarım makineleri alanında üretim yaptığını, 2015/12582 başvuru numaralı 09/10/2015 başvuru tarihli “tarladaki kabak ve benzeri mahsulü kökünden ayırıp tek sıra haline getirerek aynı hizada toplayan makine geliştirme” buluşu ile ilgili faydalı model belgesinin sahibi olduğunu, davalı Üstünsoylar Tarım Alet & Makine isimli firmanın, davacının üretmiş olduğu kabak toplama-tek sıra haline getirme makinesinin taklidini üreterek ticari kazanç sağladığını, davacının hukuki korumasını ihlal ederek zarar verdiğini, 09/03/2017-12/03/2017 tarihleri arasında düzenlenen fuarda taklit makineyi sergilediğini, tanıtım kataloğu yaptığını ileri sürerek, davalının tecavüz fillerinin durdurulmasını ve muhtemel tecavüzün önlenmesini, fazlaya ilişkin hakların saklı kalması kaydıyla 1.000.- TL maddi, 20.000.- TL manevi ve 500.- TL kazanç kaybının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, kabak sıralama makinesinin faydalı model olmaktan çıktığını, her yerde üretildiğini, davacı firma ile birlikte 3 firmanın aynı konuda faydalı model belgelerinin olduğunu, müvekkilinin ürettiği iddia edilen malzemeyi ise başkasından satın aldığını, makineyi çalıştıran parçanın dişli olduğunu, bu dişlinin de her yerde satıldığını, müvekkilinin ürettiği bir ürün olmadığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davalı firmanın dava konusu üründen herhangi bir satış yapmadığı ve gelir elde etmediğinin tespit edildiği, davacının maddi tazminat ve kazanç kaybı talepleri yönünden iddialarını ispat edemediği, ancak davalının davacıya ait faydalı model belgesine konu makinesine tecavüz ettiğinin Kayseri 4. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2017/15 D.İş sayılı dosyasıyla tespit edildiğinden,
davacının fikri ve sınai hak mülkiyetine yönelik yapılan hukuka aykırı fiil neticesinde, davacı nezdinde meydana gelen hak kayıplarının telafisinin gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 4.000.- TL manevi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin ve maddi tazminat ve kazanç kaybı isteminin reddine, infazda tekerrür olmamak kaydı ile tecavüz oluşturan fiillerin önlenmesine, taklit faydalı model oluşturan ürünlere el konulmasına karar verilmiş, kararı taraf vekilleri istinaf etmiştir.
İstinaf mahkemesince,ilk derece mahkemesinin kararı usul ve esas yönünden yasaya uygun bulunduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının HMK'nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiş, kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK'nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 218,84 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, 06/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.