Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2012/4769 Esas 2012/6680 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
23. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/4769
Karar No: 2012/6680
Karar Tarihi: 14.11.2012

Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2012/4769 Esas 2012/6680 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, kooperatifteki bir daireye ilişkin menfi tespit istemi üzerine açılmıştır. Davacı, daireyi yükleniciden satın aldığını ve kooperatife herhangi bir borcunun olmadığını iddia etmiştir. Ancak mahkeme, kooperatifler kanunu ve Yargıtay içtihatlarına göre peşin ödeme ile ve def\"aten kooperatif üyeliğine sahip olabilmek için genel kurul kararının bulunmasının zorunlu olduğu, bu konuda kooperatif genel kurullarında alınmış bir genel kurul kararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Davacı vekili kararı temyiz etmiş, ancak yetki konusu göz önünde bulundurulmadan esasa girildiği için kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Kanun maddeleri:
- Kooperatifler Kanunu'nun 23. maddesi
- HUMK'nın 17. (6100 sayılı HMK\"nın 14/2.) maddesi
- TMK'nın 51. maddesi
- İİK'nın 72/son madde hükmü
23. Hukuk Dairesi         2012/4769 E.  ,  2012/6680 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

    Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
    -K A R A R-
    Davacı vekili, müvekkilinin davalı kooperatifteki daireyi dava dışı yüklenici ... İnş. Ltd. Şti."nden satın aldığını, yüklenicinin de bu daireyi kooperatiften alacağına karşılık anahtar teslimi olarak satın aldığını ileri sürerek, kooperatife her hangi bir borcunun bulunmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
    Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
    Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, Kooperatifler Kanunu"nun 23. maddesi ile bu konuda yerleşmiş Yargıtay içtihatlarına göre peşin ödeme ile ve def"aten kooperatif üyeliğine sahip olabilmek için genel kurul kararının bulunmasının zorunlu olduğu, bu konuda kooperatif genel kurullarında alınmış bir genel kurul kararı bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
    Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
    1-Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Ortakların kooperatif ile ya da birbirleri ile olan davalarında HUMK’nın 17. (6100 sayılı HMK"nın 14/2.) maddesi gereğince, kooperatifin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. Bu yetki kuralı kamu düzenine ilişkin ve kesin olup, yargılamanın her aşamasında re"sen gözönünde bulundurulmalıdır. TMK"nın 51. maddesine göre hükmi şahsın ikametgahı, anasözleşmede aksine hüküm bulunmadıkça muamelelerinin yürütüldüğü yerdir. İİK"nın 72/son madde hükmünde yazılı yetki kuralı, açıklanan kesin yetki kuralını bertaraf edecek bir düzenleme olmayıp, bu tür kesin yetki halinin bulunmadığı menfi tespit davaları için sevkedilmiştir.
    Somut olayda, davalı kooperatifin anasözleşmesinde merkez adresinin .../ ... olarak yazılı olup, dosya içerinde bulunan 27.07.2011 tarihli Ticaret Sicil Gazetesinde ise değişiklikten önceki ve sonraki adreslerinin .../.... olduğu belirtilmiş olduğundan dava tarihi itibariyle kooperatif merkezinde bir değişiklik yapılıp yapılmadığı dosya kapsamından anlaşılamamaktadır.
    Bu itibarla, mahkemece davalı kooperatifin anasözleşmesi ve ticaret sicil kayıtları getirtilerek, yukarıda yapılan açıklamalar ışığında dava tarihi itibariyle kooperatifin muamele merkezi duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenerek, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, kamu düzenine ilişkin yetki hususu gözetilmeden işin esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
    2-Bozma nedenine göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
    SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, hükmün BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 14.11.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.









    Hemen Ara