Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/6272 Esas 2022/3551 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 3. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Samsun Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 09.10.2019 tarih ve 2018/636 E- 2019/911 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi'nce verilen 01.06.2020 tarih ve 2019/1937 E- 2020/660 K. sayılı kararın duruşmalı olarak Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 26.04.2022 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. ....dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi Dr. ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında 20.08.2015 tarihlinde sözlü olarak tavuk alım işi sözleşmesi yapıldığını, müvekkilinin bu sözleşme gereğince davalıya T. Halk Bank ....Şubesi’ne ait 20.08.2015 tarihli, .... referans numaralı 150.000,00 TL tutarlı ve T. İş Bankası .... Şubesi’ne ait 27.10.2015 tarihli, TMDZ15-126421 numaralı 200.000,00 TL tutarlı iki adet banka teminat mektubu verdiğini, davalının müvekkiline bugüne kadar hiç bir mal göndermediğini ve yapılan görüşmede şirketin iflas erteleme istediğini, bu aşamada mal gönderemeyeceklerini bildirdiğini iddia ederek dava konusu teminat mektupları üzerine ihtiyati tedbir konulmasına ve işbu teminat mektuplarının hükümsüzlüğü ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, 28.04.2016 havale tarihli dilekçesiyle yetki ilk itirazında bulunmuş, 23.05.2016 havale tarihli cevap dilekçesinde ise özetle, yetki itirazını tekrarlayarak, dava dışı Deste Gıda ... Ltd. Şti’nin tek ortağı olan ...'nun müvekkili şirket yetkilileri ile görüşüp bayilik istediğini, ancak Köytav ... Ltd. Şti.'ni kuracağını, bu şirket kurulana kadar ticari faaliyetlerin dava dışı Deste Gıda ... Ltd. Şti. üzerinden yürütülmesini istediğini, bu istek üzerine bu şirket ile 02.08.2015 tarihinde ticarete başlandığını, 11.08.2015 tarihinde ticaretin sonlandırıldığını, daha sonra Köytav ... Ltd. Şti'nin 14.08.2015 tarihinde iki ortaklı olarak kurulduğunu ve müvekkilinin de ilk faturayı bu şirkete 14.08.2015 tarihinde kestiğini, yapılacak satışın teminatını teşkil etmek üzere teminat mektubu talep edildiğini, yeni kurulan şirketin kredibilitesi bulunmadığından davacının şirket ortağı olarak dava konusu iki adet teminat mektubunun yanında Deste Gıda ... Ltd. Şti.'nin de ayrıca bir adet 200.000,00 TL’lik banka teminat mektubu verildiğini, verilen bu teminat mektuplarının esasen Köytav ... Ltd. Şti.'nin alacağı mallara yönelik verilmiş olduğunu, bu şirketten müvekkilinin 1.500.000,00 TL alacaklarının bulunduğunu, Köytav ... Ltd. Şti.'nin iflas erteleme davası açtığının öğrenilmesinden sonra hissedarı olan davacı ve dava dışı ...'nun hisselerini akrabaları Ali Aytekin'e devrettiğini, Köytav ... Ltd. Şti'nin aldığı mallar karşılığında müvekkiline verdiği çeklerin de ödenmediğini, Deste Gıda ... Ltd. Şti. tarafından Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/314 esas sayılı dosyası ile teminat mektuplarının hükümsüzlüğü için dava açıldığını, sözlü anlaşmaya istinaden teminat mektubu düzenlendiği iddiasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09.11.2016 tarih, 2016/294 esas ve 2016/844 karar sayılı kararıyla Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/314 esas sayılı dosyasıyla işbu dosya arasında bağlantı bulunduğundan birleştirilmesine, yargılamanın birleşen dosya üzerinden yürütülmesine karar verilmiş, Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24.04.2017 tarihli ara kararı ile birleşen dosyanın dava değerinin 350.000 TL olması nedeniyle heyet tarafından bakılması gereken davalardan olduğundan birleşen dosyanın heyete tevdiine karar verilmiş, Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin heyet olarak verdiği 11.10.2017 tarih, 2017/914 esas ve 2017/779 karar sayılı kararıyla yetkisizlik kararı verilerek dosya gönderilmiş ve Mahkeme’nin 2018/636 esasını almıştır.
İlk Derece Mahkemesi’nce, davacı tarafın söz konusu teminat mektupları sebebiyle mal tesliminin yapılmadığını ileri sürdüğü, davalı tarafın ise teminat mektuplarının verilmesine itirazı olmadığı, ancak bu mektupların Köytav Gıda Tavukçuluk İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne satılan mallar için verildiğini, ürünlerin gönderildiğini ve alınan çeklerin de ödenmediğini, bu nedenle davanın reddi gerektiğini savunduğu, davacının öncelikle verilen mektupların aralarındaki akdi ilişki sebebiyle mal teslimi amacıyla verildiğini ve mal tesliminin yapılmadığını yazılı/kesin delillerle ispat etmesi gerektiği, taraflar arasında ticari ilişkinin bulunmadığı, ancak teminat mektuplarının verildiğinin sabit olduğu anlaşılmakla davacının iddiasını ispatladığı, davalı tarafın teminat mektuplarının dava dışı şirkete verilecek mallar sebebiyle alındığını, ayrıca başkaca ödeme çekleri alındığını, ancak çek bedellerinin ödenmediğini, davacının da söz konusu şirketin ortaklarından olduğunu ileri sürdüğü, teminat mektuplarının bizzat davacı tarafından verilmiş olması, dava dışı şirketin ayrı bir tüzel kişiliği olup bu şirketle ilgili yapılan işlem ve borçlardan öncelikle şirket tüzel kişiliğinin sorumlu bulunması karşısında davalının bu beyanına itibar edilmediği gerekçesiyle davanın kabulü ile davacının T. Halk Bankası Bağcılar Şubesi’ne ait ....nolu, 150.000,00 TL bedelli teminat mektubu nedeni ile borçlu olmadığının tespitine, T. İş Bankası Barbaros Caddesi-100. Yıl İstanbul Şubesi’ne ait.... nolu teminat mektubu bedeli 200.000,00 TL'nın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacının kötü niyet tazminat talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince istinaf edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi’nce, istinaf talebinde bulunan davalı vekilinin ileri sürdüğü sebepler kapsamında yapılan inceleme sonucunda, İlk Derece Mahkemesi’nce taraf delillerinin usulüne uygun toplandığı, değerlendirilip tartışıldığı, bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli ve denetime açık olduğu, davaya konu teminat mektuplarının incelenmesinde davacı tarafından davalı ile aralarında ticari ilişki kurulması amacıyla verildiğinin anlaşıldığı, davalı tarafın ise teminat mektuplarının Köytav Şirketi ile olan ticari ilişkisi nedeni ile verildiğini, mal tesliminin firmaya yapıldığını, ancak bedelinin ödenmediğini ileri sürdüğü, davacının incelenen defter ve kayıtlarından taraflar arasında ticari ilişki bulunmadığının kanıtlanmış olduğu, davanın kabulüne karar verilmiş olmasında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf talebinin reddine karar verilmiştir.
Karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
(1) Davalı şirketin iflas etmiş olduğu temyiz dilekçesinin sunulmasından sonra dava dosyasına eklenen belgelerden anlaşılmaktadır. İflasın açılması ile hukuk davalarının İİK.194/1. maddesi uyarınca ikinci alacaklılar toplantısından 10 gün sonrasına kadar duracağı öngörülmüş olup müflisin davalı olduğu hukuk davaları bakımından iflas idaresi, alacaklıları incelerken, bu alacağı davalı (çekişmeli) alacak olarak sıra cetveline geçirir. Dava konusu alacağın, dolayısıyla davanın kabul edilip edilmeyeceği hakkındaki karar, ikinci alacaklılar toplantısında verilmektedir. Bir hukuk davasının kayıt kabul davasına dönüşmesi, davalının iflas etmesine ve iflas idaresinin de davaya konu alacağı iflas masasına kabul etmemesine bağlıdır. İkinci alacaklılar toplantısında, alacak iflas masasına kesin olarak kayıt ve kabul edilmiş ise dava konusuz kalacak, alacak kısmen veya tamamen reddedilmiş ise davaya alacağın iflas masasına kayıt ve kabulü davası olarak devam edilecektir. Dosyada mevcut bulunan belge ve bilgilerden, davalı şirketin iflasına karar verildiği anlaşılmış olup yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde eldeki dava bakımından bir değerlendirme yapılarak (kayıt kabul davasına dönüşüp dönüşmediği değerlendirilip dönüşmesi halinde o yönde yargılama yapılarak) varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının re’sen bozulması gerekmiştir.
(2) Bozma sebep ve şekline göre davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi’nce verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının re’sen BOZULARAK KALDIRILMASINA, (2) nolu bend uyarınca davalının sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 28/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.