Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/1259 Esas 2022/3945 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nin verdiği karara göre, davacı müvekkili \"PREMIUM\" ibareli 5. sınıftaki \"Tıbbi Müstahzar\" ürünlerini içeren markanın sahibi olarak, davalı şirketin \"RAT-KA PREMIUM\" ibareli, 5. sınıf ürünleri içeren marka tescil başvurusuna itiraz etmişti. Yargıtay'ın incelemesi sonucunda, mahkemenin kısmen kabul kararı bozuldu ve davacı markasının tıbbi müstahzar malları yanında, tıbbi veterinerlik amaçlı diyet maddeleri, besin takviyeleri, diş hekimliği için ürünler vb. alanlarda da tescilli olduğu belirtildi. Kararın dayandığı kanun maddeleri 556 sayılı KHK'nın 8/1-b ve HMK'nın 369/1. ve 371. maddeleri olarak açıklandı.

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nce bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne dair verilen 23.09.2020 tarih ve 2020/415 E. - 2020/746 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin "PREMIUM" ibareli 5. sınıftaki "Tıbbi Müstahzar" ürünlerini içeren 02.04.1996/169040 sayılı markanın sahibi olduğunu, kötüniyetli davalının 21.10.2013 tarihinde "RAT-KA PREMİUM" ibareli, 5. sınıf ürünleri içeren marka tescil başvurusunda bulunduğunu, 2013/85554 kod numarası verilen başvurunun Resmî Marka Bülteni'nde ilân edildiğini, bunun üzerine tanınmışlık, iltibas, önceye dayalı hak sahipliği ve kötüniyet vakıasına dayanarak başvurunun reddi istemi ile itirazda bulunduklarını, itirazlarının önce Markalar Dairesi ve nihai olarak YİDK tarafından 2015/M-2795 sayılı kararla reddedildiğini, kararın haksız ve hukuka aykırı olduğunu, başvurunun tescilinin müvekkilinin "PREMIUM" esas ve ayırt edici unsurlu markası ile iltibasa sebebiyet vereceğini ileri sürerek YİDK kararının iptali ve davalı adına tescil edilen markanın hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Şirket vekili, başvuru ile itiraza mesnet davacı markaları arasında, kapsamlarında bulunan ürünler ve alıcılarının niteliği itibariyle iltibas doğmasının mümkün bulunmadığını, markaların ve kapsamlarının farklı olduğunu, müvekkilinin markasının fare zehri için, davacının markasının ise hipertansiyon tedavisi için kullanıldığını, ödül, prim, ikramiye, getiri gibi anlamları olan premium ibaresinin ürünlerin daha iyi, daha özel olduğunu belirtmek için kullanılan tanımlayıcı bir ibare olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı Türk Patent ve Marka Kurumu vekili, müvekkili Kurum kararının usul ve yasaya uygun bulunduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davalının başvurusunun "RAT-KA PREMIUM" ibaresinden oluştuğu, itiraza mesnet davacı markasının ise "PREMIUM" ibaresinden meydana geldiği, markalardaki esas unsurların "PREMIUM" kelimesi olduğu, "PREMIUM" ibaresinin, sadece ürünün emsallerine göre daha nitelikli ve özellikli olduğuna işaret etme anlamı dışında başka anlamlarının da bulunduğu, her ne kadar tescil kapsamı bilinçli tüketicilere yönelik olsa bile Türkçe anlamının önemli sayıda tüketiciler tarafından bilinebilecek sözcüklerden olmadığı, ibarenin tescil kapsamı bakımından doğrudan tanımlayıcı bir ibare olduğunun da ileri sürelemeyeceği, taraf markaları arasında görsel, işitsel ve telaffuz olarak hitap ettikleri tüketiciler nezdinde bırakacakları genel izlenime göre 556 sayılı KHK’nın 8/1-b maddesi anlamında ilişkilendirme ihtimalini de içerecek derecede benzerlik bulunduğu, "tıbbi müstahzar" emtiasının, 5/1. sınıfta yer alan ürünlere karşılık geldiği, 5. sınıfta bulunan diğer ürünlerin, kullanım amaçları, hedeflenen halk kesimleri ve dağıtım kanallarının farklı olması nedeniyle birbiri yerine ikame edilebilme veya kullanılabilme olanakları bulunmadığı, diğer taraftan 5/2-7. sınıf ürünlerin alıcılarının da belli uzmanlık seviyesine sahip, bilinç düzeyi yüksek tüketiciler olduğu, somut uyuşmazlık irdelendiğinde, özellikle bu gruptaki mallar, uzmanlık gerektiren ve konunun uzmanı kişileri ilgilendiren, doğası, kullanım amacı, dağıtım kanalları, üreticileri ve kullanım şekilleri tamamen farklı olan mallar olduğu, bu nedenle davacının itirazına mesnet olan markanın kapsamındaki "tıbbi müstahzar" emtiası ile dava konusu marka başvurusu kapsamındaki 5.1. sınıftaki malların dolaylı olarak benzer olduğu, dava konusu marka başvurusu kapsamında, 5.1. sınıf dışındaki tüm mallar ile davacı markası kapsamındaki tıbbi müstahzar emtiasının, doğası, kullanım şekli ve dağıtım kanallarının farklı olduğu, aynı mağazalarda satılsalar bile, farklı reyonlarda bulundukları, ayrıca, birbirini tamamlayan veya rekabet halinde olan mallar da olmadıkları, bu nedenle davalının başvurusu kapsamında bulunan, 5.1. sınıf dışındaki tüm malların, davacının mesnet markasının kapsamından farklı bulunduğu, davalının başvurusuna konu ibare ile davacının itirazına mesnet markası arasında sadece, 5.1 sınıftaki, "İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi amaçlı kimyasal ürünler, kimyasal elementler" yönünden 556 sayılı KHK’nın 8/1-b maddesi anlamında ilişkilendirme ihtimalini de içerecek derecede benzerlik bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile TPMK YİDK'nın 2015-M-2795 sayılı kararının 5.1 sınıftaki "İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi amaçlı kimyasal ürünler, kimyasal elementler" yönünden iptaline, fazlaya ilişkin istemin reddine, davalı adına tescilli 2013/85554 sayılı "RAT-KA PREMIUM" ibareli markanın 5.1 sınıftaki "İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi amaçlı kimyasal ürünler, kimyasal elementler" yönünden hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Karar taraflar vekillerince temyiz edilmiştir.
1- İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre davalılar vekillerinin tüm davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Mahkemece, bozma ilamına uyularak TPMK mal ve hizmetleri listesinin 5.1. sınıfındaki “İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi amaçlı kimyasal ürünler, kimyasal elementler" yönünden davanın kabulüne karar verilmişse de davacı markasının tıbbi müstehzar malları için tescilli olduğu, dosyada bulunan 09/01/2017 tarihli, aralarında eczacı ve doktorun da bulunduğu heyetten alınan bilirkişi raporunda "İnsan ve hayvan sağlığı için ilaçlar, tıbbi amaçlı kimyasal ürünler, kimaysal elementler," malları yanında, "Tıbbi veterinerlik amaçlı olan ya da olmayan diyet maddeleri, besin takviyeleri, zayıflatıcı ürünler, tıbbi amaçlı bitkiler ve bitkisel içecekler. Diş hekimliği için ürünler, (aletler/cihazlar hariç) emtiaları" mallarının da tıbbi müstehzar olduğu kabul edilmiş olup, Bölge Adliye Mahkemesince bu mallar yönünden de davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken sadece 5.1. sınıf mallar yönünden davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bu sebeple Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalılar vekillerinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, HMK'nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, istekleri halinde aşağıda yazılı 21,80 TL harcın temyiz eden davalılara iadesine, 24/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.