Esas No: 2012/3046
Karar No: 2012/5546
Karar Tarihi: 28.09.2012
Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2012/3046 Esas 2012/5546 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Davacının açmış olduğu dava sonucunda verilen hükmün onanmasına ilişkin olarak Dairemizin 30.11.2011 gün 2011/1754 Esas 2011/2206 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi müdahil ... Hazır Beton İnş. Mad. ve Pet. Ür. San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
- KARAR -
Davacı vekili, müvekkilinin iflasın ertelenmesi talebinin kabul edilerek 16.09.2009 tarihinden itibaren iflasın 1 yıl süreyle ertelenmesine karar verildiğini, erteleme süresi içinde üretimin devam ettiğini, borçların ödendiğini, elde edilecek gelirle şirketin borca batık durumdan kurtulabileceğini ileri sürerek iflasın ertelenmesinin 1 yıl süreyle uzatılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece iflasın bir yıl süreyle uzatılmasına dair verilen karar, Dairemiz’ce onanmıştır.
Bu kez, müdahil ... Hazır Beton İnş. Mad. ve Pet. Ür. San. Tic. Ltd. Şti. vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
İflasın ertelenmesini isteyen kooperatif ve sermaye şirketlerinin borca batık durumda bulunması (bir diğer ifade ile varlıklarının rayiç değerlerinin borçlarını karşılayamaması), fevkalade mühletten yararlanmamış olması ve sunacakları iyileştirme projesi kapsamında mali durumlarının ıslahının imkân dâhilinde görülmesi gerekir (İİK.m.179). Gerek borca batıklığın ve gerek iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olup olmadığının tesbiti özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden bu değerlendirmelerin yapılması için bilirkişi görüşüne başvurulmalıdır (HMK.m.266). Hâkim de bu raporla o konudaki özel ve teknik bilgi ihtiyacını giderebilmeli ve raporun hukuka uygunluğunu denetlemelidir. Projenin ciddi ve inandırıcılığı öncelikle ve özellikle sermaye ve/veya kârlılığın ne şekilde arttırılacağı ve borca batıklıktan kurtulmanın ne şekilde sağlanacağı somut, belgelere dayalı ve gerçekçi bilgi ve öngörülerden yola çıkılarak tesbit edilmeli, diğer proje unsurları için de bilimsel veriler değerlendirilmelidir.
Somut olayda şirketin varlıklarının rayiç değerlerinin ne şekilde belirlendiği denetime elverişli biçimde açıklanmamış, aktifler ve pasifler için tesbit edilen “reel değer artış ve azalış farkları”nın eklenmesi ya da çıkartılması suretiyle saptama yapılmıştır. Diğer taraftan henüz devam eden dava sonunda karara bağlanacak alacak tutarı, değersiz alacakmışcasına zarar gösterilmiş, böylece borca batıklık tutarının saptanmasında, denetime elverişli olmayan bir hesap tarzı tercih edilmiştir. Şüpheli alacak olarak gösterilen alacakların, borçlularının incelenerek, tahsil edilip edilmeyeceği ihtimali üzerinde durulmaması da hatalıdır.
Öte yandan iflasın ertelenmesi projesinin ciddi ve inandırıcı sayılabilmesi için, proje unsurlarının şirketin borca batıklıktan kurtularak sürdürülebilir bir mali yapıya kavuşmasına imkan vermesi beklenir. Her şirket için bu unsurların farklı olabileceği kabul edilirse de yeni kaynak ve iş olanakları bulunması, bu açıdan önem taşır. Davacı şirket ortaklar kurulunca 14.5.2009 günü sermayenin arttırılmasına olanak bulunmadığı kararı alınmış, projede de mevcut işlere devam edileceği belirtilerek, bir beklenti olmamakla beraber araba yıkama makinesinin satışından söz edilmiştir. 1.200.000,-TL’lik tutarın ise tekliflerden beklenen para olduğu ve ancak tekliflerin tamamının sözleşmeye dönüşmesi ve sözleşmelerin de ifa edilmesi halinde gelir gösterilebileceği belirtilmiştir.
Süreç içinde varlıkların azaldığı, borçlardaki azalışın, bundan çok daha az olduğu ve toplamda borca batıklığın büyük oranda derinleştiği rapor içeriklerinden anlaşılmaktadır.
Bu durumda mahkemece süreç içindeki uygulamaların projede gösterilen iyileştirme unsurlarına uygun bulunup bulunmadığının değerlendirildiği ve rapora yönelik itirazları gerekçeleri ile gideren, somut verilere dayalı, teknik, denetime elverişli ve detaylı bir inceleme için, ek rapor alınması ya da dosyanın oluşturulacak uzman bir heyete tevdii ile dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılması ve varılacak uygun sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirmelerle yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Ne var ki, verilen hüküm Dairemizce onanmış ise de müdahil tarafından ileri sürülen karar düzeltme itirazlarının yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda kabulü ve belirtilen hata ve eksikliklerin değerlendirilmesi sonucu anılan onama kararının kaldırılarak, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle müdahil ... Hazır Beton İnş. Mad. ve Pet. Ür. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulü ile Dairemizin 30.11.2011 gün ve 2011/1754 – 2206 E.K. sayılı kararının kaldırılmasına ve hükmün BOZULMASINA, evvelce alınan onama harcı ile tashihi karar harcının istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 28.09.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.