Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/2149 Esas 2022/4115 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İstanbul Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir davada, davalı belediyenin müvekkilinin oluşturduğu \"Pişman\" isimli karikatür eserini izinsiz ve orjinalliğini bozacak şekilde kullanarak haklarını ihlal ettiği iddialarıyla dava açılmış. Mahkeme, davalının haklarına tecavüz ettiği ve maddi-manevi tazminat ödemesi gerektiği kararına hükmetmiştir. Davalı vekili kararı temyize götürmüş ancak Yargıtay daha önce verilen karara uyularak, tüm temyiz itirazlarını reddetmiştir. Mahkeme kararında FSEK'in 68. maddesi çerçevesinde maddi ve manevi tazminat talep edilmiş ve 45/4. maddesi uyarınca da eser sahibinin bilgilerinin eklenmesi ve kullanımının engellenmesi istenmiştir.
FSEK'in 68. maddesi; bir fikir veya sanat eserinin hak sahibinin izni olmadan çoğaltılması, yayımlanması, işlenmesi, temsili, umuma iletişimi veya kâr amacı güdülmeksizin veya unsurları yürütmenin korunması kanununa aykırı olarak kullanılması gibi durumlardaki tazmin taleplerini düzenlemektedir.
FSEK'in 45/4

MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 1. FİKRÎ VE SINAÎ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 12.01.2021 tarih ve 2020/25 E. - 2021/2 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, taraflar arasındaki anlaşma üzerine müvekkilince oluşturulan "PİŞMAN" isimli karikatürün davalı belediye tarafından yayınlanan "Pişman Çocuk" dergisinde iki sayı yayınlandığını, bundan sonra taraflar arasındaki bağlantının koptuğunu, müvekkilinin derginin yayınlanmadığını düşündüğünü, bu karakterin müvekkiline ait olduğunu, davalı belediyenin karikatür üzerinde bir mali hakkı olmaksızın karikatürü, eserin hususiyetini ve orjinalliğini de bozacak şekilde aynı dergide yayınlamaya devam ettiğini, ayrıca karakterin işlenerek maskotunun, peluş oyuncaklarının, animasyon filmlerinin yapıldığını, "Pişman" ve kadın karakter olarak eklenen "Pişmaniye" karakterinin davalıya ait dergide, internet sitesinde, not defterleri üzerinde ve çeşitli kanallarda yayınlandığını, maskotların tanıtım faaliyetlerinde kullanıldığını, tüm bu kullanımlarda müvekkilinin eser sahibi olduğunun belirtilmediğini, eser üzerinde hak sahibi olan müvekkilinin çoğaltma, yayma, işleme, temsil, umuma iletim, manevi haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek anılan her bir hakkın ihlali için FSEK'in 68. maddesi kapsamında şimdilik 10.000.-TL maddi tazminatın, 10.000.-TL manevi tazminatın tahsilini, FSEK'in 45/4. maddesi uyarınca derginin basım adedi gözetilerek mahkemece belirlenecek pay miktarının ödenmesini, tecavüzün ref'ini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili, 21.03.2016 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 130.000.-TL'ye çıkarmıştır.
Davalı vekili, davacının, Pişman Çocuk Dergisinin ilk üç sayısında derginin metin yazarı ile birlikte çalıştığını, hizmet alımının davacının kendisinden değil dava dışı Asır Kent Gayrimenkul Yatırım ve İletişim Org. Ltd. Şti.'nden yapıldığını, anılan derginin ilköğretim okullarındaki çocuklar için çıkarılıp ücretsiz olduğunu, ticari amaç güdülmediğini, "Pişman" karakterinin yeniden çizilerek davacının karakterinden farklılaştırıldığını, davacının çizdiği karakterin maskot olarak, anahtarlık üzerinde ve internet sitesinde kullanılmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılamaya göre, davanın kısmen kabulüne, davacının "PİŞMAN" isimli karikatür eseri ile ilgili FSEK' ten kaynaklanan haklarına davalı tarafça izinsiz kullanılmak suretiyle tecavüz edildiğinin tespitine ve tecavüzün ref’ine, davacının eserinin davalı belediye tarafından her türlü organizasyonda, promosyon eşyasında, Belediye haberlerinin yer aldığı mecmualarda ve yayınlarda kullanımının engellenmesine, davalı Belediyeye ait dijital ortamlardaki dergilerde eser sahibinin davacı olduğu bilgisinin eklenmesine, 114.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, 5.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacının 5.000,00 TL'lik manevi tazminat ve 16.000,00 TL'lik maddi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre, davalı vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davalı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 6.096,89 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, 26/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.