Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/5566 Esas 2022/4083 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı intifa hakkı ile akaryakıt bayilik sözleşmesinin öngörülen süreden önce sonlandığı gerekçesiyle peşinen sağlanan kazanımların iadesini talep etti. Ancak, sözleşmenin taraflarca feshedilip feshedilmediğinin veya hangi nedenle sona erdiği dosya kapsamında sabit olmadığı için davanın reddine karar verildi. Davacı vekili karar düzeltme isteğinde bulundu ve sair karar düzeltme itirazları reddedilirken, davacının açtığı dava erken açıldığından dolayı davalılar yararına maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği belirtildi. Bu nedenle karar düzeltilerek onanmasına karar verildi. Kanun maddeleri olarak da, Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu'nun oy birliğiyle kabul ettiği ifa zamanı gelmemiş alacak davalarında usulden red kararı verilmesi gerektiği ve AAÜT'nin 7/2 maddesi uyarınca maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği belirtilmiştir.

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 09.05.2019 gün ve 2014/630 - 2019/438 sayılı kararı onayan Daire'nin 29.03.2021 gün ve 2020/3744 - 2021/3032 sayılı kararı aleyhinde davacı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, Rekabet Kurumu'nun tebliğ ve kararları doğrultusunda taraflar arasındaki intifa hakkı ile akaryakıt bayilik sözleşmesinin öngörülen zamandan önce sonlanacağını, bu nedenle davalıların gerçekleşmeyecek anlaşma sürelerine ilişkin olmak üzere peşinen sağladıkları kazanımları davacıya iade etme yükümlülükleri olduğunu iddia ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla intifa ivazının geçersiz kalan süresi için 138.444,42 TL'nın ve ayrıca davacının zararına karşılık 141.505,58 TL'nın davalılar ...ve Şeker Finansal Kiralama A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı Serhatlar ... Ltd. Şti.'ne ödenen bayilik hizmet bedelinden geçersiz kalan süreye karşılık gelen 804.937,81 TL'nin ve davacının zararına karşılık 688.631,38 TL'nın davalılar Serhatlar ... Ltd. Şti., ... Petrol Ürün. A.Ş., ..., ... ve ...'den müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar Serhatlar Aka. Bes. Gıda İnş. Tur. Teks. San. Tic. Ltd. Şti., ... … A.Ş., ..., ..., Şeker Finansal Kiralama A.Ş., ... vekili, davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı ... Yalçın, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, sözleşmenin taraflarca feshedilip feshedilmediğinin veya hangi nedenle sona erdiği hususunun dosya kapsamına göre sabit olmadığı, davalı Serhatlar ... Ltd. Şti. ile imzalanan 03.04.2006 tarihli akaryakıt bayilik sözleşmesinin sona ermesini müteakip akaryakıt istasyonunun işletilmesi için davalı Özkar ... A.Ş. ile davacı şirket arasında 03.08.2007 tarihli sözleşme ile 01.08.2007 tarihli protokolün imzalanmış olduğu, protokolün 2. maddesinde, protokolün 03.08.2007 tarihli sözleşmenin ayrılmaz parçası olduğu belirtilerek eski bayinin yükümlülüklerinin yeni bayiye devredildiği, anılan protokolün 3.1.1 maddesinde ise, önceki bayiye ödeneceği belirtilen 1.550.000.-TL hizmet bedelinin yeni bayi tarafından üstlenildiği, bu bedelden yeni bayinin sorumlu olduğunun hüküm altına alındığı, dava tarihi olan 04.03.2010 tarihi itibariyle ikinci bayi olan davalı Özkar ... A.Ş. ile imzalanan 03.08.2007 tarihli bayilik sözleşmesi ve sözleşmenin ayrılmaz parçası olan bayilik protokolünün yürürlükte olduğu, her davanın açıldığı tarihteki maddi ve hukuki olgulara göre sonuçlandırılması gerektiğinden, dava tarihi itibariyle yürürlükte olan sözleşme nedeni ile işbu sözleşme kapsamında davacı tarafından ödendiği belirtilen hizmet bedelinin iadesi talebinin yasal koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davalı Serhatlar ... Ltd. Şti. ile diğer davalı ... hakkında açılan davanın reddine dair verilen hükmün davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairemizce onanmasına karar verilmiştir.
Bu kez, davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
(1) Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre davacı vekilinin HUMK 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisini ihtiva etmeyen ve aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme itirazlarının reddi gerekir.
(2) Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nca 18.02.2022 tarihinde yapılan toplantıda, ifa zamanı gelmemiş (vadesi gelmemiş, muaccel olmayan, müeccel) bir alacak için açılmış davada mahkemece ifa zamanının henüz gelmediği gerekçesiyle usulden red kararı verilmesi gerektiği oy birliği ile kabul edilmiştir. Somut uyuşmazlıkta davanın erken açıldığından bahisle red kararı verilmiş olup anılan İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince davalılar yararına AAÜT’nin 7/2 maddesi hükmü uyarınca maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken nisbi vekalet ücretine hükmedilmesi doğru olmamış ise de, tek başına ve bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 29.03.2021 tarih, 2020/3744 esas ve 2021/3032 karar sayılı ilamının kaldırılmasına, 6100 HMK’nın geçici 3. maddesi ve 5236 sayılı Kanun’un geçici 2. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK’nın 5236 sayılı Kanun’un 16. maddesi ile değiştirilmeden önceki 438/7 maddesi gereğince mahkeme kararının düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair karar düzeltme itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 29.03.2021 tarih, 2020/3744 esas ve 2021/3032 karar sayılı ilamının kaldırılmasına, hüküm fıkrasının “4” nolu bendinin hükümden çıkartılarak yerine “4” nolu bend olarak “Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 7/2 maddesi hükmü uyarınca 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılar ..., ..., ... ve Serhatlar Akaryakıt Şti.’ne verilmesine,” sözcük ve rakam dizisinin eklenmesi suretiyle hükmün değiştirilen bu haliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, ödediği temyiz peşin, temyiz ilam ve karar düzeltme harcının karar düzeltme isteyen davacıya iadesine, 26/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.