Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/184 Esas 2022/4614 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 17.07.2018 tarih ve 2017/495 E- 2018/282 K. sayılı kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf istemlerinin kabulüne dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nce verilen 07.10.2020 tarih ve 2018/1825 E- 2020/824 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı şirketin kurucusu ve tek ortağının ... olduğunu, ...'in de kurucuları arasında olan davacı derneğin 12.01.2009 yılında kurulduğunu, ...’in 29.10.2016 tarihinde istifa ederek dernek üyeliğinden ayrıldığını, 2008/70940 sayılı “UÇAN SÜPÜRGE” markasının, kurulduğu günden itibaren müvekkili tarafından kullanıldığını, ...’in ayrılana kadar bu kullanıma zımni rıza gösterdiğini, müvekkilinin “UÇAN SÜPÜRGE” adının ve markasının tescilsiz sahibi olduğunu, davalının şekli bir tescile dayanarak müvekkilinin faaliyetlerini engellemeye çalıştığını ve kötü niyetli girişimlerde bulunduğunu, dava konusu markanın 2011 yılından bu yana “Uçan Süpürge Kadın Filmleri Festivali” kapsamında müvekkili tarafından kullanıldığını ileri sürülerek 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'nun 9. ve geçici 4. maddesi gereğince 2008/70940 sayılı ve “Uçan Süpürge Flying Broom Şekil” ibareli markanın kullanılmama nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, “UÇAN SÜPÜRGE” ibaresinin müvekkilinin 13.11.1996 tarihinden itibaren tescilli ticaret unvanı, 1996–2008 dönemimde tescilsiz, 16.12.2008 tarihinden itibaren tescilli markası durumunda bulunduğunu, tek hissedarı ve yetkilisi olan Halime Güner'in 22 yıllık emek ve yatırımları sonucunda kadın hareketinin de sembolü olan ve başta eğitim ve öğretim, sempozyum, kongre ve seminer, spor, kültür ve eğlence ve yayımcılık hizmetleri olmak üzere 41. ve 42. sınıflara konu hizmetler bakımından tanınmış marka haline gelen bu ibarenin ve logonun davacı tarafından hileli metotlarla gasp edilmeye çalışıldığını, "UÇAN SÜPÜRGE" ibareli ticaret unvanı ve “ucansupurge.org.tr” uzantılı alan adını aynı zamanda isim hakkı olarak Medeni Kanun Md. 26 hükmü ile de korunmakta olduğunu, bu ibareyi 41 ve 42. sınıfa konu hizmetler bakımından ilk kullananın müvekkili olduğunu, davacının dava açma hakkını kötüye kullandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince, iddia, savunma,bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davalı adına 2008/70940 sayı ile tescilli markanın tescil tarihinin 10.12.2009 olduğu ve dava tarihi itibariyle tescil tarihinden itibaren 5 yıllık sürenin dolmuş bulunduğu ve dolayısıyla süre yönünden iptal koşulunun oluştuğu, dava tarihi 28.12.2017 olduğundan dava konusunu oluşturan zaman diliminin 28.12.2012 ve 28.12.2017 tarihleri arası olarak belirlendiği, davalı tarafından sunulan bir kısım faturalarda “UÇAN SÜPÜRGE” ibaresinin baskın olacak şekilde davalının ilk ticaret unvanının kullanılmış olduğu, davalı tarafından sunulan dekontlarda davalının o tarihlerdeki unvanı olan Uçan Süpürge Proje...Ltd.Şti.’nin yer aldığı, belgeler bir arada değerlendirildiğinde 28.12.2012 ve 28.12.2017 tarihleri arasında davalı tarafından düzenli olarak “Film festivali düzenleme” hizmetlerine ilişkin olarak çeşitli faaliyetlerin yürütülmüş olduğunun tespit edildiği, davalının 2008/70940 sayılı “UÇAN SÜPÜRGE” markasını “Sempozyum, konferans, kongre ve seminer, düzenleme, idare hizmetleri, Spor, kültür ve eğlence hizmetleri, kültürel etkinlikler, sinema etkinliklerinin sağlanması hizmetleri, konser, gösteri, festival düzenleme hizmetleri” bakımından kullanımının ispatladığı, markanın hem davalı hem de davacı tarafından ayrı ayrı ya da birlikte kullanıldığı ve davalının, davacı kullanımlarına rıza gösterdiği, ancak bu rızanın kendiliğinden gelişmiş zımni bir razı oluş olduğu, davacı kullanımına dair açıkça verilmiş bir izin olarak değerlendirilemeyeceği, markanın kullanımı yönünde davacıya verilmiş açık bir izne dair herhangi bir bilgi ya da belge sunulmadığından davacının kullanımlarının davalının kullanımı sayılamayacağı gerekçesi ile davanın kısmen kabulü ile davalı adına tescilli 2008/70940 tescil sayılı markanın 41. sınıfta yer alan "Eğitim ve öğretim hizmetleri, Gösteriler için yer ayırma hizmetleri, sanatçılar için modellik yapma hizmetleri, sahne ve gösteri dekorlarının kiralanması hizmetleri, tiyatro, orkestra hizmetleri, Dergi, kitap, gazete vb. yayımlama hizmetleri, Film, televizyon ve radyo programları yapım hizmetleri Haber muhabirliği hizmetleri, foto-muhabirliği hizmetleri Fotoğrafçılık hizmetleri Tercüme hizmetleri" ile 42. sınıfta yer alan "Bilimsel ve sınai inceleme, araştırma hizmetleri, mühendislik hizmetleri, Bilgisayar hizmetleri, bilgisayar programcılığı hizmetleri, bilgisayar yazılımlarının tasarımı, hizmetleri, bilgisayar yazılımlarının bakımı ve güncelleştirilmesi hizmetleri. Bu sınıfa dahil olup mühendislik, mimarlık, bilgisayar hizmetleri kapsamına girmeyen her türlü tasarım hizmetleri, grafik sanat tasarım hizmetleri. Sanat eserleri orijinallik onay hizmetleri." mal ve hizmetleri yönünden kısmen iptaline, fazlaya dair istemlerin reddine karar verilmiştir.
Kararı taraf vekilleri istinaf etmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi'nce, dava tarihi 28.12.2017 olduğundan SMK'nın 9. maddesi uyarınca markasını kullanma külfeti altında bulunan davalının somut uyuşmazlık açısından 28.12.2012 ve 28.12.2017 tarihleri arasında yargılama konusu markayı anılan sınıftaki hizmetler için kullandığını ispat etmesi gerektiği, mahkemece alınan birlirkişi raporu yeterli incelemeyi içermediğinden yeniden bilirkişi rapru alındığı, buna göre, davalı adına tescilli “Uçan Süpürge Flying Broom Şekil” ibareli markanın, 28.12.2012 ve
28.12.2017 tarihlerinin arasında, hem davacı hem de davalı tarafça kullanıldığı, davalı şirketin 1996 yılında sosyal sorumluluk projeleri yapmak için kurulduğu, davacı derneğin de 2009 tarihinde kurulduğu ve davalı şirketin sahibi ...’in davacı derneğin de kurucu başkanı olduğu, 2009-2016 tarihleri arasında davacı dernek ile bağının olduğu, markanın hem davacı dernek hem de davalı firma tarafından birlikte kullanıldığı, davalı firma ile davacı dernek adreslerinin dahi çoğu faturada aynı olduğu, davacı dernek adına yapılan çoğu yazışma ve anlaşmalarda davalı firma sahibi ...’in adının ve imzasının bulunduğu, bu nedenle taraflar arasında yasal bir anlaşma olmamasına rağmen, markanın kullanımına dair rızai bir ilişkinin bulunduğu, bu nedenlerle de davacının davalı şirketin markasını kullanımının davalı markasının kullanımı şeklinde değerlendirilmesi gerektiği, davalının kullanımı olarak gösterilen belgelerin bir kısmının üzerinde “Uçan Süpürge” markası ve logosu olduğu, bir kısmında “Uçan Süpürge” olarak kısa isim olarak kullanıldığı, davalı firma unvanında “Uçan Süpürge” ibaresinin daha büyük punto ile yazılarak markasal vurgulandığı, ayrıca faturalarda “Uçan Süpürge Uluslararası Film Festivali” ibaresinin yer aldığı tüm bunların markasal kullanımını gösterdiği, gazete, dergi vs. üzerinde markanın ayırt edici karakteri olan “Uçan Süpürge” ibaresinin birebir yer aldığı, dava konusu markanın marka tescil tarihinden çok önce Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali ve bu kapsamda düzenlenen etkinlikler vasıtasıyla davalı firma tarafından ciddi bir kullanımı olduğu, somut olayda davalı şirketin sosyal sorumluluk projeleri yürüten bir firma olduğu, söz konusu hizmetlerin proje kapmasında markanın kullanımı için gerekli olan ciddi kullanım kriterini sağladığı, davaya konu markanın; 41. sınıf "Eğitim ve öğretim hizmetleri Sempozyum, konferans, kongre ve seminer, düzenleme, idare hizmetleri. Spor, kültür ve eğlence hizmetleri, kültürel etkinlikler, sinema etkinliklerinin sağlanması hizmetleri, konser, gösteri, festival düzenleme hizmetleri, gösteriler için yer ayırma hizmetleri, sahne ve gösteri dekorlarının kiralanması hizmetleri, tiyatro hizmetleri, Dergi, kitap, gazete vb. yayımlama hizmetleri Film, televizyon ve radyo programları yapım hizmetleri Haber muhabirliği hizmetleri, foto-muhabirliği hizmetleri Fotoğrafçılık hizmetleri Tercüme hizmetleri." ve 42. Sınıf "Bilimsel ve sınai inceleme, araştırma hizmetleri” yönünden, SMK m. 9 kapsamında kullanımın gerçekleştiği ve iptali şartlarının oluşmadığı, ancak diğer hizmetler yönünden kullanımın ispatlanmadığı gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulü ile davalı adına tescilli bulunan 2008/70940 sayılı markanın, “41. sınıf, Sanatçılar için modellik yapma hizmetleri, orkestra hizmetleri.”; “42. sınıf, Mühendislik hizmetleri Bilgisayar hizmetleri, Bilgisayar programcılığı hizmetleri, bilgisayar yazılımlarının tasarımı hizmetleri, bilgisayar yazılımlarının bakımı ve güncelleştirilmesi hizmetleri. Bu sınıfa dahil olup mühendislik, mimarlık, bilgisayar hizmetleri kapsamına girmeyen her türlü tasarım hizmetleri, grafik sanat tasarım hizmetleri. Sanat eserleri orijinallik onay hizmetleri.” mal ve hizmetleri yönünden iptaline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 26,30 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 08/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.