Esas No: 2022/3007
Karar No: 2022/4620
Karar Tarihi: 08.06.2022
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2022/3007 Esas 2022/4620 Karar Sayılı İlamı
11. Hukuk Dairesi 2022/3007 E. , 2022/4620 K.Özet:
Davalı vekili tarafından temyiz edilen bir sigorta tahkim kararı, bazı noksanlıkların giderilmesi için İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne iade edildi. Mahkeme dosyayı incelerken davacı tarafın nakliyat emtia sigorta poliçesi kapsamında hasar gören karpuz fideleri nedeniyle davalıdan 67.094 EU'nun faiziyle birlikte tahsilini istediğini, davalı vekilinin ise hasarın poliçe kapsamı dışında kaldığını ileri sürdüğünü belirledi. Uyuşmazlık hakem heyeti kusurun %50 olduğuna karar vererek istemi kısmen kabul etti. Ancak itiraz hakem heyeti bilgilendirme yükümlülüğünün ihlali halinde kusur dağılımı yapılamayacağı, ihlalin gerçekleşmiş olduğu gerekçesiyle davacı itirazının kabul edilmesiyle uyuşmazlık hakem heyeti kararının tümden kaldırılmasına karar verdi. Mahkeme ise itiraz hakem heyeti kararını bozarak kaldırdı. Kanun maddeleri olarak Sigortacılık Kanunu madde 30/12 ve Sigorta Sözleşmelerinde Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik'e atıfta bulunuldu.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki davada Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyeti'nce verilen 09.02.2020 gün ve 2020/İHK-2619 sayılı karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla, bazı noksanlıkların ikmali için mahalline geri çevrilen dosyanın eksikliklerin giderilmesinden sonra iade edildiği anlaşılmakla saklanmak üzere tevdi edildiği İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmiş olup, dosya için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı tarafça nakliyat emtia sigorta poliçesi ile sigortalı 191703 adet karpuz fidesinin, usulüne uygun paketleme ile yüklenmek suretiyle, Antalya’dan Macaristan’a karayolu ile taşınması esnasında hasar gördüğünü, alıcı yetkililerce ürünün tarıma elverişli bulunmaması nedeniyle teslim alınmadığını, sigorta şirketine başvuru yaptıklarını ancak sonuç alamadıklarını, şirketin poliçeyi süresinde düzenleyip ibraz etmediğini, bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmediğini ileri sürerek 67.094 EU’nun teslimat tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı vekili, emtianın bir kısmının hasar gördüğünü, hasarın yanlış istifleme nedeniyle oluştuğunu, bu hususun poliçe kapsamı dışında kaldığını, sözleşmenin tesliminin ispat için gerekli olduğunu, basiretli bir tacir olarak davacının poliçe içeriğini bilmesi gerektiğini savunarak talebin reddini istemiştir.
Uyuşmazlık hakem heyetince tüm dosya kapsamına göre, hasarın poliçe kapsamı dışında kaldığı, rizikonun 15 günlük cayma süresi içinde gerçekleştiği, icap ve kabulün gerçekleşmediği, ancak tarafların birbirlerini yükün mahiyeti ve sözleşmenin içeriği konusunda yeterince bilgilendirmedikleri, %50 kusurları bulunduğu, Sigorta Sözleşmelerinde Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik kapsamında zararın tazmini gerekeceği gerekçesiyle istemin kısmen kabulü ile 33.547,38 EU’nun 06.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek direnim faizi ile tahsiline karar verilmiştir.
Karara, taraf vekillerince itiraz edilmiştir.
İtiraz hakem heyetince tüm dosya kapsamına göre, uyuşmazlık hakem heyeti kararının faize ilişkin itirazlar dışında yerinde olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin faize ilişkin itirazları dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi ile kısmen kabul edilen meblağın devlet bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir.
İtiraz hakem heyetince verilen ek karara göre, bilgilendirme yükümlülüğünün ihlali halinde kusur dağılımı yapılamayacağı, ihlalin de gerçekleşmiş olduğu gerekçesiyle davacı itirazının kabulü ile uyuşmazlık hakem heyeti kararının kaldırılmasına, başvurunun kabulüne, 67.094,56 Euro’nun 06.05.2019 tarihinden itibaren uygulanacak devlet bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranıyla birlikte tahsiline karar verilmiştir.
Asıl ve ek kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, nakliyat emtia sigorta poliçesinden kaynaklanan tazminatın tahsili istemine ilişkindir.
İtiraz hakem heyetince, başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde uyuşmazlık konusunda karar verilir (Sigortacılık Kanunu m. 30/12). İtiraz hakemlerinin süreyi geçirmiş olmasına rağmen yargılamaya devam etmesi halinde yetki aşımı söz konusu olacaktır. Diğer bir ifadeyle itiraz hakemlerinin uyuşmazlık hakkında hüküm kurma yetkisi kalmayacaktır. O nedenle süre geçmesine rağmen karar verilmişse bu karar geçersiz olacaktır. Bu açıklamadan sonra somut olaya gelindiğinde, sigortalının müracaatı üzerine sigorta uyuşmazlık hakem heyetince istemin kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı sigorta şirketince yapılan itiraz üzerine uyuşmazlık hakem heyetince kararının faize ilişkin kısmında değişiklik yapılarak 09.02.2020 tarihli karar oluşturulmuş ve sigortalı tarafından yapılan itiraz incelenmemiştir. Sigortalı tarafından yapılan itiraz ise 22.06.2020 tarihinde karara bağlanmış ve uyuşmazlık hakem heyetince incelemeye konu karar tümden kaldırılarak yeni hüküm kurulmuştur. Bu durumda itiraz hakem heyetinin ek karar olarak nitelendirdiği 22.06.2020 tarihli kararı nihai karar olup süresinde yapılan temyiz itirazının dairemizce incelenmesi gerekmiştir.
Sigortalının talebi üzerine, unutulan itirazların değerlendirildiği işbu karar, sigorta itiraz hakem heyetlerince 2 ay içerisinde verilmediğinden geçersiz olup, 22.06.2020 ve dolayısı ile 09.02.2020 tarihli kararın bozularak kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, itiraz hakem heyeti kararının re’sen BOZULARAK KALDIRILMASINA, davalı taraf vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 08/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.