Esas No: 2020/7881
Karar No: 2022/4646
Karar Tarihi: 08.06.2022
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/7881 Esas 2022/4646 Karar Sayılı İlamı
11. Hukuk Dairesi 2020/7881 E. , 2022/4646 K."İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 21. HUKUK DAİRESİ
Taraflar arasında görülen davada Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 28.06.2018 tarih ve 2017/483 E. 2018/498 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi'nce verilen 19.03.2020 tarih ve 2018/2379 E. - 2020/424 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından duruşmalı, davalı vekilince duruşmasız olarak istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 07.06.2022 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. ...dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, elektrik dağıtım ve perakende satış hizmetlerinin tamamının kamu tüzel kişiliği olan TEDAŞ tarafından yürütülmekte iken elektrik dağıtım ve perakende satış sektörünün özelleştirilebilmesi için hisselerinin tamamının TEDAŞ'a ait olmak üzere 24/07/2006 tarihinde 21 elektrik dağıtım şirketinin kurulduğunu, özelleştirme işlemlerinin tamamlanması ile 01/10/2010 tarihi itibarıyla Trabzon, Rize, Artvin, Gümüşhane, Giresun illerini kapsayan elektrik dağıtım hizmetinin Kazancı Holding AŞ'nin kuruluşu Çoruh Aksa Elektrik AŞ tarafından yürütülmeye başlandığını, müvekkili şirketin dağıtım bölgesinde üretim faaliyeti gösteren Çamlıkaya Elektrik Üretim ve Tic. AŞ tarafından Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi'nde 22/10/2009 tarihinden 22/06/2010 tarihine geçici kabul yapılıncaya kadar geçen sürede deneme amaçlı verilen elektrik miktarı bedelinin ödenmediğinden bahisle, anılan bedelin ticari avans faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle 05/08/2010 tarihinde Çoruh EDAŞ aleyhine alacak davası açıldığını, gerek dava dışı şirketin taleplerinin tarihi (22/10/2009-30/06/2010), gerek dava tarihi 05/08/2010 dikkate alındığında henüz Çoruh EDAŞ'ın özelleştirme işlemlerinin tamamlanmadığı, Kazancı Holding A.Ş. bünyesindeki Çoruh Aksa Elektrik AŞ tarafından devralınmadığı ve uyuşmazlığın dağıtım şirketinin kamu elindeki döneme ilişkin olduğunu, müvekkili şirketin söz konusu davadan özelleştirme işlemlerinin tamamlanmasından sonra dava dosyasından gönderilen bir ara karar üzerine haberdar olduğunu ve 13/12/2010 tarihinden itibaren davayı takip etmeye başladığını, yargılama sırasında davanın TEDAŞ'a ihbar edildiğini, Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesince yapılan yargılamada alınan bilirkişi raporlarına istinaden 10/12/2014 tarih ve 2010/188 Esas-2014/382 Karar sayılı kararıyla dava dışı şirketin açmış olduğu alacak davasının kabulü ile müvekkilini 1.913.900,63 TL'yi avans faizi ile birlikte ödemeye mahkum ettiğini, mahkeme kararının Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin 28/09/2016 tarih 2016/2976 Esas-2016/12729 tarihli kararı ile onanması üzerine müvekkili şirketçe 22/12/2016 tarihinde dava dışı şirkete 3.653.585,08 TL ödenmek zorunda kalındığını, taraflar arasında imzalanmış olan işletme devir hakkı sözleşmesinin 14. Maddesi ile Ankara mahkemelerinin işbu davada yetkili kılındığını, dava dışı şirketin taleplerinin başlangıç tarihi 22/10/2009 itibarıyla henüz özelleştirme ihalesini dahi gerçekleşmediğini, zira ihale tarihinin 06/11/2009 tarihi olduğunu, fiili devir tarihi olan 01/10/2010 tarihine kadar davalı TEDAŞ ile Çoruh EDAŞ ayrılmaz bir bütün olup Çoruh EDAŞ'ın sermayesinin tamamının davalıya ait olduğunu, dolayısıyla şirketin anılan dönemde yapmış olduğu işlem ve faaliyetlerinden doğan hak ve sorumlulukların TEDAŞ'a ait olması gerektiğini, nitekim, Teftiş Kurulu Başkanlığı'nın özelleştirme işlemlerinin tamamlanmasından öncesine ait 25/10/2010 tarihli ve 759 sayılı yazısı ekinde yer alan 25/10/2010 tarihli komisyon raporunda Borçlar Kanunu hükümlerine göre haksız fiil veya sebepsiz zenginleşme tanımlamasını taşıyan tazminat davaları ile ilgili hukuki takibin TEDAŞ Hukuk Müşavirliği'nce yürütüleceğinin açıkça ifade edildiğini, dolayısıyla, Şirketin henüz özelleştirme işlemlerinin tamamlanmadığı, hisse devir sözleşmesinin akdedilmediği ve hatta talep tarihinin bir kısmı yönü ile ihale işleminin dahi gerçekleşmediği dönemden kaynaklanan ve sebepsiz zenginleşme iddiasına dayanan davadan ve işbu dava sonucundan müvekkili şirketin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, dayanak davanın aslında diğer davalı EPDK tarafından hazırlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği hükümlerinin uygulanmasından doğmuş olmakla birlikte müvekkili şirket tarafından kullanılmadığını ve anılan elektriğe ilişkin bedellerin müvekkili şirket tarafından tahsil edilmediğini, dava dışı üretim şirketi Çamlıkaya Elektrik Üretim ve Tic. AŞ tarafından, henüz üretim santraline ait kabulleri yapılmadan, anılan Şirketçe 22/10/2009 -30/06/2010 dönemi arasında denetim amaçlı olarak yapılan üretimin dağıtım sistemine verildiğini belirterek bu döneme ilişkin enerji bedeli talebinde bulunulduğunu, davalı EPDK tarafından hazırlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği hükümlerinin uygulanması ve enerjinin kamu döneminde sisteme verilmiş olması nedenleri ile süreçte hiçbir dahli ve kusuru bulunmayan, elde ettiği bir geliri olmadığı halde 3.653.585,08 TL ödeme yapmak zorunda kaldığı müvekkili şirket zararının davalı idare tarafından karşılanması gerektiğini, dava konusu yapılan işin müvekkilinin ticari işi ile ilgili olması müvekkilinin tacir olması sebebiyle somut uyuşmazlığa uygulanması gereken faizin ticari faiz olduğunu ileri sürerek müvekkili şirket tarafından Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 10/12/2014 tarihli 2010/188 Esas, 2014/382 K. Sayılı kararı gereğince Çamlıkaya Elektrik Üretim ve Tic. AŞ'ye ödenmek zorunda kalınan ve 3.653,585,08 TL'nin ödeme tarihi olan 22/12/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilleri davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince iddia, savunma, bilirkişi raporuna ve toplanan tüm delillere göre; taraflar arasındaki İHDS ve Hisse Devrine İlişkin Sözleşmeler davaya dayanak teşkil eden Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesinin kararına konu olan maddi olay ve kararda söz edilen borcun doğduğu tarih ve mahkeme kararının kesinleştiği tarih dikkate alındığında Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş. tarafından dava dışı Çamlıkaya Elektrik'e hükmen ödenmek zorunda kalınan alacağın, İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin imzalanmasından sonra yapılan işlemlerden ve işlerden doğduğu, İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 7.5. maddesi gereğince bu tür yükümlülüğün devreden TEDAŞ'a değil devralan ve özelleşen Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş'ye ait olduğu anlaşıldığından davacı şirketin bunun aksine iddia ve itirazlarını değer verilmediği gerekçesiyle davanın davalı EPDK yönünden davalı sıfatı ve dava şartı yokluğundan ve usulden reddine, davalı TEDAŞ aleyhine açılan davanın esastan reddine karar verilmiş; bu karara karşı davacı vekilince istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, istinafa başvuran davacı vekilinin davalı TEDAŞ hakkındaki davaya yönelik istinaf sebeplerinin Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine, davacı vekilinin EPDK hakkındaki hükme yönelik istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca kabulüne, Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 28/06/2018 tarih ve 2017/483 Esas-2018/498 Karar sayılı davalı EPDK hakkındaki kararının (usulden red, vekalet ücreti ve yargılama giderlerine ilişkin tüm hükümlerin) kaldırılmasına karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili ile EPDK vekili temyiz etmiştir.
1- Dava, Ankara 7. Asliye Hukuk Mahkemesince davalılar TEDAŞ ve EPDK aleyhine açılmıştır. Anılan mahkemece davalı EPDK yönünden tefrik kararı verilmiş, tefrik edilen 2017/127 Esas sayılı dava, 22/03/2017 tarihinde uyuşmazlığın idari yargı yolunda çözümlenmesi gerektiğinden bahisle HMK'nın 115/2. maddesi gereği dava şartı yokluğundan dava usulden reddedilmiş, TEDAŞ hakkındaki dava yönünden ise Asliye Hukuk Mahkemesince davaya bakmakla görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmiştir. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından EPDK yönünden davanın davalı sıfatı ve dava şartı yokluğundan ve usulden reddine dair verilen karar, Bölge Adliye Mahkemesince yazılı gerekçeyle tüm hüküm ve sonuçları ile kaldırılmıştır.
Bir davada kararı temyiz etme hakkı, yalnız taraflara veya hüküm ile kendisine mükellefiyet yüklenen veya bir hakkı ihlal edilen kimseye veyahut kanunun açıkça belirttiği mercilere aittir. Temyiz isteminde bulunan EPDK‘nın davada taraf sıfatı bulunmamaktadır. Karar başlığında davalı olarak gösterilmemiş, aleyhine de hüküm kurulmamıştır. O halde, EPDK vekilinin kararı temyiz etmekte hukuki yararı bulunmadığından temyiz isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.
2- İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan gerekçelerle, EPDK vekilinin temyiz isteminin REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden EPDK'ya iadesine, aşağıda yazılı bakiye 26,30 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 08/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.