Esas No: 2022/5419
Karar No: 2022/8294
Karar Tarihi: 26.10.2022
Yargıtay 1. Ceza Dairesi 2022/5419 Esas 2022/8294 Karar Sayılı İlamı
1. Ceza Dairesi 2022/5419 E. , 2022/8294 K."İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SUÇ : Kasten öldürmeye teşebbüs
HÜKÜMLER :A) ... 8. Ağır Ceza Mahkemesinin 03/12/2020 tarih ve 2020/317 (E), 2020/436 (K) sayılı;
1)Sanık ... hakkında; Katılan ...'a yönelik kasten öldürmeye teşebbüse yardım etme suçundan 5237 sayılı TCK'nin 81/1, 35/2, 39/1, 62/1, 53 maddeleri uyarınca 3 yıl 9 ay hapis cezası,
2) Sanık ... hakkında; Katılan ...'a yönelik kasten öldürmeye teşebbüs suçundan 5237 sayılı TCK'nin 81/1, 35/2, 62/1, 53 maddeleri uyarınca 10 yıl hapis cezası,
3)Sanık ... hakkında; Katılan ...'a yönelik kasten öldürmeye teşebbüs suçundan 5237 sayılı TCK'nin 81/1, 35/2, 62/1, 53 maddeleri uyarınca 8 yıl 4 ay hapis cezası,
4) ... hakkında; Katılan ...'a yönelik kasten öldürmeye teşebbüse yardım etme suçundan 5237 sayılı TCK'nin 81/1, 35/2, 39/1, 62/1, 53 maddeleri uyarınca 3 yıl 9 ay hapis cezası ile mahkumiyetlerine,
B)... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesinin 09/07/2021 tarih ve 2021/248 (E), 2021/1855 (K) sayılı;
1)Sanık ... hakkındaki hükme ilişkin istinaf başvurularının kabulü ile duruşma açılıp, ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak, yeniden hüküm kurulması suretiyle TCK'nin 81/1, 35/2, 62/1, 53 maddeleri uyarınca 10 yıl 10 ay hapis cezası,
2) Sanıklar ... ..., ... ve ... ... hakkındaki hükümlere ilişkin istinaf başvurularının kabulü ile duruşma açılıp, ilk derece mahkemesi kararları kaldırılarak, yeniden hükümler kurulması suretiyle sanıkların TCK'nin 81/1, 35/2, 29, 62/1, 53, 54, 63 maddeleri uyarınca ayrı ayrı 8 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ile mahkumiyetlerine dair kararı.
TEMYİZ EDENLER : Sanıklar müdafiileri
TÜRK MİLLETİ ADINA
... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesinin 09/07/2021 tarih ve 2021/248 (E), 2021/1855 (K) sayılı kararının sanıklar müdafiileri tarafından 5271 sayılı CMK'nin 291. maddesinde belirtilen süre içinde temyiz edildiği anlaşılmıştır.
Dosya incelendi.
Gereği görüşülüp düşünüldü;
Sanıklar ... ..., ... ve ... ... müdafiilerinin duruşmalı inceleme taleplerinin 7079 sayılı Kanun'un 94. maddesi ile değişik 5271 sayılı CMK'nin 299. maddesi uyarınca reddiyle incelemenin dosya üzerinden yapılması uygun görülmekle;
1)Sanık ... hakkındaki hükme ilişkin temyiz sebeplerinin incelenmesinde;
Sanık müdafiinin yasal süresi içerisindeki temyiz isteminden sonra sanığın cezaevi aracılığıyla gönderdiği 15/12/2021, 17/12/2021, 04/02/2022 tarihli dilekçeleriyle temyiz isteminden feragat ettiği anlaşılmakla, sanık müdafiinin temyiz isteminin 5271 sayılı CMK’nin 266/1 ve 298/1. maddeleri uyarınca isteme uygun olarak REDDİNE,
2)Sanıklar ... ..., ... ve ... ... hakkındaki hükümlere ilişkin temyiz sebeplerinin incelenmesinde;
Sanık ... hakkında hükmedilen hapis cezasının beş yılın üzerinde olması nedeniyle bölge adliye mahkemesi kararının CMK'nin 286/2-a maddesi uyarınca;
Sanıklar ... ... ve ... ... hakkında ilk derece mahkemesince verilen kararların bölge adliye mahkemesince duruşma açılarak hapis cezalarının artırılması nedeniyle 5271 sayılı CMK'nin 286/2-b maddesi gereğince kararların temyizi kabil olduğu belirlenerek yapılan incelemede;
... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesinin 09/07/2021 tarih ve 2021/248 (E), 2021/1855 (K) sayılı "mahkumiyet" hükümlerinin tüm dosya kapsamına göre hukuka uygun olduğu anlaşıldığından; sanık ... müdafiinin; sübuta, iştirak hükümlerinin uygulanmasının hatalı olduğuna, suçun maddi ve manevi unsurlarının oluşmadığına, sanık ... müdafiinin; duruşmada okunması gereken belgelerin okunmadığına ve taraflardan diyeceklerinin sorulmadığına, iştirak hükümlerinin uygulanmasının hatalı olduğuna, sanığın beraatine karar verilmesi gerektiğine, sanık ... müdafiinin; sübuta, iştirak hükümlerinin uygulanmasının hatalı olduğuna, sanığın beraati gerektiğine yönelen ve yerinde görülmeyen temyiz sebeplerinin reddiyle, 5271 sayılı CMK’nin 302/1. maddesi gereğince isteme uygun olarak TEMYİZ İSTEMLERİNİN ESASTAN REDDİ ile HÜKÜMLERİN ONANMASINA,
Dosyanın, 28.02.2019 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7165 sayılı Kanun'un 8. maddesi ile değişik 5271 sayılı CMK'nin 304/1. maddesi gereğince “... 8. Ağır Ceza Mahkemesine, Yargıtay ilamının bir örneğinin ise ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesine gönderilmek üzere” Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 26.10.2022 gününde oy çokluğu ile karar verildi.
(Muhalif Üye)
KARŞI OY
... 8. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda sanıklar ... ve ...'in müşterek fail olarak suçu birlikte işlediklerinin kabul edilerek sanık ...'in TCK'nin 81, 35/2, ve 62/1. maddeleri uyarınca 10 yıl hapis cezası ile, sanık ...'in TCK'nin 81, 35/2 ve 62/1. maddeleri uyarınca 8 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, sanıklar ... ve ...'in suça yardım eden sıfatıyla şerik olarak
katıldıkları kabul edilerek TCK'nin 81, 35/2, 39/1 ve 62/1. maddeleri uyarınca 3 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar verildiği, kararın sanıklar müdafileri ve katılan vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi tarafından yapılan duruşmalı istinaf incelemesi sonucunda katılan ... yönünden istinaf başvurularının esastan reddine karar verildiği, katılan ...'a yönelik eylem nedeniyle istinaf taleplerinin kabulüne karar verilerek sanık ...'in TCK'nin 37/1. maddesi yollaması ile TCK'nin 81, 35/2 ve 62. maddeleri uyarınca 10 yıl 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, sanıklar ..., ... ve ...'ın TCK'nin 37/1. maddesi yollaması TCK'nin 81, 35/2, 29 ve 62 maddeleri uyarınca 8 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar verildiği, kararın sanıklar müdafiileri tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemiz tarafından sanık ... yönünden temyizden feragat nedeniyle temyiz isteminin reddine, sanıklar ..., ... ve ... yönünden ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesinin istinaf taleplerinin kabulü ile yeniden hüküm kurulmak suretiyle verilen mahkumiyet kararına yönelik temyiz istemlerinin esastan reddi ile hükümlerin onanmasına karar verilmiştir.
Dairemiz sayın çoğunluğu ile aramızdaki uyuşmazlık sanıklar ... ... ile ... ...'un suça müşterek fail olarak mı, yardım eden sıfatıyla şerik olarak mı katıldığının kabulünden kaynaklanmaktadır.
... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi ile ... 8. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından olayın oluşu benzer şekilde kabul edilmiş olup, her iki mahkemenin kabulüne göre; Olay tarihinde sanıklar ..., ... ..., ... ...'in sanık ...'a ait ... plaka sayılı araçla ... ... Mahallesi ... mevkisine geldikleri, sanıkların kız arkadaşlarının da aynı yere gelmesi üzerine birlikte alkol almaya başladıkları, bir süre sonra katılan ...'ın yanında katılan ... olduğu halde ... plaka sayılı araçla aynı mevkiiye geldikleri, araç içinde alkol almaya başladıkları, bir süre sonra sanık ...'in katılan ...'ın aracına gelip sigara istediği, aralarında kısa süreli bir sohbetin olduğu, sanıklardan ...'ın ortamdan sıkılıp kendisine ait araç ile olay yerinden ayrıldığı, bir süre sonra sanıkların kız arkadaşlarının geldikleri araç ile olay yerinden ayrılmaları üzerine sanıklar, ... ..., ... ve ... ...'un da yaya olarak tepeden ayrıldıkları, katılan ...'ın araçla sanıkların yanından geçerken onları istedikleri yere bırakabileceğini söylemesi üzerine sanıkların hep birlikte katılanın aracının arka kısmına bindikleri, ancak kısa bir süre sonra sanıkların araç içerisinde küfürlü
konuşmaları nedeniyle katılan ... ile aralarında tartışma çıktığı, katılan ...'ın aracını durdurup sanıkların araçtan inmelerin istediği, sanıkların "sür lan arabayı" şeklinde kaba hitap tarzı ile direnç gösterip arabayı tekmelemeleri üzerine katılan ...'ın arka kapı tarafında oturan sanık ...'i zorla araçtan çıkartıp bir yumruk atarak basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek ölçüde yaraladığı, sanıkların araçtan inmelerinden sonra katılan ...'ın aracı hareket ettirdiği ve yoldaki sanıkların üzerine doğru sürdüğü, sanıkların kaçmaları üzerine yoluna devam ettiği, ... Otel yakınlarına geldiğinde aracı durdurduğu, araç içerisinde kız arkadaşı ile birlikte alkol almaya devam ettikleri, sanıkların bulundukları mevkiye bir taksi çağırdıkları bu sırada sanıklardan ...'in sanık ...'ı cep telefonu ile arayıp yaşadıkları olayı anlattığı, araç sahibi şahsın kendilerini araçtan attığını, üzerlerine aracı sürdüğünü, kendisine yumruk attığını anlatıp, şahsın silahlı olabileceğini söyleyerek evdeki tüfeği alarak yanlarına gelmesini istediği, sanık ...'ın av tüfeğini aracına alarak ... mevkisi yakınlarına geldiğinde, sanıkların onu görüp taksiden indikleri, sanık ...'in ...'ın aracının ön koltuğuna diğer sanıklar ... ... ve ... ...'un da arka koltuğa bindikleri, sanık ...'ın kullandığı araç ile yol boyunca katılanın aracını aradıkları, sanık ...'in ön koltuktaki av tüfeğini alıp incelediği, sanık ...'a olanları anlattığı ve "adamı bulalım hesabı soralım" dediği, bir süre sonra sanıkların katılan ...'ın aracını görüp sanık ...'ı uyardıkları, sanık ...'ın aracı durdurup farlarını kapattığı, araçtan önce sanık ...'in av tüfeği ile indiği ve katılan ...'ın aracın yanına gelerek açık olan şoför kapı camından tüfeğin dipçiği ile katılan ...'a vurduğu, bu sırada sanık ...'ın sanık ...'in yanına gelerek av tüfeğini ondan aldığı, katılan ...'ın aracını hareket ettirdiği sırada sanık ...'ın katılan ...'a doğru ateş ettiği, katılan ...'ın kız arkadaşının yaralanmaması için başını aşağıya doğru ittiği, aracın hareket etmesi üzerine sanık ...'ın aracın sol tarafına doğru ateş etmeye devam ettiği, aracın
uzaklaşması sırasında arkasından ateş ettiği, katılan ...'ın kafa, yüz ve göğüs kısımlarına isabet eden av tüfeği saçma taneleri nedeniyle Adli Tıp Kurumu raporuna göre hayati tehlike geçirecek ve kemik kırıklarının yaşam fonksiyonlarını ağır derecede etkileyecek nitelikte yaralandığı, araçta bulunan katılan ...'nın ise olay nedeniyle yaralanmadığı olayın bu şekilde meydana geldiğinin kabul edildiği anlaşılmıştır.
5237 sayılı TCK’nin 37/1. maddesine göre suçun kanunî tanımında yer alan fiili birlikte gerçekleştiren kişilerden her biri doğrudan fail olarak sorumlu olur. Doğrudan fail, işlediği suçun gerektirdiği ceza ile cezalandırılır. Kanunda tanımlanan haksızlığın birden fazla suç ortağı tarafından müştereken gerçekleştirildiği durumda ise müşterek faillik söz konusudur. Müşterek faillikte müşterek alınan suç işleme kararına bağlı olarak, suçun icrai hareketlerinin birlikte gerçekleştirilmesi ve dolayısıyla, suç oluşturan eylemin icrası üzerinde ortaklaşa hâkimiyet kurulması söz konusudur.
Birlikte suç işleme kararının yanı sıra, eylem üzerinde müşterek hâkimiyet kurulduğu için, her bir suç ortağı fail statüsündedir. Fiil üzerinde ortak hakimiyetin kurulup kurulmadığı suç ortaklarının suçun icrasında üstlendikleri rolleri ve katkılarının taşıdığı öneme göre mahkemece belirlenecektir.
5237 sayılı TCK'na göre suçun icrasına iştirak etmekle birlikte, işlenişine bulunduğu katkının niteliği gereği kanuni tanımdaki fiili gerçekleştirmeyen suç ortaklarına “şerik” denilmekte olup, şeriklik; azmettirme ve yardım etme olarak iki farklı şekilde düzenlenmiştir. Kanuni tanımdaki fiili gerçekleştirmeyen ancak yardım eden suç ortağı, gerçekleşen fiilden bağlılık kuralı uyarınca şerik olarak sorumlu olmaktadır. 5237 sayılı TCK’nin 39/2 maddesindeki düzenlemeye göre, yardım etme; maddi yardım ve manevi yardım olarak ikiye ayrılmaktadır. Maddi yardım; suçun işlenmesinde kullanılan araçları temin etmek, suçun işlenmesinden önce veya işlenmesi sırasında maddi yardımda bulunarak icrasını kolaylaştırmak olarak sayılmış, manevi yardım ise; suç işlemeye teşvik etmek, suç işleme kararını kuvvetlendirmek, suçun işlenmesinden sonra yardımda bulunmayı vaat etmek, suçun nasıl işleneceği konusunda yol göstermek şeklinde belirtilmiştir. Kişinin eyleminin, bir suça katılma aşamasına ulaşıp ulaşmadığı, ulaşmışsa da suça katılma düzeyinin belirlenmesi için, eylemin bir aşamasındaki durumun değil, eylemin yapılması için verilen kararın, bu kararın icra ediliş biçiminin, olay öncesi, sırası ve sonraki davranışların da dikkate alınıp, tüm delillerin birlikte değerlendirilmesi gerekir.
Yukarıda ayrıntılı olarak anlatıldığı üzere gerek yerel mahkemece gerekse Bölge Adliye Mahkemesince olayın oluş şeklinin benzer şekilde kabul edildiği, Bölge Adliye Mahkemesince tüm sanıkların fikir ve eylem birliği içerisinde hareket ettikleri fiil üzerinde ortak hakimiyet kurmak suretiyle katılana yönelik suçu işledikleri belirtilerek sanıkların iştirak halinde katılan ...'ı kasten öldürmeye teşebbüs suçundan eylemlerine uyan TCK'nin 37/1. maddesi yollaması ile cezalandırılmalarına karar verildiği, katılanların aşamalardaki ifadelerinin sanıklar ... ... ve ... ... yönünden gerek kendi beyanları yönünden gerekse birbirlerinin beyanları yönünden çelişkili olduğu, sanıklar ... ... ve ... ...'un aşamalardaki savunmalarında olay sırasında araçtan hiç inmediklerini beyan ettikleri, olayın tarafsız görgü tanığının bulunmadığı nazara alındığında Bölge Adliye Mahkemesince olayın kabulü içerisinde sanıkların katılana yönelik aktif bir eylemlerinden bahsedilmediği halde, sanıkların olayda hangi fiilleri ile ortak hakimiyet sağladıkları, olaya fonksiyonel katkılarının hangi fillerden kaynaklandığının açıklanmadığı, bu kapsamda sanıkların olay sırasında araç içerisinde bulunan katılana yönelik darp veya cebirde bulundukları veya katılanın direncini kıracak veya olay yerinden kaçmasına engel olacak şekilde katılana veya aracına bir müdahalede bulunduklarına dair bir fiilden bahsedilmediği gibi buna ilişkin somut, yeterli ve kesin bir delilde bulunmadığı anlaşılmıştır.
Katılan ...'ın sanıkları aracından zorla indirmesinden sonra sanıklardan ...'in sanık ...'ı cep telefonu ile arayıp yaşadıkları olayı anlattığı av tüfeğini alarak araçla gelmesini istediği, sanıkların bir taksiye binmelerine rağmen giderken sanık ...'ın aracını görünce taksiden inip sanık ...'ın aracına bindikleri ön tarafta bulunan sanık ...'in av tüfeğini inceleyerek "adamı bulalım hesabı soralım" dediği, bir süre sonra sanıkların katılan ...'ın aracını görüp sanık ...'ı uyardıkları, sanıklar dan önce ...'in av tüfeği ile araçtan indiği arkasından sanık ...'ın araçtan inerek katılan ...'ın aracının yanına gittikleri ve katılana yönelik eylemi gerçekleştirdikleri bu süreçte sanıklar ... ... ve ... ...'un araçtan inmedikleri olayda sanıklar ... ... ve ... ...'un taksiye binmelerine rağmen olay yerinden ayrılma imkanları varken diğer sanıklar ile birlikte hareket ettikleri, katılan ...'ın aracının ısrarlı takibinde yer aldıkları katılanın aracını görmeleri üzerine sanık ...'ı uyardıkları, suçu önlemeye yönelik herhangibir davranışta bulunmadıkları nazara alındığında sanıklar ... ve ...'ın yanında yer almak suretiyle manevi destekte bulunarak
onların suç işleme kararını güçlendirdikleri bu şekilde TCK'nin 39/2-a maddesi kapsamında suça yardım eden sıfatıyla katıldıkları anlaşıldığından sanıklar ... ve ... hakkında kasten öldürmeye teşebbüs suçundan verilen cezada TCK’nin 39/2. maddesi delaletiyle TCK'nin 39/1. maddesi uyarınca indirim yapılması gerektiğinin gözetilmemesi yasaya aykırı olduğundan ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi hükümlerinin bu nedenle BOZULMASI gerektiği düşüncesinde olduğumdan, hükmün ONANMASINA ilişkin Dairemiz sayın çoğunluk görüşüne katılmamaktayım. 31.10.202