Esas No: 2012/2351
Karar No: 2012/4923
Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2012/2351 Esas 2012/4923 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki elatmanın önlenmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, davalının sitenin ortak alanının bir bölümüne merdiven yaptırmak, bitişik komşusu ile arasına duvar yükseltmek ve geçişi engellemek için demir parmaklık yaptırmak suretiyle, ortak alana haksız yere müdahale ettiğini ileri sürerek, müdahalenin men"ine ve eski hale getirilmesine karar verilmesi talep ve etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu imalatların eski yönetimlerin iznine dayanılarak, zarurete binaen yapıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, tüzel kişiliği bulunmayan davacı sitenin aktif dava ehliyetine sahip olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1-Dava, davacı kooperatifin ortağı davalının, site ortak alanına yaptığı ileri sürülen müdahalesinin men"i istemine ilişkindir.
HUMK"nun 17.(6100 sayılı HMK"nın 14/2.) maddesi gereğince kooperatif ile üyeleri arasındaki davaların kooperatifin ikametgahı addolunan mahal mahkemesinde görülmesi gerekir. Bu yetki kuralı kamu düzenine ilişkin kesin yetki kuralı olup, davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece re"sen dikkate alınması gerekir. TMK"nun 51. maddesine göre hükmi şahsın ikametgahı, anasözleşmede aksine hüküm bulunmadıkça muamelelerinin yürütüldüğü yerdir. Dosyada bulunan anasözleşmede kooperatif merkezinin .. olduğu belirtilmiştir. Bu durumda mahkemece ticaret sicil memurluğuna yazı yazılarak, davacı kooperatifin merkezinde değişiklik olup olmadığı da gözetilerek, dava tarihinde kooperatif muamelelerinin yürütüldüğü merkezin bulunduğu yer tereddüde mahal bırakmayacak şekilde belirlenip, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu husus üzerinde durulmadan işin esasına girilmesi doğru olmamıştır.
2-Kabule göre de , davacının tüzel kişiliğe haiz, Kooperatifler Kanunu hükümlerine tabi bir işletme kooperatifi olmasına, kooperatiflerin tüzel kişiliğinin tüm tasfiye işlemlerinin tamamlanmasından sonra, ticaret sicilinden terkin edilmesi ile sona ermesine ve dosya içerisinde davacı kooperatifin ticaret sicilinden terkin edildiğine dair bir kayıt ve bilgi mevcut olmamasına göre, davacının aktif dava ehliyetine sahip olduğu gözetilerek, davanın esasına girilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgıya dayalı yazılı gerekçe ile davanın reddi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 13.07.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.