Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/1154 Esas 2022/4980 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, davacı Atasever Yapı ve İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin, davalı Alpsan Alüminyum ve Profil San. ve Tic. A.Ş. ile imzaladıkları bir protokol gereği iade edilmeyen çekler nedeniyle açtığı istirdat davası ve karşı davalı Alpsan Alüminyum ve Profil San. ve Tic. A.Ş.'nin protokolün aşırı yararlanma sebebiyle iptali istemiyle açtığı karşı dava ile ilgilidir. İlk Derece Mahkemesi asıl davanın kabulüne, karşı davanın açılmamış sayılmasına karar vermiştir. Ancak, istinaf mahkemesince asıl dava yönünden davalı Alpsan Alüminyum ve Profil San. ve Tic. A.Ş. hakkındaki davanın reddine karar verilmiştir. Bu kararın davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay kararı incelemiştir. Karar, davalının feragat dilekçesi gözden kaçırılarak karar verilmesi nedeniyle bozulmuştur. 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-2 maddesi, feragat dilekçesi ile istinaf hakkından vazgeçilmesine ilişkindir.

MAHKEMESİ :BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi verilen 22.03.2018 tarih ve 2016/1054 E. - 2018/269 K. sayılı kararın davalı karşı davacı davalı Alpsan Alüminyum ve Profil San. ve Tic. A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi'nce verilen 18.12.2020 tarih ve 2018/3054 E. - 2020/2214 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı karşı davalı Atasever Yapı ve Inş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı karşı davalı vekili, müvekkili ile davalılar arasında, 22.06.2012 tarihli protokol imzalandığını, müvekkiline ait çeklerin iade edilip yerine yeni çekler alınmak suretiyle toplam 350.000,00 TL'nin davalılardan iade alınması amacıyla düzenlendiğini, sözleşme gereği davalıların elinde bulunan 12 adet 1.055.000,00 TL meblağlı çeklerin müvekkiline iade edileceğini, yerine müvekkilince 10 adet toplam meblağı 705.000,00 TL olan çeklerin verileceğini, bu sayede müvekkilinden 350.000,00 TL daha az para tahsil edileceğini, ancak davalılardan Alpsan Alüminyum'un, çeklerin hiç birini iade etmeyip vadesinde tahsil etmeye başladığını, müvekkilinin 150.000,00 TL bedelli çekten dolayı herhangi bir borcu olmadığı ve 200.000,00 TL'lik çekin ise sadece 50.000,00 TL'sinden sorumlu olduğunu, çeklerin halen taraflarına iade edilmediğini ileri sürerek dava konusu ... numaralı 150.000,00 TL bedelli çekin tamamı ile ... numaralı 31.01.2013 tarihli 200.000,00 TL'lik çekin 150.000,00 TL'lik kısmından borçlu olmadıklarının ve sadece 50.000,00 TL'lik kısım için muteber olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiş, sonrasında dava konusu çeklerin dava dışı üçüncü kişiler tarafından takibe konu edilmesi nedeniyle ödendiğini belirterek 300.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile müvekkili davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar karşı davacılar vekili, protokol ile davacı tarafından verilen çeklerin yeni çeklerle değiştirilmesinin kararlaştırıldığını, ancak davacının protokole rağmen vermesi gereken çekleri vermediğini ve böylece protokolün fiilen uygulanmadığını savunarak davanın reddini istemiş, karşı davasında 22.06.2012 tarihli protokolün davacının aşırı yararlanması sebebi ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, protokolün E maddesine göre öncelikle çeklerin iadesi gerektiği, ancak davalılar tarafından iade edilmediği, davalılar tarafından tahsil edildiği, dava konusu iki çek bedelinin iadesi gerektiği, karşı dava yönünden de verilen süre içinde dava harcı yatırılmadığı gerekçesiyle asıl davanın kabulüne, 300.000,00 TL'den 150.000,00 TL'sinin 25.02.2014 tarihinden, 150.000,00 TL'sinin ise 05.08.2013 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen istirdatı ile davacıya ödenmesine, karşı davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Hükme karşı davalı Alpsan Alüminyum A.Ş. vekili istinaf yoluna başvurmuş, sonrasında istinaf hakkından feragt ettiğini belirtmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, davacının protokol gereğince davalıya teslim etmesi gereken 705.000 TL bedelli 10 adet çeki teslim etmesi gerektiği, davacının kendi edimini yerine getirmeyerek menfi tespit davası açtığı, kötüniyetli olanın davacı olduğu gerekçesiyle davalı Alpsan Alüminyum A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 22/03/2018 tarihli 2016/1054 Esas-2018/269 Karar sayılı kararının istinaf başvurusunda bulunan davalı Alpsan Alüminyum Şirketi yönünden 6100 sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına, asıl dava yönünden davalı Alpsan Alüminyum A.Ş. hakkında açılan davanın reddine, davalı Eser Alüminyum Ltd. Şti. hakkında açılan davanın kabulüne, kabul edilen 300.000,00 TL'den 150.000,00 TL'sinin 25.02.2014 tarihinden, 150.000,00 TL'sinin ise 05.08.2013 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan istirdatı ile davacıya ödenmesine, karşı davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Karar, davacı karşı davalı Atasever Yapı ve Inş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Asıl dava istirdat, karşı dava ise taraflar arasındaki sözleşmenin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kabulüne, karşı davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, hükme karşı davalı Alpsan Alüminyum A.Ş. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzere istinaf mahkemesince karar kaldırılarak asıl dava yönünden davalı Alpsan Alüminyum A.Ş. hakkındaki davanın reddine karar verilmiştir. Ancak istinaf yoluna başvuran davalı şirket vekili 01.02.2019 havale tarihli dilekçe ile istinaf hakkından feragat ettiğini beyan etmiştir. O halde istinaf mahkemesince feragat dilekçesi gözden kaçırılarak davalı vekilinin feragat yetkisinin bulunup bulunmadığı, feragat dilekçesinin usulüne uygun olup olmadığı hususları değerlendirilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı karşı davalı Atasever Yapı ve Inş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, HMK'nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacı karşı davalı Atasever Yapı ve İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.'ye iadesine, 16/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.