Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/8263 Esas 2022/5101 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi, ödünç sözleşmesine istinaden başlatılan icra takibi nedeniyle açılan davada verilen görevsizlik kararının temyiz edilmeksizin kesinleştiğini belirtmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi faaliyete geçtikten sonra verilen nihai kararın kanun yolu incelemesi Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na (HMK) göre istinaf kanun yoluna tabi olacağını, ancak faaliyete geçmeden önce verilen ve temyiz edilmeksizin kesinleşen yetkisizlik kararının HMK'nın Geçici 3/2. maddesi uyarınca eski hükümlere göre doğrudan temyiz kanun yoluna tabi olacağını belirtmiştir. Bu nedenle, Bölge Adliye Mahkemesi'nin dosyayı geri çevirerek Yargıtay'a göndermek yerine, İlk Derece Mahkemesi'ne iade etmesi gerektiğini kararlaştırmıştır. Kanunlar ise Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkındaki Kanun'un 25 ve geçici 2'inci maddeleri ile HMK Geçici 3/2 inci maddesi olarak belirtilmiştir.

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki davadan dolayı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 30.04.2018 gün ve 2014/36 E. - 2018/586 K. sayılı hükmün duruşmalı olarak Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Dosyanın yapılan tetkikinde; Dava, ödünç sözleşmesine istinaden bakiye borcun tahsili amaçlı başlatılan icra takibiden borçlu olunmadığının tespitine ilişkin olup, 10.12.2013 tarihinde İstanbul 10. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan davada 2012013/450 E. -2013/596 K. sayılı 11.12.2013 tarihinde verilen görevsizlik kararının 27.01.2014 tarihinde temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleştiği anlaşılmıştır. Davanın devamında görevli İstanbul 4.Asliye Ticaret Mahkemesi'nde görüldüğü ve 30.4.2018 tarihinde karara çıktığı ve istinaf incelemesi için gönderilen İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi'nce istinaf dilekçesinin görev yönünden reddine dair 15.10.2018 tarihli karar ile mahalline geri çevrildiği görülmüştür.
5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkındaki Kanun'un 25 ve geçici 2'inci maddeleri uyarınca kurulan ve yargı çevreleri belirlenen Bölge Adliye Mahkemeleri, 20.07.2016 tarihinde göreve başlamış olup, İlk Derece Mahkemesince verilen nihai nitelikteki kararın, Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçtiği tarihten sonra verildiği açıktır. Bölge Adliye Mahkemeleri faaliyete geçmeden önce verilen görevsizlik kararının ise temyiz edilmeksizin kesinleştiği hususunda şüphe bulunmamaktadır. 6100 sayılı HMK Geçici 3/2 inci maddesinde; Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikten önceki 427 ile 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı, bu kararlara ilişkin dosyaların Bölge Adliye Mahkemelerine gönderilemeyeceği düzenlenmiştir. Bu düzenleme nedeniyle, bir dosyada 20.07.2016 tarihinden önce HUMK hükümlerine göre temyize tabi nihai bir karar verilmiş ve bu karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiş ise, o dosyada kesinleşinceye kadar verilecek tüm kararlar HMK hükümlerine göre istinaf kanun yoluna, yetkisizlik kararı temyiz sonucu kesinleşmiş ise HUMK hükümlerine göre doğrudan temyiz kanun yoluna tabi olacaktır (Emsal olarak Dairemizin 03.04.2019 tarihli ve 2018/328 E.-2019/2593 K. ve 10.06.2019 tarihli ve 2018/2586 E. - 2019/4143 K. sayılı ilamları). Bu durumda, Bölge Adliye Mahkemeleri faaliyete geçmeden önce verilen ve temyiz edilmeksizin kesinleşen yetkisizlik kararının HMK’nın Geçici 3/2 inci maddesinin uygulanmasını gerektirmeyeceği, başka bir ifadeyle bu durumun 07.03.2018 tarihinde verilen nihai hükmün 1086 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde temyiz incelemesine tabi tutulmasını gerektirici mahiyet taşımadığı anlaşılmakta olup, mahkemece verilen nihai kararın kanun yolu incelemesi Bölge Adliye Mahkemesine aittir.
Belirtilen sebeplerle, Bölge Adliye Mahkemesince, başvurulacak kanun yolunun temyiz olduğundan bahisle dosyanın Yargıtay ilgili hukuk dairesine gönderilmek üzere İlk Derece Mahkemesine geri çevrilmesi doğru görülmemiş, anılan kararın bozularak kaldırılmasına ve dosyanın, istinaf incelemesi için ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere İlk Derece Mahkemesine geri çevrilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesince 2018/1437E-2018/492 K. sayılı15.10.2018 sayılı kararın kaldırılmasına ve kanun yolu değerlendirmesi yapılmak üzere dosyanın mahalline İADESİNE, 21/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.