Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2012/2655 Esas 2012/4211 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
23. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/2655
Karar No: 2012/4211
Karar Tarihi: 14.06.2012

Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2012/2655 Esas 2012/4211 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, kooperatif üyeliğinden ihraç edildiğini ve bu kararın hukuka uygun olmadığını iddia ederek dava açmıştır. Mahkeme, davacının ihraç kararının usulüne uygun olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak davalı vekilinin temyiz itirazları üzerine Yargıtay, davacının kooperatifle bağlantısının araştırılması gerektiğini ve dolayısıyla kararın eksik olduğunu belirtmiştir.
Kooperatifler Kanunu'nun 16/son maddesi gereğince, ihraç kararının kesinleşmesine kadar, kooperatif üyesi olarak kabul edilen kişinin hak ve borçları devam etmektedir. Ayrıca, aidat yükümlülüğü olan bir kooperatifte, üyenin aidat borcunun takip edilmemesi durumunda üyeliğin sona erdiği kabul edilebilir. Bu durumda, davacının davası, İyi Niyet Kurallarına aykırı olduğu gerekçesiyle reddedilebilir.
Kanun Maddelerinin Açıklaması:
- 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 16/son maddesi: Bu maddeye göre, kooperatif üyeliğinden ihraç edilen bir kişinin hak ve borçları ihraç kararının kesinleşmesine kadar devam eder.
- TMK'nın 2. Maddesi: İyi niyet kurallarını düzenleyen bu maddeye göre, bir davacının talebi, iyi niyet kurallarına aykırı olabilir.
23. Hukuk Dairesi         2012/2655 E.  ,  2012/4211 K.
  • KOOPERATIF ÜYELIĞINDEN IHRAÇ KARARININ IPTALI
  • ÜYELIK HAKLARINDAN ZIMNEN VAZGEÇME
  • IYINIYET KURALLARINA AYKIRILIK
  • KOOPERATİFLER KANUNU (1163) Madde 16

"İçtihat Metni"

ÖZET: İHRAÇ KARARININ KESİNLEŞMESİNE KADAR, KOOPERATİFTEN ÇIKARILAN ORTAĞIN HAK VE BORÇLARI DEVAM EDER. AİDAT YÜKÜM­LÜLÜĞÜ BULUNAN BİR KOOPERATİFTE ORTAĞIN UZUN SÜRE KOOPERATİFE UĞRAMAMASI, AİDAT BORCUNUN BULUNUP BULUNMADIĞINI TAKİP ETME­MESİ HALİNDE ÜYELİĞİNİN SONA ERDİĞİNİ ORTAĞIN ZIMNEN KABUL ET­TİĞİ, EYLEMLİ OLARAK ORTAKLIKTAN ÇIKMA İRADESİNİ YANSITTIĞI VE BÖYLE BİR DAVACININ AÇTIĞI DAVANIN TMK’NIN 2. MADDESİNDE ÖN­GÖRÜLEN İYİNİYET KURALINA AYKIRI OLDUĞU KABUL EDİLMELİDİR.

Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın ka­bulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

Davacı vekili, kooperatif üyesi olan davacının, Kooperatifler Yasası ve anasözleşme gereği kendisine herhangi bir ihtar ya da tebliğ yapılmaksızın ihraç edildiğini ileri sürerek, ihraç kararının iptalini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, ihracın usulüne uygun olduğunu, davacının yapılan ihtar­lara rağmen yükümlülüklerini yerine getirmediğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacının, davalı kooperatife 72 numaralı ortak olduğu, davacıya borcunu ödemesi için ilk ihtarın gönderildiği, ikinci ihtar ile çıkarma kararının tebliğ edildiği, bu şekilde alınan ihracın usulüne uygun olmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Dava, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali istemine ilişkindir. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16/son maddesi gereğince ihraç ka­rarının kesinleşmesine kadar, kooperatiften çıkarılan ortağın hak ve borçları devam eder. Aidat yükümlülüğü bulunan bir kooperatifte ortağın uzun süre kooperatife uğramaması, aidat borcunun bulunup bulunmadığını takip etme­mesi halinde üyeliğinin sona erdiğini ortağın zımnen kabul ettiği, diğer an­latımla üyelik haklarından zımnen vazgeçtiği, eylemli olarak ortaklıktan çıkma iradesini yansıttığı ve böyle bir davacının açtığı davanın TMK’nın 2. mad­desinde öngörülen iyiniyet kuralına aykırı düştüğü ilke olarak kabul edilmelidir.

Somut olayda davacının ihracına 04.06.2001 tarihinde karar verilmiş olup, bu kararın iptaline ilişkin bu dava 12.07.2011 tarihinde açılmıştır. Bu durumda mahkemece, davalı kooperatifin düzenli aidat toplayan bir kooperatif olup olmadığının kooperatif kayıt ve belgeleri ile banka hesapları üzerinde gerektiğinde bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle tespitinden sonra, da­vacının varsa ödeme yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, diğer an­latımla kooperatif ile bağlantı kurup kurmadığı, anasözleşme uyarınca ortağın taşıma kooperatifine uğramasını zorunlu kılan başka bir yükümlülüğü varsa, bunun üzerinde de durulması, sonuç olarak davacının talebinin TMK’nın 2. maddesine uygun olup olmadığı araştırılıp değerlendirilerek, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu yön üzerinde durulmadan, yazılı şekilde eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğru görülmemiştir.

S o n u ç: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz iti­razlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 14.06.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Hemen Ara