• KOOPERATİFTEN AYRILMA
• KOOPERATİFTEN AYRILAN ORTAĞIN ALACAKLARI
• ÇIKMA PAYININ TESPİTİNDE YÖNTEM VE MUACCELİYET

• KOOPERATİFLER KANUNU (1163) Madde 17

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-K A R A R-
Davacı vekili, davalı kooperatif ortaklığından ayrılan müvekkilinin ortaklık sırasında yatırdığı aidatların tahsili amacıyla 26.250,00 TL anapara ve 47.336,30 TL İşlemiş faiz olmak üzere toplam 73.586,30 TL üzerinden başlatılan icra takibine davalı tarafından haksız itiraz edildiğini ileri sürerek, itirazın iptali ile icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, takip tarihi itibariyle davacının davalı kooperatiften 24.750,00 TL asıl ve 6.694,71 TL faiz olmak üzere toplam 31.444,71 TL çıkma payı alacağının bulunduğu gerekçesiyle bu miktarlar üzerinden davanın kısmen kabulü ile takibe vaki itirazın kısmen iptaline ve toplam alacak üzerinden icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Dava, çıkma payının tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 17/1. maddesi ile anasözleşmenin 15. maddesine göre devir dışında bir nedenle ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacakları, o yılın bilançosunun genel kurulca kabulünden bir ay sonra muaccel olur. Davacıya iade edilmesi gereken meblağ, ödediği aidatların toplamı kadar olmayıp, yapılan toplam ödemeden ayrıldığı yıl sonu bilançosunda yer alan genel giderlerden davacıya isabet eden kısımların düşülmesinden sonra bakiyesi olmalıdır. Bu yasal düzenlemeye uyulmaması diğer ortaklar aleyhine sonuç doğurduğu gibi, çıkma payı hesaplamasında da genel giderlerin dikkate alınmamasının davacı açısından nedensiz zenginleşmeye yol açacağı kuşkusuzdur. Kooperatif, bilançonun genel kurulca kabulünden itibaren bir ay içinde ödeme yapmadığı takdirde sürenin sonunda kendiliğinden temerrüde düşer.
Buna göre mahkemece, davacıya ödenecek çıkma payından ayrıldığı yıla ilişkin genel gider payının hesaplanarak düşülmesi gerektiğinin gözardı edilmesi doğru olmadığı gibi, davacının alacağının, ayrıldığı yıl bilançosunun görüşüldüğü 26.01.2006 tarihli genel kurulun bir ay sonrası olan 27.02.2006"da muaccel olduğu dikkate alınmadan işlemiş faizin 26.02.2006 tarihinden başlatılmış olması da doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) no"lu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) no"lu bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü hükmün davalı yararına BOZULMASINA davacıdan alınması gereken harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde davalıya iadesine, kararın tebilğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 14.06.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.