23. Hukuk Dairesi 2012/2039 E. , 2012/4013 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinin tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin davalı kooperatifte 1972-1988 yılları arasında 16 yıl taşıyıcılık yaptığını ve kooperatifte hat hakkı tespiti için bu davayı açmak zorunda kaldığını ileri sürerek, anılan yıllar arasında kooperatif üyesi olduğunun ve hat hakkının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı ve dosya kapsamına göre, davalı kooperatif üyelerinin aidat yükümlülüğü bulunduğu ve ilgililerden banka aracılığı ile tahsil edildiği, davacının davalı kooperatife üye olduğu ancak, yükümlülüklerini yerine getirdiğine dair bir verinin bulunmadığı, bu durumda üyelik tespitini talep etmesinin TMK"nun 2. maddesine aykırılık teşkil edeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, kooperatif üyeliğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma ilamına uyulmasına rağmen, bozma ilamının gereklerinin tam olarak yerine getirildiği söylenemez. Bozma ilamında, genel olarak tüm üyelerin bu arada davacının davalı kooperatife karşı aidat ve benzeri yükümlülüklerinin bulunup bulunmadığı araştırılarak davacının durumunun TMK"nun 2. maddesi kapsamında değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiş ise de mahkemece, bu yönde bir araştırma yapılmaksızın kooperatiften gelen yazı cevabına göre davalı kooperatifin düzenli aidat topladığı, davacının aidat yükümlülüğünü yerine getirmediğinden bahisle davanın reddine karar verilmiştir.
Bu durumda; mahkemece, kooperatifin tüm defter, kayıt, belge, yönetim ve genel kurul kararları getirtildikten sonra, bu kayıtlar ile banka hesapları üzerinde konusunda uzman bilirkişi veya bilirkişi kurulu aracılığıyla inceleme yaptırılarak, kooperatif ortaklarının kooperatife karşı düzenli aidat ve benzeri yükümlülüklerinin bulunup bulunmadığı, diğer ortakların ve davacının kooperatife ödeme yapıp yapmadığı açıklamalı, gerekçeli ve denetime elverişli bir şekilde belirlendikten sonra, davacının durumunun TMK"nun 2. maddesi kapsamında değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 07.06.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.