Esas No: 2021/4017
Karar No: 2022/5890
Karar Tarihi: 14.09.2022
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/4017 Esas 2022/5890 Karar Sayılı İlamı
11. Hukuk Dairesi 2021/4017 E. , 2022/5890 K.Özet:
Davacı, davalı bankadan kullandığı sabit faizli ticari kredisini erken ödeyerek kapattığında %10 oranında erken ödeme komisyonu alındığı iddiasında bulunarak, alınan bu miktarın fazla olduğunu belirterek mahkemeye başvurmuştur. Mahkeme bilirkişi incelemesi sonucunda, diğer bankaların uyguladığı erken ödeme komisyon oranlarını da göz önüne alarak, davalı bankanın uyguladığı %7 oranındaki komisyonun fahiş olduğunu tespit ederek, davacının talebi doğrultusunda 5,391.45 TL hüküm altına almıştır. Ancak Yargıtay, diğer bankaların uygulamalarının da dikkate alınması gerektiğini belirtmiş ve kararı bozmuştur. Kararın bozulmasına sebep olan kanun maddesi, Merkez Bankası tarafından yayınlanan Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları İle Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında 2006/1 sayılı Tebliğ’in 6. maddesidir. Kanun maddesi, ticari kredilerde bankaların alacakları masraf ve benzeri kesintilerin öncelikle ilan ve yayımlarına göre belirlenmesi gerektiğini ifade etmektedir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
(ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ SIFATIYLA)
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada Ortaca 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 05.02.2021 tarih ve 2017/258 E. - 2021/53 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili müvekkilinin davalı bankadan kullanmış olduğu sabit faizli ticari kredisini 13 taksit ödedikten sonra 14. taksit günü defaten ödemek suretiyle kapattığını, ancak davalı bankanın kendisinden %10 oranında erken ödeme komisyonu aldığını, bu durumun taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı olduğunu, zira sözleşmede erken ödemede bankanın komisyon ve masraf talep edebileceğinin belirtildiğini, ancak oran belirtilmediğini, davalı bankanın tahsil etmiş olduğu %10 oranının fahiş olduğunu, bilirkişi incelemesi ile fazla alınan miktarın hesap ve tespiti ile fazlaya ilişkin hakların saklı kalması kaydıyla 10.000.- TL'nin tahsil tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, dairemiz bozma ilamına uyularak ve tüm dosya kapsamına göre yapılan yargılama sonucunda; davacının davalı Bankadan 20/09/2012 tarihinde 6006575583 numaralı sözleşme ile 185 bin TL limitli 60 ay vadeli kredi kullandığı, kredinin 20/11/2013 tarihinde vadesinden önce ödenmek suretiyle kapatıldığı, kredi sözleşmesi incelendiğinde taraflarca erken ödeme komisyon oranının belirlenmediğinin anlaşıldığı, davalı bankanın erken ödeme komisyon oranının fahiş olup olmadığının belirlenmesi amacıyla Ortaca ilçesinde faaliyet gösteren Halkbank, Denizbank, Garanti Bankası, QNB Finansbank, Yapı Kredi, Şekerbank, Ziraat Bankası ve davalı bankadan erken kredi kapama faiz oranlarının sorulduğu, gelen yazı cevaplara göre erken ödeme oranının en az %2 olduğu, üst limitin olmadığı ancak %4 uygulayan bankaların da bulunduğu, bildirilen erken ödeme oranlarına göre davalı bankanın bilirkişi raporuna göre %7 olarak uyguladığı oranın fahiş olduğu, 25/12/2020 havale tarihli bilirkişi raporunda ölçü alınan %4 oranının kabulünün hakkaniyete uygun düşeceği gerekçesi ile davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 5.391,45 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ve fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, taraf vekillerince temyiz kanun yoluna başvurulmuştur.
1- Dava, davacı tarafından davalı bankadan kullanılan ticari taşıt kredisinin erken kapatılması nedeniyle ödenen komisyon bedelinin iadesi istemine ilişkindir.
09.12.2006 tarihli Resmi Gazete’de Merkez Bankası tarafından yayınlanan Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları İle Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında 2006/1 sayılı Tebliğ’in 6. maddesi, “Bankalar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına bildirdikleri azami oranları aşmamak kaydıyla, mevduat ve kredi işlemlerinde uygulayacakları faiz oranlarını ve katılma hesaplarında uygulayacakları kâr ve zarara katılma oranlarını vadelerine göre tüm şubelerinde halkın görebileceği şekilde ilan eder ve bu oranları internet sitelerinde yayımlar.” şeklinde değiştirilmiştir. Bu durumda ticari kredilerde bankalar tarafından alınacak olan masrafların hukukilik denetimi yapılırken öncelikle anılan yasal düzenleme gereğince ilan ve yayım yapılmışsa, bankaların bu oranlar üzerinden masraf ve benzeri kesintiler yapabileceğinin kabulü ile hüküm kurulması, şayet gerekli ilan ve yayımlar yapılmamış ise emsal banka uygulamalarının araştırılması ve alınan masrafların emsal banka uygulamalarına göre orantılı olup olmadığının değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmektedir.
Mahkemece verilen ilk karar, Dairemizin 22.02.2017 tarihli ve 2016/1418 Esas, 2017/1032 Karar sayılı bozma ilamı ile diğer bankalardan ticari kredi sözleşmesinden kaynaklanan borcun erken ödenmesi halinde uyguladıkları erken ödeme komisyon oranları da sorulmak suretiyle davalı bankanın uyguladığı erken kapama komisyonu oranının fahiş olup olmadığı hususunda bilirkişi incelemesi yaptırılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiğinden bozulmuştur. Mahkemece aldırılan bilirkişi raporuna göre, oran bildiren diğer bankaların ticari kredi borcunun erken ödenmesi halinde uyguladığı en alt oran %2, en üst oran ise %4-%5’tir. Bu durumda, bildirilen emsallere göre bir ortalama oranın makul kabul edilmesi gerekirken, en üst oran üzerinden hesaplama yapılarak davanın kabulü doğru olmamış, kararın bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
2- Bozma sebep ve şekline göre, taraflar vekillerinin sair temyiz istemlerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile kararın BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle taraflar vekillerinin sair temyiz istemlerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 14/09/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.