Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/8491 Esas 2022/5835 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, bir kooperatif üyesi olarak aldığı dairenin üzerindeki banka ipoteğinin kaldırılması için dava açtı. İlk derece mahkemesi, davacının argümanını kabul ederek davanın kabulüne karar verdi. Ancak itiraz sonucu istinaf mahkemesi, terkin talebinin reddedilmesi gerektiğine karar verdi ve kararı bozdu. Ayrıca, nispi harca tabi olan ipotek fekki talebinin maktu harç ile devam edilmesi doğru olmadığı belirtildi. Kanun maddeleri ise şöyle: HMK'nın 353/1-b.1, 373/1.

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 6. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Kayseri 5. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 13.11.2019 tarih ve 2016/10 E. - 2019/431 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi'nce verilen 30.10.2020 tarih ve 2020/699 E. - 2020/756 K. sayılı kararın duruşmalı olarak Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 13.09.2022 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davalı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili; müvekkili polis memuru olup edindiği tasarruflar ile...Kent Konut Yapı Kooperatifinin yaptırdığı daireler için üyelik alarak 193 nolu üye numarasından kooperatife üye olduğunu, üyelik borçlarını tediye ederek kura çekimine katıldığını ve kendisine ... ilçesi Demirciyazısı Mahallesi 5583 ada 3 parsel 17 numaralı bağımsız bölüm isabet ederek tapuya tescili yapıldığını, müvekkiline borcun kalmadığına dair kooperatif yönetimince daha önce verilen 20/12/2013 tarihli yazı sonrasında kooperatif yönetimi 16/01/2014 ve 06/06/2014 tarihli fek yazıları ile davalı bankadan ekli listedeki daireler üzerindeki ipoteklerin kaldırılmasını talep ettiği ancak ipoteğin kaldırılmadığını belirterek dava konusu taşınmaz üzerine konulan ipoteğin kaldırılmasını yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; davacının 193 numaralı ... Kent Kooperatif üyesi olduğunu, dava dışı kooperatif ile müvekkili banka arasında işbu kredi ilişkisine dair uzlaşma tutanağı hazırlandığını, işbu tutanağın Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2014/1370 Esas numaralı iflas erteleme davasına sunulduğunu, bahse konu tutanağın 5. maddesi teminatlar başlığı ile düzenlenerek dava konusu taşınmazın da işbu teminatlar kapsamına alındığını, ipoteğin üst limit ipoteği olması sebebiyle müvekkili bankanın kooperatiften olan hak ve alacağının ipotek teminatı kapsamında olduğunu, müvekkili bankanın kredi alacağı halen devam ettiği için ipoteğin fekki talebinin hukuken kabul edilebilir bir yanı bulunmadığını, gerek uzlaşma tutanağına konu borcun ve gerekse banka nezdindeki tüm kredi ilişkisinin sona ermemesi sebebi ile dava konusu ipoteğin fekkinin mümkün olmadığını belirterek davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacının 20/12/2013 tarihi itibariyle kooperatife olan bütün borcunu ödemiş olduğu ve kooperatifle herhangi bir alacak verecek ilişkisinin kalmadığı hususunda ihtilaf bulunmadığı ve yine ikinci raporda belirtilen listenin dava dilekçesi ekinde ibraz edilmiş olduğu ve davalı tarafça da buna ilişkin olarak itiraz ileri sürülmediği anlaşılmakla, davanın kabülü ile Kayseri ili, ... ilçesi, Demirciyazısı Mahallesi, 5583 ada 3 parsel sayılı taşınmaz 4. Kat 17 no'lu bağımsız bölümün tapu kütüğünde davacı payı üzerinde bulunan 20/01/2012 tarihli 1716 yevmiye numaralı 24.806.700,00 TL bedelli ipoteğin kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bu karara karşı davalı vekilince istinafa başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince tüm dosya kapsamına göre; ilk derece mahkemesinin istinafa konu edilen nihai kararının HMK'nın 353/1-b.1.maddesi gereğince usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, davacıya ait bağımsız bölüm üzerindeki banka ipoteğinin fekki istemine ilişkindir. Dava konusu taşınmaz, dava dışı ...Kent Konut Yapı Kooperatifinin davalı bankayla imzalamış olduğu genel kredi sözleşmesinin teminatı olarak gösterilmiş olup, asıl borçlu kooperatifin 16.01.2014 ve 06.06.2014 tarihli terkin taleplerinin ipotek lehtarı banka yönünden sonuç doğurabilmesi için kredi borcunun tamamen kapatılmış olması gerekir. Dosya içeriğinden, dava dışı kooperatifin halen bankaya bir miktar borcunun bulunduğu ve borç ifa edildiği oranda bağımsız bölümler üzerindeki ipoteklerin terkin edileceği anlaşılmaktadır. Davalı banka ile asıl borçlu kooperatif arasında ödeme halinde hangi bağımsız bölümler üzerindeki ipoteğin terkin edileceği hususu açıkça kararlaştırılmadığına göre, terkin sırası alacaklının insiyatifinde olup, mevcut delil durumuna göre davacının terkin talebinin reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
Kabule göre de, ipotek fekki talebi nispi harca tabi olup, harcın ikmali için süre verilip bunun tamamlattırılmasından sonra işin esasına girilmesi gerekirken, maktu harç ile yargılamaya devam edilmesi de doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA, takdir olunan 8.400,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 14/09/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.