MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün bozulmasına ilişkin olarak Dairemizin 24.10.2011 gün 2011/649 Esas 2011/1267 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davacı vekilince istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili müvekkilinin 1994 yılında kurulduğunu; sandviç panel, metal levha ve alüminyum kompozit panel üretimi ile iştigal ettiğini, artan talebi karşılamak için bir süredir yoğun biçimde yatırım yaptığını ancak hammadde fiyatlarındaki hızlı yükseliş, tedarikçilerin vadeli satıma son vermeleri gibi nedenlerle şirketin ekonomik darboğaza girdiğini; sunulan iyileştirme projesinin uygulanması halinde şirketin iflas durumundan kurtulacağını ileri sürerek, iflasın ertelenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece iddia, müdahil beyanları, kayyım ve bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, iyileştirme projesinin uygulanması halinde şirketin borca batıklıktan kurtulabileceği gerekçesiyle iflasın bir yıl süreyle ertelenmesine karar verilmiştir.
Kararı, müdahillerden ..., ... Metal Ltd. Şti, ... Metal A.Ş., ... A.Ş. ve ... Metal Ltd. Şti., ... Etüd A.Ş., ... Ltd. Şti. ve ... Ltd. Şti. ile ... Nobel A.Ş. vekilleri temyiz etmiştir.
Dairemizce karar yetkisizlik nedeniyle temyiz eden müdahiller yararına bozulmuştur.
Bu kez, davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
1- Dosyanın incelenmesinde ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin, yargı çevresi içindeki ticari davalara “Asliye Ticaret Mahkemesi” sıfatıyla bakmakta yetkili ve görevli olduğu anlaşılmakla istemcinin bu yöne ilişkin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 24.10.2011 gün ve 2011/649-1267 E.K. sayılı bozma kararının kaldırılarak, temyiz itirazlarının incelenmesine karar verilmiştir.
2- Temyiz istemlerinin incelenmesine gelince;
a) Müdahillerden ..., ... Metal Ltd. Şti. ve ... Metal A.Ş. vekillerinin temyiz istemi bakımından; Mahkemece iflâsın ertelenmesi talebi hakkında verilen hüküm temyiz eden müdahillerden ...
vekiline 29.11.2010 günü tebliğ edildiği halde 13.12.2010 tarihinde, ... Metal Ltd. Şti, vekiline 02.12.2010 günü tebliğ edildiği halde 20.12.2010 tarihinde, ... Metal A.Ş. vekiline 06.12.2010 günü tebliğ edildiği halde 20.12.2010 tarihinde temyiz dilekçesi verdikleri, bu müdahillerin İİK"nun 164. maddesinde öngörülen 10 günlük yasal süre geçirildikten sonra kararı temyiz ettikleri anlaşılmıştır.
Süresinden sonra yapılan temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün ve 1989/3 esas, 1990/4 karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında Yargıtay tarafından da karar verilebileceği kabul edilmiş olmakla, anılan müdahillerin temyiz isteklerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
b) İflasın ertelenmesini isteyen kooperatif ve sermaye şirketlerinin borca batık durumda bulunması (bir diğer ifade ile varlıklarının rayiç değerlerinin borçlarını karşılayamaması), fevkalade mühletten yararlanmamış olması ve sunacakları iyileştirme projesi kapsamında mali durumlarının ıslahının imkân dâhilinde görülmesi gerekir (İİK.m.179). Gerek borca batıklığın ve gerek iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olup olmadığının tesbiti özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden bu değerlendirmelerin yapılması için bilirkişi görüşüne başvurulmalıdır (HMK.m.266). Hâkim de bu raporla o konudaki özel ve teknik bilgi ihtiyacını giderebilmeli ve raporun hukuka uygunluğunu denetlemelidir. Projenin ciddi ve inandırıcılığı öncelikle ve özellikle sermaye ve/veya kârlılığın ne şekilde arttırılacağı ve borca batıklıktan kurtulmanın ne şekilde sağlanacağı somut, belgelere dayalı ve gerçekçi bilgi ve öngörülerden yola çıkılarak tesbit edilmeli, diğer proje unsurları için de bilimsel veriler değerlendirilmelidir.
Dosyaya sunulan iyileştirme projesi, iyileştirme için takip edilecek yolları somut olarak gösteren bir proje olmaktan çok, bir mali müşavirin şirket yönetimine yol gösterici olmak üzere düzenlediği rapor niteliğindedir ve somut veri ve proje unsuru içermemektedir. Öte yandan şirket projesinin önemli unsurlarından olan ...’deki fabrikasını satmış, Eylül 2008 itibariyle tek vardiyaya düşmüş, basiretli bir tacirden beklenmeyecek şekilde ve tahsil kabiliyeti olmadığını öngörmesi beklenirken, zor durumda bulunan grup şirketi ... Çelik AŞ’ye 7.000.000,-TL’lik mal satmıştır.
Kayyım raporlarına göre satış tutarları, üretim kapasitesine ve geçmiş yıllar satışlarına oranla çok düşük kalmış, kapasite düşürülmüş, işçi çıkartılmış ve ortaklardan alacakları sürekli artar hale gelmiştir. Alacak senetleri hesabı 7.294.470,51 TL olup, yargılama aşamasında tahsilât yapıldığına dair bilgi bulunmamaktadır. Elde edilen kârın kaynağı ana işletme konusunda olmayıp, duran varlık satışına bağlanmıştır.
İflasın ertelenmesi geçici bir mali darboğaza düşen şirketlerin hayatiyetini koruması, istihdam ve milli ekonomiye katkı sağlaması için öngörülen geçici bir hukuki himaye yoludur. İflasın ertelenmesi bir şans kurumu olmayıp, alacaklıların durumunu zorlaştırmak ve bir şirket tasfiyesi yolu olarak kabul edilemez. Öte yandan İİK’nun 179/b maddesindeki tedbirleri aşan ve üçüncü kişilerle, tarafların maddi hukuka ilişkin durumlarını etkileyen tedbirler de verilemez. İlk tedbir uygulamasına 19.11.2008 tarihinde başlanmış olup, Yargıtay incelemesi itibariyle 3 yıl 5 aydan fazla süre geçmiş ve iyileşme hususunda olumlu bir hal görülememiştir.
Bu durumda mahkemece iyileştirme projesinin ve bu projenin uygulanmasına ilişkin gelişmelerin ciddi ve inandırıcı olup olmadığı hususunda somut verilere dayalı, teknik, denetime elverişli ve detaylı bir inceleme için, dosyanın oluşturulacak uzman bir heyete
tevdii ile dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılması ve varılacak uygun sonuca göre bir karar verilmek gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirmelerle yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) sayılı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairemizin 24.10.2011 gün ve 2011/649-1267 E.K. sayılı bozma kararının kaldırılmasına, 2 sayılı bendin (a) alt bendinde gösterilen nedenle müdahillerden ..., ... Metal Ltd. Şti. ve ... Metal A.Ş. vekillerinin temyiz istemlerinin süre yönünden reddine, (b) alt bendinde açıklanan nedenle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harçların istek halinde iadesine, temyiz incelemesi yapılan kısım yönünden kararın tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 08.05.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.