Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/1917 Esas 2022/6418 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 18.10.2017 tarih ve 2014/1433 E- 2017/1129 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi'nce verilen 28.12.2020 tarih ve 2018/187 E- 2020/2275 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili; müvekkili şirketin Çukurova Adi Ortaklığından olan alacaklarının tahsili amacıyla......, ... ve... aleyhine İstanbul 24. İcra Müdürlüğü'nün 2014/12284 Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlattığını, ... tarafından icra takibine süresinde itiraz edilmediğini ve takibin ... açısından kesinleştiğini, diğer davalılar..., ... ve ... tarafından ise itiraz edilmek suretiyle icra takibinin durduğunu, müvekkili ile davalılar arasında 22/03/2012 tarihinde Süpermarket işletme anlaşması imzalandığını, müvekkili şirkete ait demirbaş eşyaların kullanımı gıdaların satım hakkı verildiğini, açılış stoku verilmesine ilişkin ek protokol imzalandığını, ancak davalıların sorumluluklarını yerine getirmediklerini ve müvekkili şirketin zararına sebebiyet verdiğini, bunun üzerine sözleşmenin Beşiktaş 7. Noterliğinin 07/02/2013 tarih ve 03173 yevmiye nolu ihtarnamesi ile feshedildiğini ve borçların ödenmesini aksi takdirde yasal yollara başvurulacağının ihtar edildiğini, arz ve izah edilen nedenlerle davalıların itirazının iptaline ve takibin devamına davalıların %20'den az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalılar; davaya cevap vermemiş ve herhangi bir savunmada bulunmamışlardır.
İlk Derece Mahkemesince, iddia, toplanan deliller, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; her ne kadar davacı tarafından birleşmeden önceki unvanı itibariyle Diasa Dia Sabancı Süpermarketleri Ticaret A.Ş. ile Çukurova Gıda Adi Ortaklığı olarak faaliyet gösteren işletme sahipleri davalılar arasında akdedilen süpermarket işletme anlaşmasının davalıların sözleşmeden kaynaklanan borçlarını ödemediğinden bahisle feshedildiği ve sözleşmenin geçerli olduğu dönemde yapılan mal satışı ile demirbaşların bedelinden kaynaklanan cari hesap alacağının tahsili amacıyla davalılar hakkında takip başlatılmış ise de, davacının cari hesaptan kaynaklanan alacağına dayanak fatura, teslim belgesi ve benzeri belge ibraz edemediği, davalıların borçlu olduğu hususu ile sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğinin ispat edilemediği gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre yapılan istinaf incelemesi sonucunda; HMK'nın 194.maddesine göre somutlaştırma yükümlülüğü bulunan davacı yandan talepleri somutlaştırması istendiğinde, 09/05/2017 tarihli dilekçesi ile alacağın kaynağı olarak mal satışı, komisyon, hizmet vs. gibi ticari iş ve işlemlere ilişkin faturaya dayalı cari hesap alacağı talep edildiği, ancak ilgili faturaların DİA döneminden kalan faturalar olması, davacının tüm hak ve alacakları ile DİA'yı devraldığı ilişkinin çok eski tarihe dayandığı, faturaların hacimli ve fazla olması nedeni ile faturaların tebliği ve mal teslimine ilişkin belgelerin henüz hazır edilemediğinin beyan edildiği, alınan ek raporda alacağın "Tercerization" ( küçük demirbaşlar) alacağı niteliğinde olduğu, fatura ve mal teslimine ilişkin belgelerin ibraz edilemediğinin bildirildiği, itirazın iptali davasında alacağın varlık ve miktarını ispat külfetinin davacıya ait olduğu, ilk derece mahkemesince, akdi ilişkinin feshinin haklılık veya haksızlığı tartışılmamış, sadece talep gibi cari hesaba ilişkin yapılan inceleme sonucunda, cari hesabı oluşturan alacak kalemi ile ilgili olarak davacı yanın mal teslimini kanıtlama yükümlülüğünü yerine getirmediğinin tespit edildiği, bu durumda ilk derece mahkemesi kararının yerinde olduğu gerekçesi ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı vekili tarafından temyiz kanun yoluna başvurulmuştur.
Dava, faturaya dayalı cari hesap alacağının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, İlk Derece Mahkemesince, ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusu Bölge Adliye Mahkemesince esastan red edilmiştir.
Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesinde; davacının usulüne uygun tutulan defter ve kayıtlarına göre alacaklı olduğu tespit edilmiş, davalıların ibraz etmemeleri nedeniyle defterleri üzerinde inceleme yapılamamıştır.
Bu durumda öncelikle, HMK m.222 kapsamında ticari defter ve kayıtlarını ibraz etmesi için davalı yana ihtarlı davetiye tebliğ edilmesi ve ibrazı durumunda davalı defter ve kayıtları incelendikten sonra oluşacak sonuca göre, ibrazdan kaçınılması durumunda ise HMK m.222/son hükmü nazara alınarak bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddi doğru olmadığından, bu karara karşı davacı tarafça yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak kaldırılması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı tarafın temyiz isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA, HMK'nın 373/1.maddesi uyarınca dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 28/09/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.