Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/2610 Esas 2022/6700 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, \"Tadını Çıkar\" sloganının kendisine ait olduğunu iddia ederek, sloganın sahipliğinin adına tespit ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, sloganın eser mahiyetinde olduğunu ve davacıya ait olduğunu kabul etmiş, ancak Bölge Adliye Mahkemesi bu kararı bozmuştur. Temyiz üzerine yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesi kararı onamıştır. Kanun maddeleri ise, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 1/b, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369/1, 371 ve 372. maddeleridir.

MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ



TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 30.11.2017 tarih ve 2017/266 E. - 2017/398 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi'nce verilen 19.02.2021 tarih ve 2018/809 E. - 2021/340 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı, "Tadını Çıkar" sloganının kendisine ait olduğunu, 2011 yılında bu sloganı reklam senaryoları ile birlikte Victoria' Secret'e Park Bravo- Lasenza'ya ve Thichibo'ya gönderdiğini, 24 Ocak 2016 tarihinde ise bilboardlarda Coca Cola'nın tadını çıkar sloganını reklamlarında kullandığını, www.coca-colaturkiye.com adresine girildiğinde Coca Cola'nın yeni kampanyasının "Tadını Çıkar" olduğunun görüldüğünü, sloganı gönderdiği firmalardan davalının, kendisine ait sloganı öğrenerek izinsiz kullanımda bulunduğunu ileri sürerek "Tadını Çıkar" sloganın sahipliğinin adına tespit ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; müvekkilinin dünya çapında tanınmış bir şirket olduğunu, şirketin reklam kampanyasının Türkiye ayağında "Tadını Çıkar" sloganını kullandığını, davacının iddialarının yerinde olmadığını, söz konusu sloganın sahibinin hususiyetini taşımadığını, günlük hayatta da farklı şekillerde kullanıldığını, eser niteliğinde olmadığını, daha önce Alpella Çikolata, Advantage kart, Subaru, Asus, Efes Pilsen, Avea gibi reklam kampanyalarında da kullanıldığını, bu tip ibarelerin tek başına dahi marka olarak tescil edilmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; "Tadını Çıkar" sloganının hususiyet taşıdığı, ilim ve edebiyat eseri kapsamında korunabileceği, söz konusu sloganı ilk defa davacının kullandığı, bu nedenle eser sahipliğinin tespitine karar verilmesi gerektiği, tescil işleminin idari mahiyette olması nedeniyle tescile ilişkin talebinin reddi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulü ile "Tadını Çıkar" ibareli eser mahiyetindeki sloganın davacıya ait olduğu ile davacının eser sahipliğinin tespitine karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi'nce; FSEK 1/b maddesine göre eser vasfının kabulü için, eser sahibinin hususiyetini yansıtan, yaratıcı ruh ve fikri yapısını aksettiren bir ürünün ortaya konmuş olması gerektiği, davacı tarafından bu ibare üzerinde hak sahibi olduğuna ilişkin davacının dava dışı firmalara gönderdiği reklam filmi senaryolarına ilişkin e-mailler ve kendisine gönderilen teşekkür cevapları delil olarak sunulmuşsa da, firmalar tarafından bu reklam senaryolarının kullanıldığı ve reklamlarında "Tadını Çıkar" sloganının kullanıldığının ispatlanamadığı, dava dilekçesinde de reklam senaryolarının kullanılmadığının beyan edildiği, "Tadını Çıkar" ibaresinin günlük hayatta "hayatın, gençliğin, yemeğin, anın, güneşin vs. tadını çıkarmak" şeklinde sıklıkla kullanılan bir deyim olduğu, ilk defa davacı tarafından kullanılmadığı, bu nedenle davacının hususiyetini taşıdığına yönelik tespitin yerinde olmadığı, sloganların çok sıkı şartlar altında bir fikir ürünü sayılmalarının mümkün olduğunun doktrinde kabul edildiği, bu sıkı şartlardan birisinin de sloganı ilk üreten kişi veya kuruluş ile slogan arasındaki aidiyet ve bağın topluma çeşitli reklam vasıtaları ile yeterince tanıtılmış olması olduğu, aksi halde, hemen hemen herkese ait olması gereken bir sözcük/sözcük grubu bir kişiye özgülenerek, başka hiç kimse tarafından kullanılamama sonucunun doğacağı, davacının bu sloganın kendisine ait olduğu ve slogan üzerinde fikir olarak eser sahipliğini ispat edemediği, yine davacının bu sloganın kendisi ile tekel hakkı yaratacak güçte bir aidiyeti ispatlayamadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı temyiz etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 21,40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 05/10/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.