Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/4875 Esas 2022/6692 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi'ne açılan bir davada, davacılar tarafından davalı yayınevinin sözleşmeye aykırı davrandığı gerekçesiyle cezai şart ve manevi tazminat talep edilmiştir. Yapılan yargılama sonucunda, davalı yayınevinin telif ücretini ödemediği, kitabın içeriğinde değişiklik yaptığı ve eser sahiplerinin manevi haklarını ihlal ettiği tespit edilmiştir. Mahkeme, davanın kısmen kabulüne karar vermiş ve taraf vekillerinin temyiz itirazlarını reddetmiştir. Kararda Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 15., 16/2. ve 16/3. maddeleri ele alınmıştır.

MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA


Taraflar arasında görülen davada Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 29.04.2021 tarih ve 2021/78 E. - 2021/176 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili ile davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili; müvekkilleri ile davalı yayınevi arasında 15.04.2010 tarihinde yayın sözleşmesi imzalandığını, sözleşme gereğince müvekkilleri tarafından KPDS formatında hazırlanacak soruların davalı yayınevi tarafından yayınlanacağını, müvekillerinin kendilerine yüklenen edimleri yerine getirmelerine rağmen, davalı tarafın sözleşmeye aykırı davrandığını, kapak fiyatı üzerinden ödemeyi taahhüt ettiği %10 telif ücretini ödemediğini ileri sürerek, 100.000.-TL cezai şart ile her bir müvekkili için ayrı ayrı 5.000.-TL manevi tazminatın davalı tarafça ödenmesine, sözleşmesinin davalı tarafça ihlal edilmiş olması sebebiyle kendiliğinden fesholduğunun hüküm altına alınmasına, yayınevinin elinde bulunan müvekkilleri tarafından hazırlanmış kitapların basımının tedbiren durdurulmasına, davalının tüm malvarlığı ile hak ediş ve alacakları üzerine tedbir konulmasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir. Davacı, hakediş alacağından feragat etmiştir.
Davalı vekili; dava konusu kitabın ilk baskısından kısa süre sonra sınav sisteminin değiştiğini, sözleşmenin 3.6. maddesi gereği kitapta değişikliğe gidildiğini, bu konuda görüşmek için davacı taraf ile irtibata geçilmeye çalışıldığını, ancak ulaşılamadığını, cezai şart koşullarının oluşmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, Dairemiz bozma ilamına uyularak ve tüm dosya kapsamına göre yapılan yargılama sonucunda; davaya konu davacı taraflar Tijen Tan (GÜLSE) ve Huriye Elmas (NALÇACI)’nın yazarı olduğu “KPDS 10 Özgün Çözümlü Deneme” adlı yayının 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) kapsamında “ilim ve edebiyat eseri” niteliğinde olduğu ve eser sahiplerinin davacı taraflar olduğu, davacı tarafların yazarı olduğu eserin çoğaltılması ve yayılmasına ilişkin olarak davacı taraflar ile davalı “İrem Akademi Eğitim Hizmetleri Kit. Bas. Yay. Araç Kir. San. Tic. Ltd. Şti.” arasında 15.04.2010 tarihli “Yayın Sözleşmesi”nin imzalanmış olduğu, bahsi geçen Yayın Sözleşmesine konu eserin 21.05.2010, 14.11.2012, 05.03.2013 tarihli bandrol talep formu ve taahhütnameleri ile alınan bandroller ile her defasında sırasıyla 2.200, 2.300 ve 2.300 adet olmak üzere davalı yayınevince üç baskı yapılarak piyasaya sürülmüş olduğu, anılan kitap ile ilgili olarak taraflarca imza altına alınan 15.04.2010 tarihli “Yayın Sözleşmesi”nin 3.3. maddesi gereğince davalı yayınevinin, davacı taraflara ödemekle yükümlü olduğu telif ücretini, söz konusu madde hükmünde belirtilen oranlar dahilinde ve sürelerde ödememiş olduğu ve davalı yayınevinin bu hususta temerrüde düşmesinde davacı tarafların herhangi bir kusurunun bulunmadığı, bu bağlamda, taraflar arasında imzalanmış olan Yayın Sözleşmesi’nin 3.12. maddesi gereğince ve davalı Yayınevinin kusurlu davranışı nedeniyle bahse konu Yayın Sözleşmesi’nin kendiliğinden fesih koşullarının ve anılan hükümde belirtilen cezai şartın koşullarının, 02.12.2010 tarihi itibariyle davacı taraflar lehine doğmuş olduğu, bu kapsamda, davalı yayınevince davacı tarafların her birine 50.000,00 TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL cezai şartın ödenmesi gerektiği, diğer yandan taraflar arasında imzalanan Yayın Sözleşmesi’nin 3.9. maddesini ihlal eder şekilde davalı yayınevinin, “KPDS 10 Özgün Çözümlü Deneme” adlı sözleşmeye konu kitabın adını “YDS Tamamı Çözümlü 10 Fasikül Özgün Deneme Sınavı” olarak değiştirdiği, üçüncü kişi dava dışı Erkan Önler adlı şahsı da davacı tarafların isimlerinin yanında yazar editör olarak ilave ettiği ve Yayın Sözleşmesine konu kitabın içeriğinin yeni sınav sistemi YDS formatına uydurulduğu ve kitabın içeriğinin değiştirildiği, söz konusu değişikliklere ilişkin olarak davacı tarafların izninin alındığını gösterir herhangi bir somut belge veya davacı tarafların beyanının bulunmadığı, davalı yayıncının ayrıca kitabın bütünlüğünü bozmak suretiyle üçüncü baskıyı fasiküller halinde yayınladığı, yine taraflar arasındaki yayın sözleşmesinin 3.1. maddesi kapsamında; kitabın her baskıda ne kadar basılacağına taraflarca birlikte iştiraki ile karar verileceği hükmü, 3.6.maddesi kapsamında; sınav formatı gibi haklı değişikleri yapmanın eser sahibine ait olduğu ve bu değişikliklerin bildirimden itibaren 30 gün içinde yapılması gerektiği hükmü ile 3.9.maddesi kapsamında; yayınevi tarafından kitabın içerisinde hiçbir değişikliğin yapılmayacağı hükmünün bulunduğu, sözkonusu maddeler göz önüne alındığında, anılan değişikliklerde FSEK'in 16/2.maddesi şartları bulunmadığının tespit edildiği, bu durumda davacı tarafların rızası hilafına gelişen tüm bu fiiller ile davacı tarafların Yayın Sözleşmesi’ne konu ettikleri eserleri üzerinde bulunan ve FSEK'in 15. - 16.maddelerden doğan “adın belirtilmesi yetkisi” ile “eserin bütünlüğünü koruma yetkisi” başlıklı manevi haklarının da ihlal edilmiş olduğu gerekçeleri ile, davanın kısmen kabulü ile taraflar arasındaki sözleşmenin fesh olduğunun tespitine, her bir davacı için ayrı ayrı 50.000,00 TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL cezai şarta ilişkin alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine, her bir davacı için ayrı ayrı 5.000,00 TL olmak üzere toplam 10.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine ve fazlaya dair istemlerin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacılar vekili ve davalı vekili tarafından temyiz kanun yoluna başvurulmuştur.
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, taraf vekillerinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, taraf vekillerinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 5.574,80 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan, aşağıda yazılı bakiye 21.40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, 05/10/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.