Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/1294 Esas 2022/6853 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 12.HUKUK DAİRESİ


TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 26.06.2019 tarih ve 2009/206 E- 2019/960 K. sayılı kararın davalı ... şirket vekili ve davalı müflis Uzel Makina İflas İdare Memuru tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf istemlerinin esastan reddine-kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nce verilen 26.11.2020 tarih ve 2019/2194 E- 2020/1222 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı ... Şirket vekili tarafından duruşmalı, davalı müflis Uzel Makina İflas İdare Memurunca duruşmasız olarak istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 11.10.2022 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı ... ile aralarındaki bayilik sözleşmesi gereği davalı ...'e traktör teslimi karşılığı çek verilmesine rağmen davalının traktörleri teslim etmediğini, verilen çekleri iade etmediği gibi bedelsiz çekleri diğer davalıya temlik ettiğini, diğer davalının da fatura kesilmemesine rağmen bedelsiz çekleri tahsil ettiğini, 28/06/2008 keşide tarihli 100.000.-TL bedelli ve 20/06/2008 keşide tarihli 100.000.-TL bedelli iki adet çeki temlik cirosu ile devralan Ulusal Faktoring Hizm. A.Ş.’ne ödenen 175.000.-TL'nın dava tarihinden itibaren ticari avans faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Şirket vekili, dava konusu çeklerin keşide tarihi 20/06/2008 ve 28/06/2008 iken ödemenin 22/05/2008 tarihinde yapıldığını, davacı şirket arasında yapılan anlaşma ile çek bedellerinin üzerinde yazılı keşide tarihinden önce ödenmesi ve çek bedelleri üzerinde iskonto uygulanması kararlaştırıldığını, davacı şirketin bu amaçla 30-40 gün önceden 22/05/2008 tarihinde 175.000.-TL ödediğini, şart ve kayıt ileri sürülmeden çek bedelinin ödendiğini, çek bedelini ödeyen davacının vadeli işlem nedeni ile ileride çek bedelinin ödendiği tarihten 3-4 ay sonra teslim alacağı traktörlerin bedelini peşin olarak ödediğini, kendi rızası ile her hangi bir şart ve kayıt olmadan yapılan ödeme nedeni ile davacının hakkın kötüye kullanılması suretiyle dava açtığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Davalı ... Makine Sanayi A.Ş. vekili, sipariş edilen traktörlerin teslim edilmediği iddiasının ispata muhtaç olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir. Davalı şirketin iflasına karar verilmesi üzerine atanan iflas idare memurunun beyan dilekçesi ile de davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, davacının davalı ... Makine A.Ş.'ye davaya konu edilen çekler yönünden borçlu olmadığı, davalı faktoringe verilen çeklerin tevsik edilen faturalarına konu traktörlerin teslim edilmediği ve ödenen çek bedellerini davalı ... Şirketinden istemekte haklı olduğu, davacı tarafın toplam 175.000.-TL alacağının, iflas masasına alacaklarını kayıt ettirme durumuna göre belirlenen 97.808,31 TL'sinden davalı Müflis Uzel Makine San. A.Ş.’nin sorumlu olduğu gerekçesiyle davacı tarafın toplam 175.000.-TL alacağın davalı Müflis Uzel Makine San. A.Ş. 97.808,31 TL'sinden sorumlu olmak kaydıyla dava tarihi olan 04/08/2008 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline, 77.191,69 TL alacak iflas masasına kaydedildiğinden bu miktar yönünden konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Davalı şirket ve davalı müflis şirket iflas idare memuru tarafından karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince, davalı ... tarafından alınan sipariş avanslarının davalı ... şirketine temlik edildiği, traktörlerin ise teslim edilmediği hususunun sabit olduğu, dava tarihi itibariyle yürürlükte olan Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmeliğin 22/2. maddesi uyarınca, faktoring şirketleri kambiyo senedine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemeyecekleri ve faktoring şirketleri belirtilen yönetmelik hükmü uyarınca alacağı temlik alabiliceklerinin belirlendiği, davacı keşidecinin, lehtara karşı ileri süreceği şahsi defiileri davalı ... şirketine karşı da ileri sürebileceği nazara alındığında, işbu davada davacının diğer davalı ... Makine A.Ş.'ye davada konu edilen çekler yönünden borçlu olmadığı halde, 175.000.-TL'nın davalı ...'e ödediği sabit olup, bedelsiz olan çeklere dayalı yapılan 175.000.-TL ödemenin davalı ...Ş.'den tahsiline hüküm verilmesinde isabetsizlik olmadığı, ancak ilk derece mahkemesince iflas masasına kısmen kaydedilen 77.191,69 TL alacak nedeniyle bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, kararın bu kısmı aleyhine davacı yanca istinafa gelinmediği, İflas masasına kaydedilen alacak dışında kalan 97.808,31 TL'nın ise müteselsilen iflas masasından tahsiline karar verildiği, İİK 194. maddesine göre; “iflasın açılması ile acele haller müstesna olmak üzere müflisin davacı ve davalı olduğu hukuk davaları durur ve ancak ikinci alacaklılar toplanmasından on gün sonra devam olunabilir. Dava konusu alacak iflas masasına bildirilmiş ve ikinci alacaklılar toplantısında masaya kabul edilmişse davanın konusu kalmaz. Ancak alacağın ikinci alacaklılar toplantısında kabul edilmemesi halinde husumet iflas idaresine yöneltilerek davaya kayıt kabul davası olarak devam edilir ve iflas tarihi itibarıyla saptanan alacağın iflas masasına kayıt ve kabulüne karar verilir” hükmü uyarınca kayıt kabule yönelik hüküm verilmesi gerekirken alacağın tahsiline karar verilmesi doğru olmayıp, mahkemece, dava tarihi olan 4.8.2008 tarihinden iflas tarihi olan 12.6.2013 tarihine kadar işleyen faizi hesaplanarak iflas masasına kaydı gerektiği, HMK'nın 331(1) maddesi uyarınca" davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek olmayan hallerde, hakim davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumlarına göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder." hükmüne göre de davada reddedilen bir kısım bulunmayıp, bir kısım alacak iflas masasına kaydedilmiş bu kısım yönünden esas hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, bu kısım yönünden de davalı ... ..A.Ş.'nin haksız olduğu kayıt kabul kararı ile sabit olduğundan davalı iflas idaresi yararına vekalet ücreti takdir edilmesi gereken bir hüküm söz konusu olmadığı gerekçesiyle davalı ... Şirketinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı ...'in iflas masasına kayıt ve kabulü gerekirken rededilen 97.808,31 TL asıl alacağa dava tarihi 04/08/2008 tarihinden itibaren iflas tarihi olan 12.6.2013 tarihine kadar kademeli avans faizinin 84.598,16 TL işleyen faiz olarak hesaplandığı, 97.808,31 TL alacağa dava tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalı ... ..A.Ş.'den tahsiline karar verilmesi doğru değil ise de yapılan bu hata nedeniyle yeniden yargılama yapılması gerekmediğinden müflis Uzel ..iflas idare memurları vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına, asıl alacak ve işlemiş faiz toplamı 182.406,47 TL'nın iflas masasına kayıt ve kabulüne, karar verilmiştir.
Davalı ... Şirket vekili ve davalı Müflis Uzel Makina İflas idare Memurunca karar temyiz edilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı ... şirket vekili ve davalı müflis Uzel Makina İflas İdare Memuru'nun temyiz istemlerinin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, takdir olunan 8.400,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 8.965,69 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı ...'den alınmasına, aşağıda yazılı bakiye 21,40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı Müflis Uzel Makina İflas İdare Memurun'dan alınmasına, 11/10/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.