MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin peşin ödemeli ortaktan devralmak suretiyle davalı kooperatifin üyesi olduğunu, bu kişinin de kooperatifçe ibra edildiğini, kooperatife borcunun bulunmadığını ileri sürerek, müvekkilinin kooperatif üyesi olduğunun tespitine ve 20.10.2008 tarihli ihraç kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, genel kurulca peşin ödemeli ortak kabul yetkisinin yönetim kuruluna verilmediğini, davacının üyeliğini devraldığı ..."nun peşin ödemeli ortak kabul edilmesine ilişkin yönetim kurulu kararının geçerli olmadığını, davacının da borçlarını ödemediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, tarafların iddia ve savunmaları, dosya kapsamı ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacıya usulüne uygun ihtarların tebliğ edildiği, üyeliğini devraldığı ve yönetim kurulunca ibra edilen kişinin peşin ödemeli ortak kabul edilmesi yönünde bir genel kurul kararı bulunmadığı, davacının hiç ödeme yapmadığı konusunda taraflar arasında bir ihtilaf bulunmadığından ayrıca ayrıntılı hesap yaptırılmadığı, 24.09.2008 tarihli yazının bilgi amaçlı bir yazı olduğu, müeyyide içermediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
2)Dava, parasal yükümlülüklere uyulmadığı gerekçesi ile ortaklıktan çıkarılma kararının iptaline ilişkindir.
Davacıya çıkartılan iki ihtarda da, aidatların hiç ödenmediği, 30.06.2007 tarihli genel kurulda kararlaştırılan kesin maliyet hesabına göre kooperatife 34.949,00 TL borcu olduğu, verilen sürelerde borcunu ödemediği takdirde ortaklıktan ihraç edileceği bildirilmiştir. İhtarlara rağmen ödeme yapmadığından da 20.10.2008 tarihli yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan çıkarılmasına karar verilmiştir.
Ortağın parasal yükümlülüklere uymadığı gerekçesi ile ortaklıktan çıkarılması usulü Kooperatifler Kanununun 27.maddesinde düzenlenmiştir. Anılan yasal düzenlemeye göre ortaktan ödenmesi istenilen parasal yükümlülüklerin gerçek borcu yansıtması, hangi aylara ait borcun istendiğinin ve gecikme faizinin tereddüte yer vermeyecek şekilde açık olarak gösterilmesi ve muaccel olması gerekir. Mahkemece, taraflar arasında ödeme yapılmadığı konusunda ihtilaf bulunmadığı gerekçe gösterilmiş fakat ayrıntılı hesaplama yaptırılmadan karar verilmiştir. Mahkemenin bu gerekçesi dosya kapsamı ile uyuşmamaktadır. Davacı, peşin bedelli ortak olan dava dışı ..."ndan ortaklığı devraldığını ve bu kişinin de yönetim kurulu tarafından ibra edildiğini iddia etmektedir. ... 1.500,00 TL bedel ödemesi kaydıyla 24.04.1997 tarih ve 7 nolu yönetim kurulu kararı ile peşin ve sabit bedelli ortak olarak kabul edilmiştir. Bu konuda genel kurul kararı olmasa bile ... tarafından kooperatife ödeme yapılmışsa bu ödemeler yok sayılamaz. Davacının ortaklığın devri ile birlikte tüm hak ve yükümlülüklerini de devraldığı tartışmadan uzaktır. Önceki ortak tarafından yapılan ödemelerin de davacı ödemesi olarak kabulü zorunludur. Bu durumda mahkemece, kooperatif kayıt ve defterleri, genel kurul tutanakları, yönetim kurulu kararları ve gerektiğinde davalı kooperatife ait banka hesapları incelettirilerek varsa davacının ve üyeliğini devraldığı kişinin tüm ödemeleri bilirkişiye hesaplattırılmalı, davacının borcunun hangi dönemi kapsadığı, faiz uygulamasının hangi tarihten itibaren ve hangi genel kurul kararlarına istinaden başlatıldığı belirlenmeli, kesin maliyet hesabında gösterilen borçlar kalem kalem dayanakları ile birlikte gösterilmeli ve ihtarnamelerde bildirilen borcun gerçek borcu yansıtıp yansıtmadığı ayrıntılı, açıklamalı, denetime elverişli bilirkişi raporu ile kesin olarak saptanmalıdır.
Bunun yanısıra davacıya tebliğ edilen ihtarnamelerde borcun dayanağı olarak 30.06.2007 tarihli genel kurulda görüşülen ve karara bağlanan kesin maliyet hesapları gösterilmiştir. Genel kurulda okunduğu ve kabul edildiği savunulan maliyet hesap cetveline göre hiç ödemesi görünmeyen davacının, kooperatife olan borcu 34.949,00 TL"dir. Genel kurul tutanağının 8.maddesi ile bu borcun 18 ayda eşit taksitler halinde ödenmesine karar verilmiştir. Taksitlerin zamanında ödenmemesi halinde kalan borcun muaccel olacağı yönünde bir kayıt bulunmamaktadır. Borcun tamamının ödenmesini içerir ilk ihtar henüz bu süre dolmadan 14.08.2008 tarihinde keşide edilmiştir. Mahkemece ilk ihtar tarihi itibariyle borcun tamamının istenebilir olup olmadığı üzerinde durulmamıştır.
Mahkemece değinilen hususlar gözardı edilerek eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 27.12.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.