Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/1061 Esas 2022/6935 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 12. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 08.05.2018 tarih ve 2015/1080 E. - 2018/411 K. sayılı kararın davalı Trans-der Nakl. Gıda Tarım Petrol Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. vekili, davalı ...Ş.(Aıg Sigorta A.Ş.) vekili ve davalı Gümüştaş Taşımacılık İnş Gıda Tarım ve Petrol Ürün San ve Ticaret Limited Şirketi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf istemlerinin kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nce verilen 27.10.2020 tarih ve 2018/2141 E. - 2020/1074 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından duruşmalı, davalı Trans-der Nakl. Gıda Tarım Petrol Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. vekili, davalı Gümüştaş Taşımacılık İnş Gıda Tarım ve Petrol Ürün San ve Ticaret Limited Şirketi vekili ve davalı ...Ş.(Aıg Sigorta A.Ş.) vekili tarafından duruşmasız olarak istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 11.10.2022 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalı ...Ş. vekili Av. Melis Sezer ile davalı Gümüştaş Taş. İnş. Ltd. Şti. vekili Av. ... ile Trans-Der Nak. vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin dava dışı Oxyplast firmasından aldığı emtianın Mersin’deki antrepodan İstanbul’daki adresine taşınması işinin davalı Gümüştaş Taşımacılık firması tarafından üstlenildiğini, taşımayı fiilen yapan araçların navlun faturasını da kesen davalı Trans-Der Nakliyat Ltd. Şti. adına kayıtlı olduğunu, malların davalı Gümüştaş Taşımacılık Ltd. Şti.’nin sigortacısı davalı AIG Sigorta A.Ş’nce sigortalandığını, davalı Sel-Ka Petrol firmasına ait aracın kusuruyla meydana gelen kazada taşımayı yapan araçlardan birinin içindeki emtia ile birlikte yandığını ileri sürerek 45.760 USD mal bedelinin kaza tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka döviz faizi ile birlikte (davalı ... şirketinin poliçe limitiyle sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı AIG Sigorta A.Ş. vekili, davalılardan Gümüştaş Taşımacılık’ın müvekkili nezdindeki Nakliyat Yurtiçi Taşıyıcı Sorumluluk Sigorta Poliçesinin araç başı 100.000.- TL limit ile sınırlandırıldığını, kazanın davalı Sel-Ka Petrol’e ait ... plakalı aracın kusuruyla meydana geldiğini, sigortalı malları taşıyan araç kusursuz olduğundan poliçenin 8. maddesi ve TTK’nın 876. maddesi uyarınca müvekkilinin poliçeden kaynaklı bir sorumluluğunun bulunmadığını, hasarın teminat dışında kaldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Gümüştaş Taşımacılık Ltd. Şti. vekili, davacı ile müvekkili arasında bir akti ilişkinin kurulmadığını, davacının istemesi üzerine müvekkilinin de diğer davalı Trans-Der Nakliyat Ltd. Şti.’ni bulduğunu, navlun faturasının bu şirket adına kesildiğini, ancak Trans-Der şirketi ile arasında sıkıntı olmaması için sigortayı müvekkilinin yaptırdığını, kazada Trans-Der ile müvekkilinin bir kusurunun bulunmadığını, kusursuz firmanın hasardan sorumlu tutulamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Trans-Der Nakliyat Ltd. Şti. vekili, müvekkili ile davacı arasında sözleşme bulunmadığını, davacının sözleşmeyi Gümüştaş Taşımacılık Ltd. Şti. ile yaptığını, ürünlerin yanmasına Sel-Ka Petrol’e ait aracın sebebiyet verdiğini, müvekkilinin hiçbir kusurunun bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Sel-Ka Petrol Ltd. Şti, davaya cevap vermemiştir.
İlk Derece Mahkemesince, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, taşıma sözleşmesi uyarınca malı hasarsız teslim alan taşıyıcı ve taşıyıcı yardımcılarının malı hasarsız teslim ile sorumlu oldukları, davacının taşıttığı emtianın trafik kazası neticesi hasar gördüğü, kusur durumuna göre kendi aralarında rücu imkanı saklı olmak üzere kazaya karışan tüm araç sahiplerinin müteselsil sorumluluğunun bulunduğu, tam kusurlu olan aracın işleteni Sel-Ka Petrol Ltd. Şti. yanında mal sahibinin kendi taşıma sözleşmesine göre akdi ilişki kurduğu Gümüştaş Taşımacılık Ltd. Şti. ve Trans-Der Nakliyat Ltd. Şti. ile sigortadan da zararın giderimini talep edebileceği gerekçesiyle davanın kabulüne, 45.460 USD'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınıp, davacıya verilmesine, (davalı sigortanın 99.000 TL karşılığı miktar ile sınırlı sorumlu olmak koşulu ile) bu miktara davalı ... açısından dava tarihinden itibaren avans faizi, diğer davalılar açısından 3095 sayılı Yasa'nın 4/a maddesi uyarınca temerrüt faizinin 28.05.2015 kaza tarihinden itibaren uygulanmasına karar verilmiştir.
Davalı ...Ş. (AIG Sigorta A.Ş.) vekili, davalı Trans-Der Nakliyat Ltd. Şti. vekili, davalı Gümüştaş Taşımacılık Ltd. Şti, vekili, istinaf yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, TTK’nın 876. maddesi uyarınca ziya, hasar ve gecikme, taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmişse, taşıyıcının sorumluluktan kurtulacağı, davacıya ait emtianın Mersin'den İstanbul'a taşınması işinin davalı Gümüştaş Taşımacılık Ltd. Şti. tarafından üstlenildiği, taşımanın diğer davalı Trans-Der Nakliyat Ltd. Şti. adına kayıtlı araç ile gerçekleştirildiği, taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmasa da bu davalının fiili taşıyıcı konumunda bulunduğu, taşınan emtianın trafik kazası sonucu tamamen yanarak zayi olduğu, kazanın oluşumuna davalı Sel-Ka Petrol Ltd. Şti. sürücüsünün kusurunun sebebiyet verdiği, kazanın oluşumunda davalı taşıyıcı araç sürücüsünün kusursuz, diğer davalı Sel-Ka Petrol Ltd. Şti. sürücüsünün asli ve tam kusurlu olduğu tespit edildiğine göre, TTK'nın 876. maddesinde belirtilen durumun gerçekleştiği, ziyanın, taşıyıcının gerekli özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı bir sebepten meydana geldiği, dolayısıyla davalı akdi taşıyıcı, fiili taşıyıcı ve sigortacının oluşan zarardan sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle istinaf başvurularının kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davalı Sel-ka Petrol Ürünleri Gıda İnşaat Nak. Mobilya Tic. Ltd. Şti. hakkındaki davanın kabulüne, 45.460 USD'nin 28.05.2005 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa'nın 4/a maddesi uyarınca temerrüt faizi işletilerek bu davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, diğer davalılar hakkında açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili, davalı Trans-Der Nakliyat Ltd. Şti. vekili, davalı Gümüştaş Taşımacılık Ltd. Şti, vekili, davalı ...Ş. (AIG Sigorta A.Ş.) vekili, temyiz etmiştir.
1- Dava, taşıma sırasında zayi olan mal nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nın 875/1. maddesinde taşıyıcının, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumlu olduğu, 876/1. maddesinde de ziya, hasar ve gecikmenin, taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmesi halinde taşıyıcının sorumluluktan kurtulacağı düzenlenmiştir.
Meydana gelen trafik kazasında fiili taşıyıcı Trans-Der Nak. Ltd. Şti.’ye ait aracın sürücüsünün kusursuz olduğu sabitse de taşıyıcı, aracı trafik kurallarına uygun kullanma yükümlülüğü yanında taşımanın devamı sürecinde eşyaya gelebilecek zararları engelleme yükümü hüküm altındadır. Trafik kazası tespit tutanağında davalı Sel-ka Petrol Ürün. Ltd. Şti.’ne ait araç sürücüsünün kusurlu hareketi ile taşımanın yapıldığı aracın çarpmanın etkisiyle devrilerek yandığı belirtilmiştir. Ancak, kaza sebebiyle taşımaya konu yükün ne şekilde ve ne miktarda zayi olduğunu ispat yükü taşıyıcıya aittir. Bu durumda mahkemece taşınan emtianın niteliği de dikkate alınıp dosyadaki fotoğraflar ve tüm deliller değerlendirilmek suretiyle kazadan sonra emtianın tümünün yanıp yanmadığı, yangının araçtaki herhangi bir bakım veya donanım eksikliğinden kaynaklanıp kaynaklanmadığı, malın tümünün yanması halinde dahi kazadan sonra emtianın yanarak zayi olmasında ve zararın artmasında taşıyıcının kusurunun bulunup bulunmadığı hususlarında gerekirse konusunda uzman bilirkişi heyetinden rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın bu yönden davacı yararına bozulmasını gerektirmiştir.
2- Bozma sebep ve şekline göre davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar Trans-Der Nakliyat Ltd. Şti., Gümüştaş Taşımacılık Ltd. Şti, Gulf Sigorta A.Ş. (AIG Sigorta A.Ş.) vekillerinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, HMK'nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, takdir olunan 8.400,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak, davacıya verilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine,12/10/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.