Esas No: 2021/1397
Karar No: 2022/7127
Karar Tarihi: 18.10.2022
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/1397 Esas 2022/7127 Karar Sayılı İlamı
11. Hukuk Dairesi 2021/1397 E. , 2022/7127 K."İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 21. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 30.09.2019 tarih ve 2018/338 E- 2019/718 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi'nce verilen 18.11.2020 tarih ve 2020/788 E- 2020/1177 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili tarafından ihbar olunan İnformatik Bilişim Teknolojileri firmasına davalı TC. ... Bilgi İşlem Daire Başkanlığı’ndan “7000 adet masaüstü bilgisayar alımı” ihalesi için 22/11/2012 tarih ve 9092 0005219 sayılı 344.960,00 TL bedelli son tarihi 04/04/2016 olan teminat mektubu düzenlendiğini, davalı kurum ihbar olunan firmanın talebine istinaden söz konusu mektubun 09/12/2013 tarih ve 1363 sayılı yazısı ile 95.480,00 TL kısmının iadesine, kalan kısmın ise kendisinde kalmasına karar verdiğini, ihbar olunan İnformatik Bilişim Teknolojileri firması hakkında iflasına karar verildiğini ve söz konusu karar doğrultusunda İstanbul Anadolu 3. İcra ve İflas Müdürlüğü’nün 2016/3 iflas sayılı dosyası tahtında tasfiyesi işlemlerine başlanıldığını, iflasın açılmasından sonra TC. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü ... Merkez Saymanlık Müdürlüğü’nün 01/04/2016 tarih ve 45734939-755.07.04-5456 sayı ve “teminat mektubu nakte çevrilmesi” konulu yazı ile Alternatif Bank A.Ş.’nden söz konusu teminat mektubunun nakte çevrilmesinin talep edildiğini, mektubun 05/04/2016 tarihinde nakte çevrilerek bedelinin davalının talep dilekçesinde belirtilen hesaba aktarıldığını, talebin haksız ve dayanaksız olduğunu, davalının herhangi bir alacağının bulunmadığını, müvekkil tarafından davalıya verilmiş olan süreli teminat mektubunun süresi içerisinde, teminat mektubu ile garanti edilen bilgisayar alım sözleşmesinden doğan yüklenici taahhütlerinde bir gecikme veya ediminde bir temerrüt oluşmadığını, sözleşme gereği yükümlülüklerinin tam olarak yerine getirildiği ve davalı kurum tarafından kabul edildiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla Alternatif Bank A.Ş.’nin davalı kuruma borcu bulunmadığından ve teminat mektubu karşılığı ödendiğinden 249.480,00 TL bedelin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davacıya iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, görev ve yetki itirazında bulunduklarını, ihbar olunan şirket ile davalı kurum arasında 22/11/2012 tarihinde 2012/105686 ihale kayıt numarası ile 70000 adet masaüstü bilgisayar alımı sözleşmesi imzalandığını, sözleşme gereğince yüklenici tarafından 154.000,00 TL'lik 04/04/2016 tarihine kadar geçerli Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş. Yıldız/Ankara şubesinden 22/11/2012 tarih ve 044-VT-1054646 no'lu kesin teminat mektubu ile 344.960,00 TL'lik yine 04/04/2016 tarihine kadar geçerli davacının şubesinden alınan 22/11/2012 tarih ve 9092TM01612 nolu kesin teminat mektuplarının saymanlık müdürlüğünde muhafaza altına alındığını, ihbar olunan yüklenicinin 22/10/2013 tarihli dilekçesi ile söz konusu teminat mektuplarının yarısının iadesini talep ettiğini, gerekli işlemler yapılmayınca davalı idare tarafından mektup paraya çevrilerek söz konusu paranın nakdi teminat olarak emanete alındığını, para üzerinde idarece herhangi bir tasarrufta bulunulmadığını, davacının davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk derece mahkemesi, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, idare ile yüklenici arasında akdedilen sözleşmenin 39. maddesinde iflas halinde 4735 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinin uygulanacağı, teminat mektubunun son geçerlilik tarihinin 04/04/2016 olması, yüklenici firmanın iflasına 30/12/2015 tarihinde karar verilmesi, teminat mektubunun süresi sona ermeden iflasın gerçekleşmiş olması bir arada değerlendirildiğinde 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun emredici nitelikteki 17. maddesi uyarınca idarenin teminat mektuplarını irat kaydetme hak, yetki ve sorumluluğunun bulunduğu gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf Mahkemesince iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, ..., Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı (idare) ile İnformatik Bilişim Teknolojileri Ticaret Ltd. Şti. (yüklenici) arasında 7.000 adet masaüstü bilgisayar alımı için 22.11.2012 tarihli sözleşme imzalandığı, bu sözleşme kapsamında yüklenici tarafından birisi Alternatifbank A.Ş., Ankara Şubesince düzenlenen 344.960,00 TL bedelli ve süreli, diğeri Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş. Yıldız Şubesinden alınan 154.000,00 TL bedelli iki adet kesin teminat mektubu verildiği, sözleşmenin uygulanması sürecinde, idarece bilgisayarların teslimini gerçekleştiren yükleniciye sözleşmenin 11.3.1.maddesine istinaden teminat mektubunun yarısı tutarındaki 249,480 TL’lik kısmının iadesine, diğer yansının ise teminat mektupların geçerlilik tarihi olan 04.04.2016 tarihine kadar kesin teminat olarak muhafazasına karar verildiği (25.11.2013 tarih, 9070 sayılı yazı), bu doğrultuda Alternatifbank’a ait kesin teminat mektubunun 95.480 TL'si ile Türkiye Finans Katılım Bankasına ait teminat mektubu bedelinin tamamı olan 154.000.-TL'nin yükleniciye iade edildiği, Altematifbank’a ait vadeli kesin teminat mektubunda, muhatap tarafından vadesinde talepte bulunulmadığı takdirde teminatın kendiliğinden hükümsüz olacağına dair bir ibarenin bulunduğu, bu arada yüklenici firmanın 30.12.2015 tarihi itibarıyla iflasına karar verildiği ve iflas işlemlerinin İstanbul Anadolu İflas Müdürlüğünün 2016/3 iflas no’lu dosyasında yürütüldüğü, idarenin 25.03.2016 tarih, 281 sayılı yazısı ile yükleniciden; sözleşmenin 11. maddesindeki yüklenicinin sözleşme konusu iş nedeniyle idareye ve SGK’ya olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin kesin kabul tarihine kadar ödenmemesi halinde kesin teminatların paraya çevrileceği ve borçlarına karşılık mahsup edileceği hükmü yer aldığından ve kesin teminat mektuplarının süresi dolmadan bu işlemlerin tamamlanması ve sonucuna göre iade işleminin yapılması gerektiğinden ve bu işlemlerin kesin teminat mektubunun geçerlilik süresinde gerçekleşemeyeceği değerlendirildiğinden, mektup sürelerinin en az 3 ay uzatılmasının istendiği, yüklenici tarafından bu işlem yapılmayınca 30.03.2016 tarih, 99882936/E-290 sayılı olur ile Altenatifbank A.Ş.'nin mektubunun nakde çevrilmesi ve nakdi teminat olarak muhafaza edilmesine karar verildiği, bu karar çerçevesinde 07/04/2016 itibarıyla anılan teminat mektubunun nakde çevrildiği, teminat mektubunun son geçerlilik tarihinin 04.04.2016 olması, yüklenici firmanın iflasına 30.12.2015 tarihinde karar verilmesi, teminat mektubunun süresi sona ermeden iflasın gerçekleşmiş olması bir arada değerlendirildiğinde, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun emredici nitelikteki 17. maddesi uyarınca idarenin teminat mektuplarını irat kaydetme hak, yetki ve sorumluluğunun bulunduğundan ilk derece mahkemesinin davanın reddine yönelik kararında herhangi bir isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvuru talebinin HMK'nın 353/(1)-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK'nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 21,40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 18/10/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.