Esas No: 2021/6142
Karar No: 2022/7331
Karar Tarihi: 24.10.2022
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/6142 Esas 2022/7331 Karar Sayılı İlamı
11. Hukuk Dairesi 2021/6142 E. , 2022/7331 K.Özet:
Davacı şirket, müşterisinden aldığı çekleri faktoring şirketlerine devretmek istediği sırada, çekleri alan kişinin ortadan kaybolduğunu iddia etmiştir. Davacı şirket, Faktoring Derneği'ne çeklerin çalındığı bilgisini vermiş ancak bir faktoring şirketi çekleri kötüniyetle devralmıştır. Mahkeme, davalı faktoring şirketinin kötü niyetli olarak çeki devraldığını tespit etmiş ve davacı şirketin istemi doğrultusunda çek bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermiştir. Davalı şirket temyiz başvurusu yapmış ancak temyiz itirazları reddedilmiştir.
Kanun Maddeleri: 6361 sayılı Faktoring Şirketleri Kanunu'nun 9/2. maddesi.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 25/05/2021 tarih ve 2021/204 E. - 2021/357 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı ...Ş. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacının faturalı alacaklarına karşılık müşterisi tarafından 27/02/2014 ve 27/01/2014 keşide tarihli ve sırasıyla 62.955,00 TL ve 32.000,00 TL tutarlı 2 adet çekin davacıya teslim edildiğini, davacının faktoring hizmeti almak istediğini, çeklerin kendisini faktoring şirket yetkilisi olarak tanıtan bir kişiye teslim edildiğini ancak bu kişinin çekleri alarak ortadan kaybolduğunu, çeklerin tahsili için faktoring şirketlerine başvurulabileceği düşüncesiyle Faktoring Derneğine 24/12/2013 günü sabah e-posta ile dava konusu çeklerin çalındığı bilgisi verildiğini, 24/12/2013 tarihinde davalı ...Ş. yetkilisi olarak kendisini tanıtan bir kişinin davacı şirketin muhasebe yetkilisine 27/01/2014 vade tarihli ve 32.000,00 TL tutarlı çek için Atılım Faktoring A.Ş.'ye başvurulduğunu söyleyerek çekin doğruluğunu teyit etmek istediğini, davacı şirketin muhasebe yetkilisinin çekin çalıntı olduğunu, kendilerine bildirdiğini, tüm uyarılara rağmen Atılım Faktoring A.Ş.'nin söz konusu çeki devraldığını, diğer taraftan Arena Faktoring A.Ş.'nin 27/02/2014 tarihli 62.955,00 TL tutarlı diğer çeke ilişkin olarak ne davacıya ne de çekin keşidecisine çeki işleme almadan önce danışmadığını, her iki davalının çeklerin çalıntı olduğunu bilmelerine rağmen çekleri kötüniyetle devraldıklarını, faktoring faaliyetinin ancak 6361 sayılı Kanun kapsamında lisanslı olarak yapılabildiğini, davalı ... şirketlerinin çeki ciro ile aldığı kişilere ilişkin mevzuat kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediğini ileri sürerek, davaya konu 2 adet çekin davalılardan istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili, 05/05/2014 tarihli cevaba cevap dilekçesiyle, söz konusu çeklere istinaden başlatılan takiplerde takip konusu borcun ödendiğinden çek bedellerinin davalılardan istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili, davaya konu 27/01/2014 keşide tarihli 32.000,00 TL tutarlı çekin ciro suretiyle alındığını, davalı ile çeki ciro eden Golden Aydınlatma Elekt. İnş. - Faruk Akıllı arasında 20/12/2013 tarihinde imzalanmış faktoring sözleşmesi bulunduğunu, davalı şirket faktoring sözleşmesinin imzalanması ile birlikte ilgili yasa ve yönetmelikler uyarınca sözleşme ekinde bulunması gerekli müşterisi ile bir önceki ciranta arasında ticari ilişkiyi gösterir faturayı, müşterisine ait sicil kayıtlarını, kimlik fotokopilerini ve sair evrakları almak suretiyle faktoring sözleşmesini imzaladığını, davalının çeki alırken ciro silsilesinin düzgün olduğu, senet metninden kaynaklı eksikliğin bulunmadığı, yasal edimlerini yerine getirdiğinden kötü niyetli olduğu iddialarının yerinde olmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir.
Davalı ...Ş. vekili, 6361 sayılı Kanun'un 9/2. maddesinde, kambiyo senedine bağlı alacağı temlik alırken alacağın faturaya dayalı olması gerektiğinin düzenlendiğini, davaya konu 27/02/2014 keşide tarihli 62.955,00 TL tutarlı çekin dava dışı Odak Limanat İnş. Matbacılık San. Tic. Ltd. Şti.’den devralındığını, bu devir ile dava dışı Odak Limanat ile 20/12/2013 tarihli faktoring sözleşmesi uyarınca davadışı Yılmazlar Ltd. Şti.’den olan alacağın davalıya temlik edildiğini, davalının çeki devralırken iyiniyetli olduğunu belirterek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, davalılardan Arena Faktoring A.Ş.’nin hamili olduğu ve tahsil ettiği 27/02/2014 tarihli ve 62.955.- TL bedelli Garanti Bankası Atrium Şubesi İstanbul’a, keşideci Özel İdeal ... A.Ş. tarafından davacı Proge Ticari Yapılar Proje Yön. Danışmanlığı San. ve Tic. A.Ş. lehine keşide edilen çekin 1. cirosunun Odak Laminant... Ltd. Şti., 2. cironun Yılmazlar Elektrik... Ltd. Şti., 3. cironun çek lehdarı Proge Ticari Yapılar Proje Yön. Danışmanlığı San. ve Tic. A.Ş., son cironun ve çeki bankaya ibraz eden kişinin Arena Faktoring A.Ş. olduğu, çekin muhatap banka tarafından karşılıksız olduğu belirtilip mahkemenin tedbir kararı nedeniyle işlem yapılmadığı, Arena Faktoring A.Ş.’nin hamili olduğu bu çekte birinci ciro çek lehdarı tarafından yapılmadığından ciro zincirinin koptuğu, çekin son hamili Arena Faktoring A.Ş. ile bir önceki ciranta ve lehdar Proge Ticari Yapılar Proje Yön. Danışmanlığı San. ve Tic. A.Ş. arasında herhangi bir faktoring işlemi olmadığı, faktoring şirketleri bir faktoring sözleşmesi olmadan ve gerçek bir alacağı temlik alma dışında bir çeki ciro ile alamayacaklarından, bu çekteki son hamil olan Arena Faktoring A.Ş. yetkili hamil olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, davaya konu davalılardan Atılım Faktoring A.Ş.'nin hamili olduğu 27/01/2014 tarihli 31.000.- TL bedelli Garanti Bankası Artrium Şubesine ait Keşidecisi Özel İded ... A.Ş., lehdarı Proje Ticari Yapımlar... San. Tic. A.Ş. olan çeke yönelik olarak açılan istirdat istemli davada mahkemenin 2014/88-2016/228 karar sayılı ilamı ile verilen davanın reddine yönelik karar Yargıtay bozma kapsamı dışında bırakıldığından bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına, davalı ... hamili olduğu 27/02/2014 tarihli 62.955.- TL bedelli Garanti Bankası Artrium Şubesine ait keşidecisi Özel İdeal .. A.Ş., lehdarı Proje Ticari Yapılar ..San. Tic. A.Ş. olan çekin icrada tahsil edilen karşılığı olan 62.955.- TL'nin davalı ...'den alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Karar, davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı ...Ş. vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davalı ...Ş. vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 3.225,34 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, 24/10/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.