Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/3568 Esas 2022/7387 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı şirket ile Orca A.Ş. arasındaki satım ilişkisinde Orca A.Ş. malları teslim etmediği için davacının çekleri bedelsiz kalmıştır. Davacının bedelsizlik defi'ni davalı faktoring şirketine karşı ileri sürmesi mümkündür. Dalavı faktoring şirketinin iyi niyetli ya da kötüniyetli olması sonuca etkisi yoktur. İlk derece mahkemesi davacının borçlu olmadığına ve çek bedellerinin istirdatına karar vermiştir. Bölge adliye mahkemesi davalı faktoring şirketi vekilinin istinaf başvurusunu reddetmiştir. Kanun maddeleri: 6361 sayılı Yasa'nın 9/2. maddesi ve TBK'nın 188/1. maddesi.

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 22. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 07.02.2018 tarih ve 2015/663 E- 2018/52 K. sayılı kararın davalı ...Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'nce verilen 15.02.2021 tarih ve 2018/1351 E- 2021/169 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı ...Ş. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı şirket ile davalılardan Orca A.Ş. ile satım ilişkisi olduğunu, bu kapsamda davacı şirketin Orca A.Ş.ne üç adet çeki gönderilecek mallara karşılık verdiğini, ancak Orca A.Ş.nin söz konusu malları teslim etmediğini, bu nedenle çeklerin bedelsiz kaldığını, bedelsizlik iddiasının Orca A.Ş.nin çekleri temlik ettiği diğer davalı ...ne de karşı ileri sürülebileceğini ileri sürerek müvekkilin davalılara borçlu olmadığının tespiti ile ödetmek zorunda kalınan 30/03/2015 tarihli 20.000- Euro bedelli çek meblağının davalılardan müştereken ve müneselsilen alınarak müvekkile ödenmesine, 30/04/2015 ve 30/05/2015 tarihli 20.000 -Euro tutarlı çeklerin iptal edilmesine karar verilmesinin talep ve dava etmiştir.
Davalı Orca Alüminyum.. A.Ş. cevap dilekçesi sunmamıştır.
Davalı vekili, davacı tarafın çeklerin avans olarak verildiğini kanıtlaması gerektiğini, davalı ... şirketinin iyi niyetli hamil olduğunu ve kanun hükümlerine uygun bir şekilde alacağı temlik aldıklarını, faktoring şirketinin faturaya konu malların teslimini araştırmakla yükümlü olmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk derece mahkemesi, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda davalılardan Orca A.Ş.nin söz konusu üç adet çeki teslim almasına rağmen satım konusu malları teslim etmediği, bu nedenle çeklerin bedelsiz kaldığı, davalı ... Şirketinin gerekli araştırmayı yapmadan çekleri temlik aldığı, bu nedenle bedelsizlik iddiasının bu davalıya karşı da ileri sürülebileceği gerekçesiyle davanın kabulüne ve davacının davaya konu çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile ödenen çek bedellerinin istirdatına karar verilmiştir.
Karar, davalı ...Ş. vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf Mahkemesince iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, dava konusu çeklerin davacı tarafça Orca A.Ş.ne verilmesine rağmen, Orca A.Ş.nin mal teslimi yapmadığı ve çeklerin bedelsiz kaldığı, borçlunun, faktoring işlemini öğrendiği sırada önceki alacaklısına karşı sahip olduğu def'ileri, alacağı faktoring sözleşmesine dayanarak devralmış olan faktoring şirketine karşı da ileri sürebileceği, 6361 sayılı Yasa'nın 9/2. ve TBK'nın 188/1. maddesi karşısında faktoring işleminin tarafları arasındaki ilişkiler yönünden şahsi def'ilerin ileri sürülebilmesinde faktoring şirketinin iyiniyetli ya da kötüniyetli olmasının sonuca etkisi bulunmadığı (bknz. Dairemizin 02/12/2020 Tarih, 2020/4643 E. ve 2020/5620K sayılı kararı), bu nedenle davaya konu çekler bakımından; davacının, davalılardan faktoring işleminin tarafı olan Orca A.Ş.ne borçlu olmadığı belirlenmiş olup davacının bedelsizlik defi'ni davalı ... şirketine karşı ileri sürmesi mümkün olduğu, davalı ... şirketinin somut olaya 6361 sayılı Kanun’un 9. maddesinin 3. fıkrasının uygulama olanağının olduğu ileri sürülmüş ise de, bu fıkranın, keşidecinin borçlu, faktoring sözleşmesini imzalayan lehtarın ciranta ve çeki ciro yoluyla alan alacaklı faktoring şirketleri arasındaki hukuki ilişkilerde uygulanamayacağı (bknz. Dairemizin 02/12/2020 Tarih, 2020/4643 E. ve 2020/5620K. sayılı kararı), bu nedenlerle mahkeme kararında da usul ve esas yönünden yasaya aykırılığın olmadığı gerekçesiyle davalı ... şirketi vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1.maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK'nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 8.609,23 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı ...Ş.'den alınmasına, 25/10/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.