Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/5654 Esas 2022/7675 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, vefat eden eşinin ölüm aylığının yersiz bir şekilde çekildiğini, buna sebep olan davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarını ileri sürerek 24.264,68 TL alacak talebinde bulunmuştur. İlk derece mahkemesi, borcun ödendiğini belirterek davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle reddetmiştir. Ancak Temyiz Mahkemesi böyle bir gerekçenin yetersiz olduğunu ve davanın konusuz kalması durumunda HMK’nın 331/1 maddesi gereği haklılık durumuna göre yargılama giderlerinin belirlenmesi gerektiğini belirterek kararı bozmuştur.
Kararda geçen kanun maddeleri:
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 331/1 maddesi: Davanın konusuz kalmış olması sebebiyle dava esası hakkında bir karar verilmesine gerek kalmadığı durumlarda, haklılık durumuna göre yargılama giderlerine karar verilir.

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Mersin 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 16.02.2021 tarih ve 2018/52 E. - 2021/49 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili kurumdan vefat eden eşi dolayısıyla ölüm aylığı alan ...'un 21.06.2003 tarihinde vefat etmiş olmasına rağmen 01.07.2003-01.12.2008 tarihleri arasında banka hesabına yatan ölüm aylıklarının bankamatik kartı ile çekildiğini, olay nedeni ile davalı ...'un Mersin 6. Asliye Ceza Mahkemesinin 2011/519 esas 26.03.2012 tarihli kararı ile cezalandırıldığını, bu aylıkların yersiz ödenmesi nedeni ile oluşan zarardan aylıkları çeken davalı ... ile aylıkları ödeyen davalı bankanın birlikte sorumlu olduklarını ileri sürerek 24.264,68 TL alacağın aylık ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalılar vekilleri ayrı ayrı davanın reddini istemiştir
İlk derece mahkemesi, iddia, savunma, uyulan bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre, hakkındaki dava tefrik edilen ...'un davacı kuruma borcunu ödemiş olduğunu beyan ettiğinden açılan davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle konusuz kalan davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, haksız olarak alınan ölüm aylıklarının rücuen tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece yukarıda açıklandığı üzere davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 6100 sayılı HMK’nın 331/1 maddesine göre, davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkimin, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerine karar vereceği hükmünü haiz olup, buna göre davanın konusuz kalması halinde, mahkemenin yargılamaya devam ederek davanın açıldığı tarih itibariyle hangi tarafın haksız olduğunu tespit etmesi ve dava açılmasına sebebiyet veren tarafı yargılama giderine mahkum etmesi gerekmektedir. Bu durumda mahkemece, HMK’nın 331/1 maddesi nazara alınarak, konusuz kalan talep bakımından davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilip, yukarıda anılan HMK’nın 331/1 maddesi kapsamında dava tarihi itibariyle tarafların haklılık durumuna göre tefrik edilen ... dosyasında hükmolunan yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden tahsilde tekerrür etmemek üzere yargılama giderleri ve vekalet ücreti takdir edilerek hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, 01/11/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.