Esas No: 2011/3320
Karar No: 2011/1573
Karar Tarihi: 03.112011
Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2011/3320 Esas 2011/1573 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Mahkeme, bir şirketin iflas erteleme talebini incelemiştir. Şirketin borca batık olduğu ve sundukları iyileştirme projesi ile borçlarını ödeyebileceği iddia edilmiştir. Mahkeme, kayyım tayin etmiştir ancak bu tayinin sebebine ilişkin yeterli açıklama yapılmamıştır. Ayrıca şirketin borca batık olup olmadığı konusu net şekilde belirtilmemiştir ve yeni bir bilirkişi heyeti tarafından şirketin durumu yeniden incelenmelidir. İyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olması gerektiği belirtilmiştir ve ortakların borçları da detaylı şekilde incelenmelidir.
Kanun Maddeleri: İcra İflas Kanunu madde 179/a
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
İSTEMCİ :
MÜDAHİLLER :
Taraflar arasındaki iflasın ertelenmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde istemci ve müdahiller ..., ... tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-
İflas erteleme isteyen vekili, müvekkili şirketin 2005 yılından beri 5 yıldızlı otel işlettiğini, 2007 yılındaki turizm sektöründeki dalgalanmalar nedeniyle borçlarının büyük çoğunluğunu ödeyemediğini, 2008-2009 yıllarındaki küresel ekonomik kriz nedeniyle aktiflerinin pasiflerini karşılayamayacak duruma geldiğini,şirketin borca batık olduğunu,müvekkili aleyhine icra takiplerinin başladığını, sundukları iyileştirme projesi ile şirketin borca batıklıktan çıkabileceğini ileri sürerek iflasın bir yıl süreyle ertelenmesine karar verilmesine talep etmiştir.
Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, şirketin ihraç edilen ortağı ..."ın, 3.000.000 TL civarında şirkete ödenmemiş sermaye borcu olmasına rağmen, mevcut hukuki durum ve yargılamaların neticelenmemiş olması ve icraya koyma yeteneğinin bulunmaması nedeniyle tahsil edilemediği, şirketin 5 aylık süreçte öz sermaye açığının 3.000.000 TL civarında düştüğü, ayrıca iflasın ertelenmesini isteyen ortakların alacaklarını ertelemeleri,ortak ..."ün temlik alacaklarına ilişkin 1.000.000 TL faiz alacağından feragat etmesi ve iflas ertelemenin alacaklıların alacaklarına kavuşmalarında daha faydalı olacağı gerekçeleri ile davanın kabulüne, iflasın bir yıl süre ile ertelenmesine karar verilmiştir.
Karar istemci ve bir kısım müdahiller vekilleri tarafından temyiz edilmiştir
1-Müdahil ..."a hüküm 17.02.2011 tarihinde tebliğ edilmiştir. Temyiz istemi ise 4.03.2011 olup yasal 10 günlük temyiz süresi geçirildiğinden sonra yapılmıştır. Süresinde olmayan müdahil ..."ın temyiz isteminin süre yönünden reddi gerekmiştir.
2-İstemcinin ve müdahil ..."ün temyizine gelince, İcra İflas Kanununa göre kayyımı atayan mahkeme denetim organının yetkilerini tamamen elinden alıp kayyıma verebileceği gibi yönetim organının işlemlerinin geçerliliğini kayyımın onayına bağlı da tutabilir ( İİK madde 179/a) Hakim yönetim kayyım atarken borca batıklığın nedenlerine veprojesinin içeriğine bakarak hareket etmelidir. Yönetim kayyımı, borca batıklığın, basiretsiz davranışlardan veya kötü yönetimden kaynaklanan hallerde atanabileceği gibi, borca batıklığın tamamen konjoktürel nedenlerden kaynaklanan ve hakimin, şirketi idare ve temsil edenlerin iyileştirme projesi çerçevesinde şirket veya kooperatifin mali durumunu iyileştirebileceklerine inanmadığı hallerde atanabileceği belirtilmektedir. (Yrd. Doç. İbrahim Ermenek İflasın Ertelenmesi, ikinci baskı 2010 sh. 318) Doktrinde yönetim kayyımı tayini halinin ancak, olağanüstü şartlarda gerektiğini ileri sürenler de bulunmaktadır. (Ertemenek s.318"de yollama yapılan Prof. Dr. Selçuk Öztek, İflasın Ertelenmesi, İstanbul 2007 sh. 136) Bu bakımdan hakimin, hem iflasın ertelenmesindeki menfaatler dengesini hem de iflasın ertelenmesi prosedürünün başarısızlıkla sonuçlanabileceğini göz önünde bulundurarak yönetici kayyımı atanmasını en son düşünmesi gerektiği doktrinde belirtilmektedir. (Ermenek sh. 319 ve orada yollama yapılan ..., Pasifi Aktifinden Fazla Olan Sermaye Şirketlerinin İflası, AD 1970/10 sh. 631, Prof Dr. Baki Kuru İİH c.3 sh. 2815)
Mahkemece yönetim kayyımı tayin edilmiş ise de, istisnai hallerde tayin edilmesi gereken yönetim kayyımının hangi sebeple atandığı yeterince açıklanmış ve tartışılmış değildir. Mahkemece, yukarıda belirtilen ilkeler üzerinde durularak kayyım tayin edilmesi gerekir. Ayrıca dosya kapsamından, tayin edilen kayyımlardan birisinin Ceza Mahkemesinde yargılandığı ve kayyımlar arasında uyumsuzluk olduğuna dair bilgi ve şikayetlerin bulunduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece tayin edilen kayyımların azlinin gerekip gerekmediği ve görevleri konusunda da bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. İstemci... Tur. Ltd. Şti."nin tedbire yönelik temyiz talepleri ise yerinde görülmediğinden reddi gerekmiştir.
İflasın ertelenmesinin en önemli şartlarından bir tanesi borca batıklık olup; mahkemece her iki bilirkişi kurulundan alınan raporlarda, şirketin borca batık olup olmadığı konusu şüpheye yer verilmeyecek şekilde açıklığa kavuşturulamamıştır. Bu bakımdan; mahkemece konusunda uzman yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınarak, bu raporda rayiç bedellerin iyileştirme projesinden değil, mahallinde yapılacak keşif sonucu belirlenmelidir. Borca batıklığın tespitinde davaya konu olan otelin kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yapıldığı ve bu arsa üzerinde yapılacak inşaatın %50 sinin arsa sahibi müdahillere ait olduğuna ilişkin sözleşme hükümleri üzerinde de durulmalı, temyiz dilekçesinde belirtildiği gibi şirketin kira ve elektrik borcunun bulunup bulunmadığı, bunun borca batıklık hesabında değerlendirilip değerlendirilmediği araştırılmalıdır.
İflasın ertelenmesinin diğer önemli şartıda iyileştirme projesinin ciddi ve inandırıcı olmasıdır. Yargılama sırasında alınan bilirkişi raporları bu konuda tam kanaat vermeye yeterli değildir. Ortakların sermaye borcunun tam olarak yerine getirip getirmedikleri, ortaklardan ..."ün şirket borcunu ödeyip şirketten alacaklı hale geldiği bildirildiğinden bu alacağın niteliği ve belgeleri üzerinde durularak, sonucuna göre, iyileştirme projesi kapsamında, bu borcun yapılandırılmasının teklif edip edilmediği araştırılmalıdır. Ayrıca iflasın ertelenmesi sürecinde hangi borçların ödenip, hangi borçların ödenmediği, borca batıklık azalmışsa azalma oranının ne olduğu, şirketten ihracına karar verilen ..."ın ortaklık payı ile ilgili işlemlerin hangi aşamada olduğu, bu hususların iyileştirme ve borca batıklığa etkisinin ne olduğu, konuları üzerinde durulması gerekmektedir. Mahkemece yeterli incelemeyi içermeyen bilirkişi raporuna dayalı olarak karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ :Yukarıda 1 nolu bette açıklanan nedenle müdahil ..."ın temyiz itirazlarının süre yönünden reddine, 2 nolu bette açıklanan nedenlerle hükmün istemci ve ... yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine, 03.11 2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.