Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2011/1471 Esas 2011/1486 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
23. Hukuk Dairesi
Esas No: 2011/1471
Karar No: 2011/1486

Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2011/1471 Esas 2011/1486 Karar Sayılı İlamı

23. Hukuk Dairesi         2011/1471 E.  ,  2011/1486 K.

    "İçtihat Metni"


    MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
    ASIL DAVANIN DAVACISI : ...
    BİR.DAVA DAVACISI :


    Taraflar arasındaki birleşen kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali ve üyeliğin tesbiti davalarının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı her iki davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
    -K A R A R-
    Asıl davada davacı, davalı kooperatifin ortağı olduğunu, anasözleşmenin 14/5 maddesine aykırı olarak 23.09.2006 tarihli olağanüstü genel kurulda ortaklıktan ihracına karar verildiğini, aynı gün alınan yönetim kurulu kararı ile ihracın kendisine bildirildiğini, zimmet suçu işleme kastının olmadığını, kooperatif zararını fazlası ile giderdiğini, buna rağmen ihracına karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek, ihraç kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
    Birleşen davada davacı vekili, müvekkilinin kooperatif üyeliğini davacı ..."ten devraldığını ve üye olmak için davalı kooperatife başvurduğunu, davalı kooperatifin devir alan ve devredenin kardeş olması nedeniyle devir sözleşmesinin muvaazalı olduğu gerekçesiyle davacıyı üyeliğe kabul etmediğini, bilirkişi raporunda kooperatif zararının 12.210,54 TL olarak belirlendiğini, zimmet raporundaki borcu davacının kendi hesabından kardeşi ... adına havale ettiğini, bu havale karşılığında kooperatif hissesini devralmasının hayatın olağan akışına uygun olduğunu ileri sürerek, davacının üyeliğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
    Davalı vekili, müvekkili kooperatifin 24.06.2006 tarihinde yapılan olağan genel kurulunda, 2005 yılına kadar yönetim kurul başkanlığı yapan davacının iş ve işlemlerinin denetlenmesi sonucu kooperatifi zarara uğrattığının tespit edildiğini, bu genel kurulda davacının zimmeti kabul ettiğini, 23.09.2006 günü gerçekleştirilen olağanüstü genel kurulda davacının oyçokluğu ile ihracına karar verildiğini, 24.06.2006 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısında usulsüzlük olayları nedeniyle genel kurulun onayı olmadıkça davacı ..."in payını başkasına devretmemesi yönünde karar alındığını savunarak her iki davanın reddini talep etmiştir.
    Mahkemece, Muğla 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 2006/219 esas sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılama ile davacı ..."in kooperatife karşı zimmet suçunun sabit olduğu, Kooperatifler Kanunu ve anasözleşmeye göre çıkarılma kararının hukuka uygun olduğu, davalı kooperatifin 24.06.2006 tarihli genel kurul kararında, ortaklıktan çıkarılan ... "in genel kuruldan onay almadıkça payını devredemeyeceğinin belirtildiği, bu kararın iptal edilmemesi nedeniyle geçerliliğini koruduğu, davacı..."in çıkarılma kararını ve ortaklık devrini sınırlayan kooperatif yetkili kurullarınca alınan tedbir kararını bildiğinin karine kabul edilmesi gerektiği, bu durumda kooperatif üyeliğini kazanamayacağı gerekçesiyle her iki davanın reddine karar verilmiştir.
    Karar, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    Asıl dava, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali, birleşen dava, kooperatif üyeliğinin tespiti istemine ilişkindir.
    1- Davacı ..."in temyiz itirazları yönünden;
    Kooperatif anasözleşmesinin 14. maddesinin birinci fıkrasının 5.bendinde kooperatifin para, mal ve belgeleri üzerinde işledikleri suçlardan dolayı mahkum olanların yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan çıkarılacağı düzenlenmiştir. Mahkemenin 01.05.2009 tarihli ara kararında, davacı ... hakkında zimmet suçundan cezalandırılması istemiyle açılan kamu davasında, Muğla 2.Ağır Ceza Mahkemesi"nin 22.06.2009 tarih ve 2006/219 esas - 2009/51 karar sayılı kararı ile mahkumiyete ilişkin hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği, kararın kesinleştiği belirtilmiştir.
    Bu durumda davacı ... hakkındaki ihracına ilişkin 23.09.2006 tarihli genel kurul tarihinde hakkında kesinleşmiş bir mahkumiyet hükmü bulunmadığından verilen ihraç kararı anasözleşmenin 14. Maddesinin 5.bendine uygun değildir. Ancak ortak ile kooperatif arasındaki davanın görülebilme koşulu, yargılamanın her aşamasında ortağın ortaklık sıfatının devam etmesidir. Davacı ... dava tarihinden sonra kooperatifteki hissesini birleşen davanın davacısı..."e devrettiğinden davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken aynı sonuca yazılı gerekçelerle varılması isabetsiz ise de sonucu itibariyle doğru olan kararın HUMK"nun 438/son maddesi gereğince değişik gerekçe ile onanması gerekmiştir.
    2-Birleşen dosyanın davacısı..."in temyiz itirazlarına gelince;
    Davacı ... kooperatifteki hissesini asıl dava tarihinden sonra birleşen dosyanın davacısı ...e devretmiş ve bu durumu 01.03.2007 tarihli noter ihtarnamesi ile davalı kooperatife bildirmiştir. Kooperatif yönetim kurulunca devir sözleşmesinin muvazaalı olduğu gerekçesiyle..."in üyelik talebi reddedilmiştir. Kooperatifler Kanunu"nun 14/2. maddesinde "ortaklık devredilebilir. Yönetim kurulu, ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde, bu kişiyi ortaklığa kabul eder." hükmü kabul edilmiştir. Kooperatif anasözleşmesinin 10. maddesinde de, ortaklık şartları tahdidi olarak sayılmıştır.
    Bu durumda mahkemece, birleşen davanın davacısı..."in Kooperatifler Kanunu"nun 14/2. ve anasözleşmenin 10. maddesindeki şartları taşıyıp taşımadığı üzerinde durularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
    SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile ... ile ilgili hükmün HUMK" nun 438/son maddesi uyarınca gerekçesi değiştirilmek ve düzeltilmek suretiyle ONANMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin davacı... yönünden temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı... yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine, 01.11.2011 günü oybirliği ile karar verildi.









    Hemen Ara