Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/11219 Esas 2022/4688 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine, Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından davanın kabulüne ve İtiraz Hakem Heyeti tarafından davalı vekilinin itirazının reddine dair verilen kararın davalı vekili tarafından süresi içinde temyizi istenilmekle, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
K A R A R
Davacı vekili; davalının trafik sigortacısı olduğu aracın yaptığı kaza sonucunda bu araçta yolcu olarak bulunan davacının yaralanıp malul kaldığını, davalı tarafından yapılan 59.322,72 TL'lik ödemenin yetersiz olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 5.100,00 TL. tazminatın avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 17/01/2019 tarihli ıslah dilekçesiyle, taleplerini 145.889,30 TL'ye yükseltmiştir.
Davalı vekili; 07/12/2017'de yapılan ödemeyle sorumluluklarının son bulduğunu, maluliyet oranını kabul etmediklerini, tazminattan müterafik kusur ve hatır taşıması nedeniyle indirim yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından; davanın kabulü ile 140.685,34 TL. sürekli işgücü kaybı ve 5.203,96 TL. geçici işgöremezlik olmak üzere toplam 145.889,30 TL. tazminatın 07/12/2017 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline dair verilen karara davalı vekili tarafından yapılan itiraz üzerine, İtiraz Hakem Heyeti tarafından, davalı vekilinin itirazının reddine karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine; özellikle, uzman doktor bilirkişi heyetinin düzenlediği raporla saptanan iyileşme süresine ilişkin geçici işgöremezlik zararının trafik sigortasının teminatı kapsamında olmasına; aşağıdaki (3 nolu) bent kapsamı dışında tazminatı usulünce hesap eden 16/01/2019 tarihli aktüer raporunun karara esas alınmasına bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen diğer tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu oluşan bedensel zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Haksız fiil sonucu çalışma gücü kaybının olduğu iddiası ve buna yönelik bir talebin bulunması halinde, zararın kapsamının belirlenmesi açısından maluliyetin varlığı ve oranının doğru biçimde belirlenmesi gereklidir. Sözkonusu belirlemenin ise, haksız fiilin gerçekleştiği tarihte yürürlükte olan yönetmelik hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.
Somut olayda; kaza neticesinde davacının maruz kaldığı yaralanmaya ilişkin olarak İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı tarafından düzenlenen 22/11/2018 tarihli raporda, davacının kaza nedeniyle oluşan maluliyeti % 24,2 olarak belirlenmiştir. Anılan bu raporun tanziminde 30/03/2013 tarihli Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri ile ekindeki cetvellerin kullanılması gerekirken, 03/08/2013 tarihli Maluliyet Tespit İşlemleri Yönetmeliği ve 11/10/2008 tarihli Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği ile ekindeki cetveller kullanılmış olup, raporun kaza tarihi itibariyle yürürlükte olan yönetmeliğe göre düzenlenmiş bir rapor olmadığı açıktır.
Açıklanan hukuki ve maddi vakıalar karşısında; davacının kaza nedeniyle maluliyeti oluşup oluşmadığı ve varsa maluliyet oranının, 30/03/2013 tarihli Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri ile ekindeki cetvellere göre belirlenmesi için, en yakın üniversite hastanesinin adli tıp anabilim dalı başkanlığından rapor alınıp oluşacak sonuca göre (maluliyet oranı bakımından davalı lehine oluşan usuli kazanılmış haklar dikkate alınarak) karar verilmesi gerekirken, hatalı maluliyet raporuna göre karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
3-Davacının talep edebileceği tazminatın hesaplandığı ve hakem heyeti kararına esas alınan 16/01/2019 tarihli aktüer ek raporunda, davaya konu edilen kaza tarihi (10/08/2016) ile rapor tarihi arasındaki süre olan işlemiş dönem bakımından, davacının gelirleri belli olup hesaplamada bu gelirin esas alınması gerekirken, 2017 yılı Ekim ayına ait bordrosundaki geliri esas alınarak aktif dönem hesabının yapıldığı görülmektedir. Somut gerçekliğin bulunduğu durumda varsayımlara göre hesaplama yapılamayacağından, bilinen dönem hesabı hatalı olup, bu rapora göre karar verilemez.
Açıklanan nedenlerle; davacının, kaza tarihi ile hesaplamanın yapıldığı 16/01/2019 tarihleri arasındaki bilinen döneme ilişkin eksik maaş bordroları temin edilerek, bordrolarındaki gelire göre (bordrolu gelirin bulunmadığı zaman dilimi için asgari ücretten) bilinen dönem hesabının yapılması; bilinmeyen/ işleyecek devre hesabının ise bilinen son gelir esas alınarak yapılması için, rapor düzenleyen bilirkişiden ek rapor alınıp oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
4-Davalı taraf, davacının sigortalı araçta hatır için taşındığı savunmasında bulunarak, bu sebeple tazminattan indirim yapılmasını talep etmiş; İtiraz Hakem Heyeti tarafından, davacıyla araç sürücüsünün arkadaş olduğu ve sürücü bakımından da taşımada manevi ivaz bulunduğu gerekçesiyle, davalı yanın bu savunmasına itibar edilmemiştir.
Davalıya sigortalı aracın sürücüsü İsmail Ülker, davacı ve araçtaki diğer yolcu Arif Aslım arkadaş olduklarını ceza soruşturması kapsamında alınan ifadelerinde beyan etmiştir. Araçtaki kişilerin araçta bulunma sebepleri konusunda ifadelerde somut veri bulunmamakla birlikte, taşımanın ticari amaçla (davacı tarafından bir bedel ödenerek) ya da sürücünün bir işinin görülmesi maksadıyla yapıldığına dair de veri yoktur. Sürücü ile arkadaş olan davacının taşımada bir yararı olduğu ve karine olarak davacı yararına hatır taşıması bulunduğunun kabulü hayatın olağan akışına uygun görünmektedir. Bu nedenle de; karineden yararlanan ve taşımanın hatır için yapıldığını savunan davalı taraf ispatla mükellef olmayıp, hatır taşıması bulunmadığını ispat yükünün davacı yanda olduğu ve bu yönde bir ispatın bulunmadığı gözetilerek tazminattan hatır taşıması nedeniyle, TBK'nın 51. maddesi gereği indirim yapılması gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle karar verilmesi doğru olmamıştır.
5-5684 sayılı Sigortacılık Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13. maddesi ve karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT'nin 17/2. maddesi gereği, davacı yararına hükmedilecek vekalet ücretinin, tarifeye göre belirlenen nisbi vekalet ücretinin 1/5'i tutarında (maktu ücretin altında kalmamak kaydıyla) olması gerektiği gözetilmeden fazla vekalet ücretine karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
6-Bozma ilamının kapsam ve şekli, davacının maluliyet oranının usulünce tespitinden sonra tazminatın hesaplanmasıyla davalının davadan önce ödediği bedelin yeterli olup olmadığı saptanabileceğinden, davalı vekilinin KTK'nın 111. maddesinin uygulanmasına ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE; (2), (3), (4) ve (5) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA; (6) nolu bentte açıklanan yöne ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, dosyanın, hakem dosyasının saklanması kararını veren İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 14/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.