Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/19354 Esas 2022/6762 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Asliye Hukuk Mahkemesi hukuki yardım talebinde bulunan davalılar hakkında karar vermiştir. Davalıların adli yardım talebi, kanun yollarına başvuru sırasında yapıldığından Yargıtay'ın incelemesi gerekmektedir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 334. maddesine göre adli yardım talebinde bulunulabilmesi için yargılama giderlerinin ödeme gücü olmaması gerekmektedir. Kanunun 336. maddesine göre ise adli yardım taleplerinin kanun yolları sırasında bölge adliye mahkemesine veya Yargıtaya yapılması gerekmektedir. Ayrıca, 6459 sayılı Kanunla değişik 337/2.maddesinde adli yardım talebinin reddine ilişkin kararlara karşı itiraz edilebileceği ve itiraz sonucunda verilen kararın kesin olduğu belirtilmiştir. Mahkeme kararında davalının adli yardım talebinin reddine dair kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, hukuki yardım talebinin Yargıtay 5. Hukuk Dairesi'nde incelenmek üzere dosyanın gönderilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVALILAR : 1-... vekili Av. Aşkım Tuba Keçili 2-...

K A R A R
Asıl ve Birleşen davada davalı ... vekili, temyiz dilekçesi ile birlikte adli yardım isteminde bulunmuştur. Adli yardım istemi kanun yoluna başvuru sırasında istendiğinden, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 336. maddenin 3. fıkrası uyarınca davalı ... vekilinin adli yardım talebini inceleme görevi Yargıtaya aittir.
6100 sayılı Kanun’un 334. maddesinde “(1) Kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin, gereken yargılama veya takip giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olan kimseler, iddia ve savunmalarında, geçici hukuki korunma taleplerinde ve icra takibinde, taleplerinin açıkça dayanaktan yoksun olmaması kaydıyla adli yardımdan yararlanabilirler.” Aynı Kanun’un 336. maddesinde ise “(3) Kanun yollarına başvuru sırasında adli yardım talebi bölge adliye mahkemesine veya Yargıtaya yapılır.” şeklinde düzenleme yapılmıştır. Öte yandan; 6100 sayılı Kanun’un 6459 sayılı Kanunla değişik 337/2.maddesinde “Adli yardım talebinin reddine ilişkin kararlara karşı, tebliğinden itibaren bir hafta içinde kararı veren mahkemeye dilekçe vermek suretiyle itiraz edilebilir. Kararına itiraz edilen mahkeme, itirazı incelemesi için dosyayı o yerde adli yardım talebi yapılan hukuk mahkemesinin birden fazla dairesinin bulunması hâlinde, numara olarak kendisini izleyen daireye, son numaralı daire için birinci daireye, o yerde adli yardım talebi yapılan hukuk mahkemesinin tek dairesi bulunması hâlinde ise aynı işlere bakmakla görevli en yakın mahkemeye gönderir. İtiraz incelemesi neticesinde verilen karar kesindir. Adli yardım talebi reddedilirse, ödeme gücünde sonradan gerçekleşen ciddi bir azalmaya dayanılarak tekrar talepte bulunulabilir.” hükmü yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinde Yargıtay (Kapatılan) 17. Hukuk Dairesi’nin 13/12/2016 tarih ve 2014/20424-2016/11508 sayılı ilamında; “Yargılama ve temyiz aşamasında davalı ... mali durumuyla ilgili fakirlik belgesi eklemediğinden HMK 336/2 maddesi gereğince adı geçen davalının temyiz aşamasındaki adli yardım talebinin reddine, HMK 337/2 maddesi gereğince kararın yerel mahkemece davalıya tebliğine ve itiraz edilmesi
halinde aynı madde gereğince işlem yapılmasına, adli yardım talebinin reddine dair kararın kesinleşmesi halinde HUMK 434 maddesi uyarınca davalıya harç ve giderler için muhtıra çıkarılması ve neticesine göre işlem yapılması için dosyanın yerel mahkemesine geri çevrilmesine” karar verilmiş olup, Yargıtay(Kapatılan) 17.Hukuk Dairesi’nin adli yardım talebinin reddine dair kararının davalı ... vekiline 08/03/2017 tarihinde tebliği üzerine, 09/03/2017 tarihinde bu karara itiraz edilmiş olup; bunun üzerine dosyanın mahkemece 6100 sayılı Kanun’un 11/04/2013 tarih ve 6459 sayılı Kanun'un 23. maddesi ile değişik 337. maddesinin 2. fıkrası uyarınca itirazı incelemekle görevli Yargıtay 5. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmek üzere Başkanlığımıza gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, Mahkemece 10/04/2017 tarihli ek kararla yargılama ve temyiz aşamasında davalı ... mali durumuyla ilgili fakirlik belgesi eklemediğinden HMK 336/2 maddesi gereğince adı geçen davalının temyiz aşamasındaki adli yardım talebinin reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olduğundan, mahkemenin bu husustaki kararının yok hükmünde kabul edilerek, davalı ... vekilinin temyiz aşamasındaki adli yardım talebinin reddine dair verilen karara karşı itirazlarını incelemek üzere dosyanın 6100 sayılı Kanun’un 11/04/2013 tarih ve 6459 sayılı Kanun'un 23. maddesi ile değişik 337. maddesinin 2. fıkrası uyarınca Yargıtay 5. Hukuk Dairesi’ne GÖNDERİLMESİNE; 04/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.