Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/13263 Esas 2022/7457 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki sigorta tahkim davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı İtiraz Hakem Heyetince itirazın reddine dair verilen kararın süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili, 19/05/2020 tarihinde davalı ... şirketince kasko sigortası yapılan ve davacı şirketin maliki olduğu aracın karıştığı çift taraflı trafik kazasında hasarlandığını, davalı ... şirketince 23/06/2020 tarihinde davacı tarafa 615.000,00 TL ödendiği ancak bu miktarın gerçek zararı karşılamadığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 61.000,00 TL araç hasar bedelinin temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, başvurunun reddini savunmuştur.
Sigorta Hakem Heyeti tarafından, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; başvurunun kabulü ile 61.000,00 TL’nin 30/07/2020 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile başvuru sahibine ödenmesine karar verilmiş; karara davalı vekili tarafından itiraz edilmiştir. İtiraz Hakem Heyeti tarafından itirazın reddine dair karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı taraf, davalı ... şirketine davaya konu kaza yapan aracın 11/07/2019-2020 vadeli kasko poliçesine dayalı olarak husumet yöneltmiştir. Dosya kapsamından davalı ... tarafından düzenlenen poliçede aracın hasar tarihi itibariyle rayiç değerine kadar teminat altına alındığı anlaşılmaktadır.
Eldeki davada 13/10/2020 tarihli sigorta eksperi-bilirkişi tarafından dosyaya sunulan raporda, rapor tarihi itibariyle dava konusu aracın hasarsız ve boyasız emsallerinin pazarlık payı düşüldüğünde piyasa rayiç değerinin ortalama 850.000,00 TL olduğu, ancak kazanın 19/05/2019 tarihinde meydana geldiği, araçların 2. el değerlerinde son zamanlarda yaşanan artışlar ve tazminata konu aracın önceki hasarları dikkate alındığında aracın kaza tarihindeki rayiç değerinin 676.000,00 TL olabileceği, belirtilmiştir. 24/06/2020 tarihli kasko ekspertiz raporunda, kazaya karışan aracın Volvo S 90 2.0 2018 siyah renkli araç olduğu, taraflar arasında 11/07/2019/2020 vadeli kasko poliçesinin düzenlendiği, araçta meydana gelen hasarın piyasa değerine yakın olduğu için tamirinin ekonomik olmayacağı, aracın kazalı halinin 427.000,00 TL, hasar tutarının 206.000,00TL, aracın sigorta bedelinin 616.000,00 TL, aracın kaza tarihi itibariyle rayiç değerinin (0 teslim, firmalar ve sahibinden.com'da yapılan araştırmaya göre) 615.000,00 TL olarak belirlendiği, buna göre sigorta şirketi tarafından davacıya 23/06/2020 tarihinde 615.000,00 TL ödeme yapıldığı, taraflar arasında davacı tarafından fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak mutabakatname imzalandığı, anlaşılmaktadır.
Davacı tarafın dosyaya 02/07/2020 tarihli eksper raporu sunduğu, bu raporda aracın satış rakamının 810.000,00 TL, indirimli fiyatının 690.000,00 TL olabileceği, aracın 17.000 km'de olması, öncesinde hasarının olmaması, internet sitelerinde yapılan araştırmalar, Türkiye Sigorta Birliği kasko değer listesi (2018 yılı için 610.000,00 TL) ve farklı firmalardan alınan fiyatların ortalamasının ve aracın kaza tarihi itibariyle rayiç değerinin 676.000,00 TL olarak belirlendiği, anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında düzenlenen ....Oto Kasko Poliçesi Özel Şartları 4.9 maddesi “Kasko Sigortası Genel Şartları 3.3.1.1. maddesi gereği poliçeye konu araç, hasar tarihi itibariyle piyasa rayiç değerine kadar teminat altına alınmıştır. Rayiç değer tespitinde, hasar tarihi itibariyle aracın model yılı, hasar geçmişi, aracın kiralık veya taksi kullanımından özel otomobile çevrilmiş olup olmadığı ve kilometre bilgisi dikkate alınmaktadır......Sigorta A.Ş tarafından hasar tespiti için görevlendirilmiş eksper piyasadan (yetkili satıcılar, ikinci el araç satıcıları,galeriler v.b.) ve internet sitelerinden alınan en az 3 teklifi kesin raporuna konu etmektedir. Piyasa rayiç değeri, .... Sigorta A.Ş kesin eksper raporuna konu edilmiş tutarlar ile yine ..... Sigorta A.Ş tarafından bu konuda uzmanlığı olan harici bir firmaya yaptırılan çalışma sonucunun ortalaması alınarak belirlenmektedir. Aracın emsal veya muadilinin bulunmadığı veya ortalama değerinin hesaplanamadığı durumlarda Türkiye Sigorta Birliğinin web sitesinde hasar tarihi itibariyle yayınlanan rayiç değer dikkate alınacaktır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Kasko Sigortası Genel Şartları'nın A.1. maddesinde, kasko sigortasının konusu düzenlenmiş olup, anılan maddenin (b) bendinde; sigortalı aracın hareket halindeyken sabit ya da hareketli bir cisme çarpması da sigorta teminatının kapsamındaki haller arasında sayılmıştır. Diğer yandan, anılan genel şartların B.3.3.1.1. maddesinde “ Sigorta şirketi aracı hasar tarihi itibariyle rayiç değerine kadar teminat altına almıştır. Sigorta tazminatının hesabında sigortalı menfaatlerin rizikonun gerçekleşmesi anındaki rayiç değerleri esas tutulur. Rayiç değer için esas alınacak referansa veya rayiç değeri belirleme yöntemine poliçede yer verilir. Bu yönde bir referans belirlenmemişse veya bu belirleme somut değilse Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğince belirlenerek ilan edilen riziko tarihi itibariyle geçerli rayiç değere ilişkin liste esas alınır.” şeklindedir. Açıklanan hükümler ile 6102 sayılı TTK'nın 1409/1. maddesi ve poliçe hükümleri gereği, davalı sigortacının zarardan sorumluluğu belirlenmelidir.
İtiraz Hakem Heyetince 13/10/2020 tarihli sigorta eksperi-bilirkişi raporu karara esas alınmış ve 61.000,00 TL’nin yasal faizi ile davacı şirkete ödenmesine karar verilmiştir. Bilirkişi raporu denetime elverişli olmayıp eksik inceleme ile karar verilemez.
Bu durumda İtiraz Hakem Heyetince, tarafların sunduğu eksper raporları arasında ve karara esas alınan bilirkişi raporu arasında çelişki olduğunun anlaşılması karşısında, Makine Mühendisi bilirkişiden raporlar arasındaki çelişkiyi giderecek, dosyada mevcut raporların ve kasko sigortası genel şartların ve özel şartların irdelendiği, yukarıda belirtilen Kasko Sigortası Genel Şartlarının B.3.3.1.1. maddesinde belirtilen düzenleme çerçevesinde araç kasko değerinin belirlendiği, denetime elverişli, ayrıntılı rapor alınarak ve usuli kazanılmış haklar gözetilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetli olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 19/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.