Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/23849 Esas 2022/7589 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi tarafından verilen kararda, bir alacaklı şirketin borçlusu olan kişinin gayrimenkullerini başka bir kişiye devrettiği tespit edilmiş ve bu devir işleminin tasarrufun iptali talebiyle dava açılmıştır. Mahkeme, dava konusu gayrimenkullerdeki tasarrufların iptal edilmesi ve haciz ve satış istemi için davalı alacaklı şirkete yetki verilmesi gerektiğine karar vermiştir. Ancak mahkeme kararında, davalı borçlunun hisseleri oranında tasarrufun iptaline karar verilmesi gerektiği fakat tüm hisseler üzerinde karar verildiği belirtilmiştir. Ayrıca, dava konusu gayrimenkullerin satışı sonrası davalıların alacağının gerçek değeri belirlenmemiş ve bu konuda karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Kararın dayanağı olan kanun maddeleri ise İcra ve İflas Kanunu'nun 277, 282 ve 283/1 maddeleridir.

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Espiye Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki ilk derece mahkemesinde görülen tasarrufun iptali davasında verilen asıl ve birleşen davanın kabulüne ilişkin hüküm hakkında davalılar vekilinin başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelenmesi sonucunda; istinaf talebinin reddine ilişkin kararın, süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği düşünüldü;

K A R A R

Davacı vekili, asıl dosyada müvekkili .....(..... Yönetim AŞ)’nin davalı ...’ndan alacaklı olduğunu, davalı borçlu aleyhine Espiye İcra Müdürlüğü’nün 2015/194 sayılı dosyası ile takip yapıldığını, davalı borçlunun aciz halinde olduğunu, davalı borçluların adlarına kayıtlı gayrımenkulleri diğer davalıya devredildiğinin tespit edildiğini beyan ederek, davalılar arasındaki tasarrufların iptaline icra dosyasındaki alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere cebri icra yetkisi verilmesine, dava konusu gayrımenkulleri davalıların elden çıkarması halinde tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davacı ... AŞ’nin davalı ...’ndan alacaklı olduğunu, davalı borçlu aleyhine Espiye İcra Müdürlüğü’nün 2015/354 sayılı takip dosya ile takip yapıldığını, takibin kesinleştiğini, borçlunun acz halinde olduğunu, davalı borçlunun adına kayıtlı gayrımenkullerin diğer davalıya devredildiğinin tespit edildiğini beyan ederek davalılar arasındaki tasarrufların iptaline, icra dosyasındaki alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere cebri icra yetkisi verilmesine, dava konusu gayrımenkulleri davalıların elden çıkarması halinde tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar asıl ve birleşen davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Asıl davanın ve birleşen davanın kabulü ile İİK'nun 283/1 maddesi gereğince, Espiye İcra Müdürlüğü'nün 2015/194 sayılı takip dosyasındaki kapak hesabı ile tespit edilen asıl alacak ve ferileriyle sınırlı olmak üzere dava konusu edilen .... ili, ... ilçesi, ... Mah. 114 ada 47 parsel sayılı taşınmazda 2/3 Elbirliği Halindeki Hisse, .... ili, .... ilçesi, .... Mah. 3 pafta 49 parsel (yeni 203 ada 21 parsel) sayılı taşınmazda 1/1 Elbirliği Halindeki Hisse Maliki olan davalı ... tarafından davalı ...'ya yapılan satışa ilişkin tasarrufların iptali ile, mülkiyet değişikliği yaptırmaksızın, davacı ....Varlık AŞ.'ye haciz ve satış isteme yetkisi tanınmasına.
Dava konusu edilen ... ili, ... ilçesi, ... Mah. ... ada 19 parsel sayılı taşınmazın Espiye Satış Memurluğu'nun 2016/2 sayılı dosyası kapsamında satıldığı, bu yüzden davanın bedele dönüştüğü anlaşıldığından söz konusu satış dosyasında davalıların paylarına düşen bedeller üzerinden davacının alacağının Espiye İcra Müdürlüğü'nün 2015/194 sayılı takip dosyasındaki alacağın asıl ve ferileriyle sınırlı olarak tazminine karar verilmiş, karar davalılar vekili tarafından istinaf edilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince yapılan inceleme neticesinde davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, karar verilmiş, karar davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere göre kararın gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Dava İİK 277 ve devamı maddelerine göre açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
İcra ve İflas Kanununun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz ya da iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
İİK.nun 282. maddesi gereğince iptal davaları borçlu ve borçlu ile hukuki muamelede bulunan veya borçlu tarafından kendilerine ödeme yapılan kimseler ile bunların mirasçıları aleyhine açılır. Ayrıca, kötü niyetli üçüncü şahıslar hakkında da iptal davası açılabilir.
Dosya içerisinde yer alan tapu bilgilerine göre; dava konusu gayrımenkullerde davalı borçlu Hacıbey Kaahyaoğlu’nun hissesi bulunduğu, hisselerinin davalı kardeşi ...'ya devredildiği, dava konusu ... ili, ... İlçesi, .... Mah, ... ada, 19 parselde kayıtlı taşınmazın da Espiye Satış Memurluğunu 2016/2 sayılı dosyadan 15/12/2016 tarihinde satıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece .... ili, .... ilçesi, .... Mah. ..... ada 47 parsel sayılı taşınmazda 2/3 Elbirliği Halindeki Hisse, ... ili, .... ilçesi, ... Mah. 3 pafta .... parsel (yeni 203 ada 21 parsel) sayılı taşınmazdaki davalı borçlunun hissesi oranında tasarrufun iptaline karar verilmesi gerekirken tüm hisseler üzerinden iptale karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3- Dava konusu ... ili, ... ilçesi, ...hallı Mah. ... ada 19 parsel sayılı taşınmazın Espiye Satış Memurluğu'nun 2016/2 sayılı dosyası kapsamında satıldığı anlaşıldığından davalı borçlunun hissesine düşen kısmın satış memurluğu tarafından satıldığı tarihteki gerçek değeri belirlenerek davalıların alacağın dayanağı icra dosyalarındaki alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere tazminata hükmedilmesi gerekirken, davalı ...’nın elinden çıktığı tarihteki gerçek değeri belirlenmeksizin karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın HMK’nın 373/1.maddesi gereğince ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 20/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.