Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/19521 Esas 2022/7719 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Ticaret Mahkemesi'nde görülen bir dava sonucunda, trafik kazası sonucu yaralanan davacının, plakası tespit edilemeyen aracın yolculuğunun kusurlu olduğunu iddia ederek davalıdan tazminat talep etmesi üzerine, İtiraz Hakem Heyeti tarafından karar verilmiş. Ancak, Daire tarafından yapılan inceleme sonucu, uzman raporları arasında çelişki olduğu ve eksik inceleme yapıldığı gerekçesiyle hüküm bozulmuştur. Mahkeme aynı zamanda, müterafık kusurun Borçlar Kanunu'nun 44. maddesi (6098 sayılı TBK md. 52) ile düzenlendiğini belirtmiş ve davacının kusuru nedeniyle tazminatın üzerinden %20'lik bir oranda indirim yapılması gerektiğini ifade etmiştir.
Kanun Maddeleri:
- Borçlar Kanunu'nun 44. maddesi (6098 sayılı TBK md. 52) - müterafık kusur
- Trafik kazalarında kusur oranlarının tespiti ile ilgili Kanun ve yönetmelikler (belirtilmemiş)

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Davacı ... ile davacı ... arasındaki dava hakkında İtiraz Hakem Heyetince verilen 27/03/2020 gün ve 2020/İHK-9332 sayılı hükmü Dairenin 30/11/2020 gün ve 2020/6207 - 2020/7825 sayılı kararı ile onanmasına karar verilmiş Davalı vekili tarafından maddi hata talebinde bulunulmuş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü;
K A R A R
Davacı vekili, 12/02/2019 tarihinde müvekkilinin sevk ve idaresindeki .... plakalı araç ile plakası tespit edilemeyen aracın çarpışması sonucu müvekkilinin yaralandığını ve %15 oranında malul kaldığını, plakası tespit edilemeyen aracın kazanın gerçekleşmesinde kusurlu olduğunu, davalı ... Hesabına yapılan başvurunun sonuçsuz kaldığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 15.000,00 TL sürekli maluliyet tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
31/01/2020 tarihli dilekçesi ile talebini 133.738.42 TL'ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Uyuşmazlık Hakem Heyetince yapılan yargılama sonucunda toplanan delillere göre Başvurunun kabulüne 133.748.42 TL'nin 25/09/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş itiraz hakem heyetince itirazın kısmen kabulüne karar verilmiş hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiş, Yargıtay 17.Hukuk Dairesince hükmün onanmasına karar verilmiştir
1-Temyiz eden davacı vekili ve davalı vekili temyiz dilekçesi vermiş olup Dairemizce yapılan temyiz incelemesinde yalnızca davacı vekilinin temyiz dilekçesi değerlendirilerek hükmün onanmasına karar verilmiş, davalı vekilinin temyizi incelenmemiştir.
Davalı vekilinin maddi hata talebinin kabulü ile davalı vekilinin temyiz isteminin incelenmesi için Yargıtay 17.HD 30/11/2020 gün ve 2020/6207 - 2020/7825 sayılı ilamının ortadan kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan bedensel zarara dayalı maddi tazminat istemine ilişkindir.
Meydana gelen trafik kazasında davacı motosiklet sürücüsü olup plakası tespit edilemeyen aracın kazaya sebebiyet verdiğini belirterek davalı ... hesabına karşı iş bu davayı açmıştır. Resmi görevlilerce tutulmuş trafik kazası tespit tutanağu bulunmamakta olup Araştırma tutanağında herhangi bir ize rastlanmadığı belirtilmiştir.Davalı vekili tarafından sunulan hasar dosyası içeriğinde bulunan trafik kusur uzmanından alınan kusur raporunda davacının hızını koşullara uyarlamadığı belirtilerek %15 kusurlu olduğu, kimliği tespit edilemeyen araç sürücüsünün ise doğrultu değiştirme şerit değiştirme kurallarını ihlal ettiğinden %85 kusurlu olduğu belirtilmiş olup, Uhh tahkim komisyonu adli trafik bilirkişisinden aldırılan ve hükme esas alınan kusur raporunda ise Plakası tespit edilemeyen aracın meçhul sürücüsüsünün manevra kurallarını ihlal ettiği belirtilerek %100 kusurlu olduğu belirtilmiştir.
Her iki bilirkişi raporu arasında çelişki bulunmaktadır. O halde, İtiraz Hakem Heyetince, ceza davası açılmış ise araştırılarak dosyaya teminini sağlandıktan sonra, Karayolları Genel Müdürlüğü Trafik Fen Heyetinden tüm dosya kapsamı ile oluş şekline göre tarafların olaydaki kusur oranlarının duraksamaya yer vermeyecek şekilde tespiti ve meydana gelebilecek çelişkilerin giderilmesi yönünden ayrıntılı, gerekçeli, denetime açık rapor alınması ve varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
4-Zararın meydana gelmesinde veya artmasında mağdurun da kusurunun bulunması halinde sözkonusu olan müterafik kusur Borçlar Kanunu'nun 44. maddesinde (6098 sayılı TBK md. 52) düzenlenmiştir. Mağdurun kusurunun zararın meydana gelmesinde başlıca etken olması halinde zarar verenin sorumluluğunun kalkması sözkonusu olabileceği gibi belirlenen kusura göre zarar ve ziyandan indirim yapılmasını da gerektirebilir.
Somut olayda her ne kadar itiraz hakem heyeti müterafik kusura yönelik tespit olmadığı kanıt bulunmadığı gerekçesi ile indirim yapmamış ise de, davacının maluliyetine sebep olan yaralanması sol diz hareket kısıtlılığı ve sağ diz skar arızasından kaynaklanmış olup, bu durum nedeniyle malul kalmıştır. Bu durumda, davacının kazalı motosiklete koruyucu ekipman olan dizlik kullanmaksızın bindiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Müterafik kusur indiriminde, her somut olayın özelliğine göre olayın meydana geliş tarzı ve zararın artmasında zarar görenin kusurlu davranışının sonuca etkisi değerlendirilerek uygun oranda bir indirim yapılması gerekmektedir. Buna göre hesaplanan tazminattan Dairemiz uygulamalarına göre 6098 sayılı TBK md. 52. maddesi gereğince %20 oranında müterafık kusur indirimi yapılması gerekirken, yazılı olduğu şekilde karar verilmesi da doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin maddi hata talebinin kabulü ile Dairemiz'in 30/11/2020 gün ve 2020/6207- 2020/7825 sayılı ilamının ORTADAN KALDIRILMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (3) ve (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 26,30 TL kalan onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 21/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.