Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/20690 Esas 2022/8067 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar, davalının kendilerine silahla ateş ederek yaralanmalarına sebep olduğunu iddia ederek maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuştur. İlk derece mahkemesi davanın kısmen kabulüne karar vermiş ve davacı ... için 200 TL maddi, 15.000 TL manevi tazminat, diğer davacılar için ise sırasıyla 100 TL maddi, 5.000 TL manevi tazminat verilmiştir. Bölge adliye mahkemesi istinaf başvurularını reddetmiştir, ancak davacılardan ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi kararında ise manevi tazminat miktarının yetersiz olduğu belirtilerek, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Kanun maddeleri:
- Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi: hâkimin manevi tazminat adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır.
- Türk Medeni Kanunu’nun 4. maddesi: hâkimin takdir hakkı verdiği hususlarda hukuka ve hakkaniyete göre hüküm vereceği belirtilmektedir.

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Zile Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki İlk Derece Mahkemesinde görülen kasten yaralamadan kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasında verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin hüküm hakkında Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelenmesi sonucunda; davacılardan ... vekili ve davalı vasisi vekilinin istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın, süresi içinde davacılardan ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili; müvekkillerinden ...'ın ....köyü muhtarı olduğunu, 18/07/2008 tarihinde davalının, kendi abisine ait su sırasını almak amacıyla ihtilaf çıkardığını, müvekkili köy muhtarının görevi gereği bunun neden yapıldığını sorması üzerine davalının silahla müvekkili ...'ı hedef gözeterek ve müvekkili düştükten sonra da arkasından ateş etmek suretiyle hayati tehlike geçirecek şekilde yaraladığını, ayrıca müvekkili ...'ı koltuk altı ve kolundan yaraladığını, diğer müvekkili ...'i ise ayağından yaraladığını, müvekkillerinin yaralanmaları sebebiyle maddi ve manevi zarara uğradıklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkili .... için 200,00 TL diğer müvekkilleri için ise ayrı ayrı 100,00 TL maddi tazminat ile müvekkili ... için 20.000,00 TL, diğer müvekkilleri için ise ayrı ayrı 10.000,00 TL manevi tazminatın 18.07.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
İlk Derece Mahkemesince; toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre davanın kısmen kabulüne, davacı ... için 200,00 TL maddi ve 15.000,00 TL manevi tazminat ile diğer davacılar için ayrı ayrı 100,00 TL maddi ve 5.000,00 TL manevi tazminatın 18.07.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Karara karşı davalı ve davacılardan ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş; Samsun Bölge Adliye Mahkemesince, davalı tarafın ve davacılardan ... vekilinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacılardan ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerekçeye ve HMK 355. maddesindeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davacılardan ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Davacılardan ... vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, kasten yaralama nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Olay tarihinde yürürlükte olan Borçlar Kanunu’nun 47. maddesine göre hâkimin manevi tazminat adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. 22/06/1996 tarihli ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Diğer yandan hâkim manevi tazminatın miktarını tayin ederken saldırı teşkil eden eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Miktarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel hal ve şartların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde objektif olarak göstermelidir. Çünkü kanunun takdir hakkı verdiği hususlarda hâkimin hukuka ve hakkaniyete göre hüküm vereceği Türk Medeni Kanunu’nun 4. maddesinde belirtilmiştir. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı, onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
Somut olayda; davalının eylemini kasıtlı olarak gerçekleştirmesi, davacı ...’ın yaralanma şekli ve derecesi, olay tarihi ve yukarıdaki ilkeler gözetildiğinde davacı ...’ın yararına takdir edilen manevi tazminat miktarı yetersizdir. Davacı ...’ın manevi tazminat talebinin tamamen kabulü gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir. Bu nedenle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte gösterilen nedenlerle davacılardan ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte gösterilen nedenle davacılardan ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK 373/1. maddesi gereğince KALDIRILMASINA ve İlk Derece Mahkemesi kararının HMK 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ...'a geri verilmesine, 01/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.