Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/24516 Esas 2022/8544 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyeti, davacının trafik kazasında yaralanarak malul kaldığı ve davalının ödemesinin yetersiz olduğu gerekçesiyle belirsiz alacak olarak 5.000 TL sürekli işgöremezlik tazminatının ödemesi ve yasal faiziyle birlikte tahsiline karar vermiştir. İtiraz hakem heyeti ise, tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılmamasını doğru bulmuş fakat vekalet ücretinin tarifeye göre belirlenen nispi vekalet ücretinin 1/5'i tutarında olması gerektiği gözetilmeden fazla vekalet ücretine karar verildiğini belirterek İtiraz Hakem Heyeti kararını bozmuştur. Kararda, hatır taşımasının, taşıma veya kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanmasıyla belirlenebileceği, Sigortacılık Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16/13. maddesi ve AAÜT'nin 17/2. maddesi gereği vekalet ücretinin belirlenmesi hususu açıklanmıştır.
Kanun Maddeleri:
- 818 sayılı Borçlar Kanunu
- 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu
- 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu
- Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikin 16/13. maddesi
- AAÜT'nin 17/2. maddesi

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tahkim yargılaması sonucunda Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından verilen başvurunun kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekilince itiraz edilmesi üzerine İtiraz Hakem Heyetince verilen davalı vekilinin itirazının reddine dair verilen kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili sigorta tahkim komisyonu başvurusunda; 12/07/2012 tarihinde davacının yolcu olduğu davalıya trafik sigortalı aracın karıştığı çift taraflı kazada davacının yaralanarak malul kaldığını, davalı tarafça yapılan ödemenin yetersiz olduğunu beyanla, belirsiz alacak olarak 5.000,00 TL sürekli işgöremezlik tazminatının ödeme tarihi olan 17/04/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, meydana gelen olayda hatır taşımacılığı bulunduğunu beyanla, davanın reddini savunmuştur.
Uyuşmazlık hakem heyetince tüm dosya kapsamına göre; başvurunun kabulü ile 82.414,24 TL sürekli işgöremezlik tazminatının 14/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara karşı davalı vekilince itiraz edilmesi üzerine itiraz hakem heyetince; davalı vekilinin itirazının reddine karar verilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, itiraz hakem heyeti kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK’nin 43.(6098 sayılı TBK’nin 51.) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hatır taşımasından ya da kullanmadan söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının söz konusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve tazminattan indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir.
İtiraz hakem heyetince, dosya içerisindeki ifade tutanaklarına göre davacının sigortalı araçta hatır için taşındığına dair bilgi ve belgeye rastlanmadığı gerekçesiyle hatır taşıması nedeni ile (B.K. 43. md.) indirim yapılmamış ise de somut olayda, nüfus kayıtlar ve kolluk beyanlarına göre; davacı ile davalının trafik sigortacısı olduğu araç sürücüsü arasında yakın akrabalık bağının bulunmadığının anlaşılması ve davacının, çocuklarının hastaneye götürülmesi nedeniyle taşınması, taşınan kişinin menfaati için yapılan bir taşıma olduğu ve aksi hususun da ispat edilememiş olduğu göz önüne alındığında tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılarak karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
3- 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16/13. maddesi ve karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT'nin 17/2. maddesi gereği, davacı yararına hükmedilecek vekalet ücretinin, tarifeye göre belirlenen nispi vekalet ücretinin 1/5'i tutarında (maktu ücretin altında kalmamak kaydıyla) olması gerektiği gözetilmeden, fazla vekalet ücretine karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 09/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.