Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/15388 Esas 2022/8846 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Taraflar arasındaki trafik kazası nedeniyle maddi tazminat davasında, mahkeme kararı bozulmuştur. İlk olarak, maluliyet oranının doğru şekilde belirlenmediği için karar eksik inceleme ile verilmiştir. İkinci olarak, kusur oranı hesaplama hatası yapılmıştır ve taleple bağlılık ilkesine aykırı karar verilmiştir. Son olarak, vekalet ücreti hesaplaması da hatalı yapılmıştır. Sigortacılık Kanunu'nun 30/17 maddesi ve Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13 maddesi avukatların vekalet ücretleri ile ilgilidir.
Kanun Maddeleri:
- Sigortacılık Kanunu 30/17
- Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik 16/13
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) 26. madde
- 1086 sayılı HUMK'nın 74. maddesi
- AAÜT'nin 17. maddesi

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki trafik kazası nedeniyle maddi tazminat davası üzerine Uyuşmazlık Hakem Heyetince yapılan yargılama sonucunda; başvurunun kısmen kabulüne dair verilen karara davacı vekili ile davalı vekili tarafından yapılan itiraz incelemesinde; İtiraz Hakem Heyetince davacı vekilinin itirazının kabulüne, davalı vekilinin itirazının reddine dair verilen kararın süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği düşünüldü K A R A R

Davacı vekili; 10/10/2018 tarihinde davalı ... tarafından ... poliçesi düzenlenen araç ile davacının yaya konumunda bulunduğu çift taraflı trafik kazası sonucu müvekkilinin yaralandığını ve malul kaldığını beyan ederek, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 15.000,00 TL maddi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslahla talebini 89.319,45 TL olarak belirlemiştir.
Davalı vekili davanın reddini savunmuştur.
Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyetince, başvurunun kısmen kabulü ile 61.099,45 TL maluliyet tazminatının 16/01/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... şirketinden tahsiline karar verilmiş; Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararına karşı davacı vekili ile davalı vekilince itiraz edilmesi üzerine davacı vekilinin itirazının kabulüne, yeniden hüküm kurularak başvurunun kabulü ile 89.319,45 TL’nin 16/01/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... şirketinden tahsiline, davalı vekilinin itirazının reddine karar verilmiş; İtiraz Hakem Heyeti kararı, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeni ile maddi tazminat istemine ilişkindir.
Haksız fiil sonucu çalışma gücü kaybının olduğu iddiası ve buna yönelik bir talebin bulunması halinde, zararın kapsamının belirlenmesi açısından maluliyetin varlığı ve oranının doğru biçimde belirlenmesi gereklidir. Söz konusu belirlemenin ise, haksız fiilin gerçekleştiği tarihte yürürlükte olan yönetmelik hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.
Somut olayda; kaza neticesinde davacının maruz kaldığı yaralanmaya ilişkin olarak 09/12/2019 tarihli İstanbul Medeniyet Üniversitesi Adli Tıp ABD raporuna göre davacının kaza nedeniyle oluşan maluliyeti %8 olarak belirlenmiştir. Anılan bu rapor kaza tarihinde yürürlükte olmayan Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre düzenlenmiştir. Maluliyete ilişkin alınacak raporların 11/10/2008 tarihinden önce Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğüne, 11/10/2008 tarihi ile 01/09/2013 tarihleri arasında Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğine, 01/09/2013 tarihinden sonra Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliğine, 01.06.2015 tarihinden sonra da Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması Ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğine, 20/02/2019 tarihinden sonra da Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak düzenlenmesi gerekir.
10/10/2018 kaza tarihi itibari ile Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması Ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri yürürlükte olup davacı tarafından dosyaya ibraz edilen 09/12/2019 tarihli raporun Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre düzenlendiği anlaşılmakla, davacı tarafa kaza tarihinde yürürlükte olan Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak tanzim edilmiş maluliyet raporunu sunması için süre verilmesi, maluliyet raporunun sonucuna göre gerekirse yeniden aktüer raporu alınarak (davalı lehine kazanılmış haklar dikkate alınarak)karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
2-Somut olayda davacı tarafça davalı ... şirketine müracaat sırasında sunulan ve Makine Mühendisi tarafından düzenlenen kusur raporunda davacı tarafın %25 kusurlu olduğu belirlenmiş, davacı taraf, bu kusur oranına göre hesaplanacak tazminatın ödenmesini talep etmiş, daha sonra Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından alınan 26/05/2020 tarihli trafik bilirkişisi kusur raporunda sigortalı araç sürücüsüne %100 kusur verilmiş, İtiraz Hakem Heyeti %100 kusura göre hesaplanan 89.319,45 TL’nin davalıdan tahsiline karar vermiştir. Yargılamaya hâkim olan ilkelerden olan “taleple bağlılık ilkesi”, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun (HMK) 26. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır ve ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Buna göre taleple bağlılık ilkesi gereğince davacının %25 kusuruna göre hesaplanan tazminata karar verilmesi gerekirken (1086 sayılı HUMK'nın 74. maddesi) 6100 sayılı HMK m. 26 gereğince, talepten fazlasına karar verilmiş olup, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
3-Sigortacılık Kanunu 30/17 maddesi ile 19/01/2016 tarihli ve 29598 Resmi Gazetede yayımlanarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13 maddesinde "Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir." hükmü eklenmiştir. Heyetçe verilen kararda davacı lehine hükmedilecek vekalet ücreti için Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13 maddesinin uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 17. maddesi gereğince hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi, ancak hesaplanan miktarın maktu vekalet ücretinin altında kalması halinde maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde nispi vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1), (2) ve (3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 15/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.