Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2022/5907 Esas 2022/9407 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Adana Cumhuriyet Başsavcılığı, davalı Canlı Hayvan Alım Satım Besiciler Yemciler ve Tavukçular Balıkçılar Esnaf Odası'nın üye sayısının 100'ün altında olması nedeniyle feshedilmesi talebiyle dava açmıştır. Davalı, üye sayısının 100'ün üzerinde olduğunu ileri sürerek davanın reddedilmesini istemiştir. Mahkeme, davalı Odanın üye sayısının 83 olduğunu belirterek dava lehine karar vermiştir. Ancak, Ticaret Bakanlığı Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü Meslek Kuruluşları Dairesinin 25/08/2011 tarihli yazısına göre, davalı Oda'nın esnaf ve sanatkâr niteliklerini haiz 200 üyesi olduğu, davalı Oda'nın bağlı olduğu Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliğinin 23/08/2021 tarihli yazısına göre ise aktif üye sayısının 115 olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle, kararın eksik araştırma ile verildiği ve bozulması gerektiği sonucuna varılmıştır. Kararda, Anayasa'nın 135. maddesi ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu'nun 15/1-a maddesi detaylı bir şekilde açıklanmıştır.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Adana Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından, davalı .... Canlı Hayvan Alım Satım Besiciler Yemciler ve Tavukçular Balıkçılar Esnaf Odası aleyhine 29/11/2013 gününde verilen davaname ile davalı Oda’nın feshinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 08/12/2020 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı Oda vekili tarafından istenilmekle eksiklik nedeniyle geri çevrilen dosyanın ikmal edildikten sonra gönderildiği anlaşılmakla tetkik hâkimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

K A R A R

Adana Cumhuriyet Başsavcılığının 29/11/2013 tarihli davanamesinde, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun 15/1-a maddesine göre davalı Odanın üye sayısının 100’ün altında olması nedeniyle feshi isteminde bulunulmuştur.
Davalı, üye sayısının 100’ün üzerinde olduğunu ileri sürerek, davanın reddedilmesi gerektiğini savunuştur.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davalı Oda’nın üye sayısının 83 olması nedeniyle fesih şartlarının gerçekleştiği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Anayasanın 135. maddesinde; kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarının, belli meslek mensuplarının müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak, meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında ve gizli oyla seçilen kamu tüzel kişileri oldukları belirtilmiş; 5362 sayılı Kanun’un 15/1-a bendinde ise, oda üye mevcudunun 100’ün altına düşmesinin fesih sebebi olduğu hükme bağlanmıştır.
Bu itibarla; Dairenin geri çevirme kararı sonrası dosyaya getirtilen belgelerden, Ticaret Bakanlığı Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü Meslek Kuruluşları Dairesinin 25/08/2011 tarihli yazısına göre, feshine karar verilen davalı Oda’nın esnaf ve sanatkâr niteliklerini haiz 200 üyesi olduğu ve davalı Oda’nın bağlı olduğu .... Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliğinin 23/08/2021 tarihli yazısına göre ise aktif üye sayısının 115 olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, davalı Oda’nın üye sayısının 100’ün üzerinde olduğunun anlaşılması halinde ise davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve davalı esnaf odası dava açılmasına neden olduğu için yargılama giderlerinin de davalıdan alınmasına karar verileceği gözetilmelidir.
Açıklanan nedenlerle; davalı Oda’nın üye sayısının yasada öngörülen sayıdan fazla olduğu davalı tarafından ileri sürüldüğü halde, bu yönde taraf delilleri toplanmadan eksik araştırma ile karar verilmesi doğru görülmemiş olup, yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi yerinde olmayıp kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 27/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.