Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/778 Esas 2022/9798 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, bir siyasi partinin ilçe kongresinin tüzük, yönetmelik ve genelgelerine aykırı yapıldığı gerekçesiyle iptalini istemiş, ancak ilk derece mahkemesi ve istinaf mahkemesi davanın reddine karar vermiştir. Kararın Yargıtay'da duruşmalı olarak incelenmesi talebi üzerine yapılan inceleme sonucunda, kararın usul ve kanuna uygun olduğu belirtilmiştir. Siyasi Partiler Kanunu'nun 21. maddesi, parti tüzüğünün 44/1. maddesi ve Kongre Yönetmeliği'nin 30/1-2. maddesi uyarınca seçimlere ilişkin itiraz usulüne uyulması gerektiği vurgulanmıştır. Kararın detaylı açıklamalarına yer verilmemiştir.

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Niksar Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... tarafından, davalı ... aleyhine 13/01/2020 gününde verilen dilekçe ile Genel Kurul Kararının İptali istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; Davanın ve birleşen davanın reddine dair verilen 28/10/2020 günlü kararın istinaf incelemesinde; davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen 01/0/2021 günlü kararın Yargıtay'da duruşmalı olarak incelenmesi davacı tarafından istenilmekle daha önceden belirlenen 01/02/2022 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine duruşmalı temyiz eden davacı asil ... ile taraf davalı vekili Av. ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra taraflara duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı; ... üyesi ve ... ilçe delegesi olduğunu, ... İlçe örgütünün 11/01/2020 tarihinde yapılan kongresinde .... listesinde yönetim kurulu üyeliğine aday olduğunu, yapılan kongrenin hukuka, parti tüzük, yönetmelik ve genelgelerine aykırı ve taraflı davranılması nedeniyle iptalinin gerektiğini, parti tüzüğünün Kongre Başkanlık Kurulu başlıklı 39. maddesine aykırı davranılarak divan başkan yardımcılığına seçilen Hadiye Ardahanlı ile katip üyeliğe seçilen .....'ın Niksar ilçe kongre üyesi olmadıklarını, bu nedenle aday gösterilemeyeceklerini ve seçilemeyeceklerini, yine divan tutanağında katip üyeliğe seçilen ......'ın divan başkan yardımcısı şeklinde yazıldığını, Divan Kurulu'nun tekli sayı yerine çiftli sayıdan oluşturulduğunu, bu nedenle alınan kararların da yok hükmünde olduğunu, .... İlçe Denetleme Kurulu olmamasına rağmen dîvan kurulu tutanağında "Öncelikle Yönetim ve Denetleme Kurulu Raporu Genel Kurulun oylarına sunuldu" ifadesine yer verildiğini ve bu ifadeninde yanlış olduğunu, kongre sırasında kendisinin dilek ve temenniler bölümünde hem yazılı hem de sözlü konuşmak istediğini beyan etmesine rağmen parti tüzüğüne aykırı olarak bu hususun tutanağa geçirilmediğini ve kendisine söz verilmediğini, ayrıca Divan Kurulu'nun adayların adaylık önergelerini incelemeden kabul ettiğini, bu durumunda adaylık için yeterli imzaya ulaşmamış kişinin aday olması ve seçime katılması sonucunu doğurduğunu, yine kongrenin yapılışına ilişkin genelgenin kotalar başlıklı bölümünü de yok sayarak adayların listelerini incelemeden ve kadın ve gençlik kotasına ilişkin itirazları da yok sayılarak aday listelerinin kabul edildiğini belirterek 11/01/2020 tarihinde gerçekleşen ... seçimli ilçe kongresinin iptalini istemiş; birleşen dava dilekçesinde ise, Niksar Olağan İlçe Kongresi Gündeminin gerçekte parti tüzük ve yönetmelik gereği iki yıl dönemli olması zorunlu iken Olağan Kongre Gündeminde 2018 yılının yer almadığını yalnızca 2019 yılına yer verildiğini, kongrenin mevzuat, parti tüzük ve yönetmeliklere aykırı şekilde oluşturulduğu belirtere kongrenin anılan gerekçe ile de iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili; haksız ve usule aykırı olarak açılan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince; ... Tüzüğü'nde ve Kongre Yönetmeliği'nde itiraz mercileri ve usulü belirtilmiş olup, buna aykırı olarak açılan davanın ve birleşen davanın reddine karar verilmiş; karara karşı davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine Bölge Adli Mahkemesince; Siyasi Partiler Kanunu'nun 21. maddesi, ... Tüzüğü'nün 44/1. maddesi ve Kongre Yönetmeliği'nin 30/1-2. maddesi uyarınca seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile seçim sonuçlarına ilişkin itirazların tutanaklarının düzenlenmesinden itibaren, 2 (iki) gün içinde yetkili ve görevli ilçe seçim kurullarına yapılabileceğinin açıkça belirtildiği, ilçe seçim kurulundan celp edilen dosya kapsamında, davacı tarafından davaya konu edilen seçimde yanlış yapıldığı iddia edilen usuller ile seçimin iptaline yönelik ilçe seçim kuruluna yapılmış itirazın mevcut olmadığı, dosya içeriğine, toplanan delillere ve özellikle asıl olanın, siyasi partilerin yaptığı seçimlere ilişkin itiraz usulü olarak kanun, parti, tüzük ve yönetmeliklerine göre; hareket edilmesi gerektiği; hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve delillerin taktirinde ve değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, İlk Derece Mahkemesince her iki davanın reddine karar verilmesinde ve hükmün fer'ilerinde usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK'nın 355. maddesindeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davacı vekilinin yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün HMK'nın 370/1. maddesi gereğince ONANMASINA, HMK 302/5 ve 373. maddeleri uyarınca dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine ve aşağıda dökümü yazılı 21,40 TL kalan onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına 30/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.