Taraflar arasında görülen davada;
Davacı, 414 ve 416 sayılı kadastral parselleri kapsayan imar işlemine yönelik İdari Yargıda dava açtığını ileri sürerek, 5 nolu imar parselin tapusunun iptalini ve kadastral duruma dönülmesini istemiş, yargılama sırasında davayı takip etmediğini bildirmiştir.
Bir kısım davalılar, davanın reddini savunmuş, bir kısım davalılar ise savunma getirmemişlerdir.
Davanın reddine dair verilen karar, Dairece; “... idari işlemin halen geçerli olduğu gözetilmek suretiyle davayı takip eden davalılar Hazine ile F. ve Ü.bakımından davanın esastan reddedilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, ancak; aynı komşu parselde paydaş olan davalılar F.ve Ü."in eldeki davanın niteliği itibariyle zorunlu dava arkadaşı konumunda ve müteselsil sorumluluk içerisinde bulunmaları ve de haklarındaki davanın ret sebebinin ortak olması karşısında, anılan davalıların vekiline tek vekalet ücreti tayini yerine her biri için ayrı ücret tayininin doğru olmadığı, diğer taraftan, davacı vekilinin davayı takip etmediğini beyan ettiği son duruşmada hazır bulunmayan davalılar bakımından HUMK."un 409/1. maddesine göre dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken onlar bakımından da davanın esastan reddedilmesinin isabetsiz olduğu ” gereğine değinilerek bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak davayı takip etmeyen davalılar Y.E. Y. Arı, B.B.ve ve B.Tur. Ltd. Şirketi yönünden dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi .. raporu okundu. Düşüncesi alındı. Dosya incelendi. Gereği görüşülüp, düşünüldü.
Dava, imar parselinin iptali ve kadastral duruma dönülmesi isteğine ilişkin olup, davanın reddine dair verilen ilk karar Dairece; " davacı vekilinin davayı takip etmediğini beyan ettiği son duruşmada hazır bulunmayan davalılar bakımından HUMK"un 409/1. maddesine göre dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken onlar bakımından da davanın esastan reddedilmesinin isabetsiz olması, öte yandan aynı komşu parselde paydaş olan davalılar F.ve Ü."in eldeki davanın niteliği itibariyle zorunlu dava arkadaşı konumunda ve müteselsil sorumluluk içerisinde bulunmaları ve haklarındaki davanın red sebebinin ortak olması karşısında anılan davalılar vekiline tek vekalet ücreti tayini yerine her biri için ayrı vekalet ücreti tayininin doğru olmadığı " gerekçesi ile bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyularak, davayı takip etmeyen davalılar Y.E., Y. Arı, B.Tur. Limited Şirketi ve B. B. yönünden HUMK"un 409/1. maddesi gereğince dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bilindiği üzere; Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 409. maddesi uyarınca, oturuma çağrılmış olan tarafların hiçbiri gelmediği veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dava yenileninceye kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir, işlemden kaldırılmış olan dosya, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurması üzerine yenilenebilir, dava dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenilenirse yeniden harç alınır. Bu harç yenileyen tarafından ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak 3 ay içinde yenilenmeyen davalar HUMK"un 409/5. maddesi uyarınca açılmamış sayılır ve mahkemece bu hususta kediliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.
Dosyanın işlemden kaldırılmasını gerektiren hallerden birinin varlığını (gerçekleştiğini) tespit eden mahkeme, dava yenileninceye kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verir. Mahkeme bu konuda karar vermemiş olsa bile, yukarıda belirtilen dosyanın işlemden kaldırılmasını gerektiren hallerden birinin gerçekleştiği anda, dosya işlemden kaldırılmış sayılır. Mesela iki tarafın da gelmediği veya taraflardan birinin gelip de davayı takip etmeyeceğini bildirdiği oturum tarihi, dosyanın işlemden kaldırılmış olduğu tarihtir. Mahkemenin dosyanın işlemden kaldırılmasına daha sonra karar vermiş veya işlemden kaldırma kararını daha sonra yazmış olması, dosyanın işlemden kaldırılması tarihi olarak kabul edilemez.
Öte yandan dosyanın işlemden kaldırma kararı bir nihai karar olmadığından temyiz kabiliyeti de bulunmadığı halde, davanın açılmamış sayılması kararı nihai bir karar olduğundan temyizi kabildir.
Hal böyle olunca; 12.05.2009 tarihli oturumda davacılar vekilinin davayı takip etmediklerini beyan etmesine karşın, hazır olan davalılar F.ve Ü. B.vekili ile Hazine vekilinin davayı takip ettiklerini bildirdikleri, bu durumda hazır olmayan diğer davalılar Yaşar Ekiz, Yaşar A., B.B., Ö.B. Başkanlığı ve ....Turizm İnş ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi yönünden 12.05.2009 tarihi itibariyle dosyanın HUMK"un 409/1. maddesi gereğince işlemden kaldırılmasına, hüküm tarihine kadar HUMK"un 409/5. maddesi gereğince 3 aylık sürenin de dolmuş olması sebebi ile davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiği halde, hüküm tarihi olan 27.09.2010 tarihi itibariyle dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiş olması doğru olmadığı gibi, davayı takip etmeyen davalı Belediye yönünden de HUMK"un 409. maddesi gereğince hüküm kurulmamış olması yerinde değildir.
Davacının, temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenlerle HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 07.4.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
