Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2011/263 Esas 2011/1107 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2011/263
Karar No: 2011/1107

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2011/263 Esas 2011/1107 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, bir taşınmazın cebri satış yoluyla takip alacaklısı M.Y.'e satıldığını, açtığı menfi tespit davası devam ederken de M.Y.'in çekişmeli payı muvazaalı biçimde davalı A.T.'ye devrettiğini ileri sürerek iptal-tescile karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, tescilin yolsuz şekilde oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak, davalı A.T.'nin iyi niyetli olarak taşınmazı satın aldığı ve TMK'nın 1023. maddesi koruyuculuğundan yararlanıp yararlanamayacağı üzerinde durulmamıştır. Tapulu taşınmazların intikallerinde iktisapta bulunan kişinin iyi niyetli olup olmadığının tam olarak tespiti büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, davalı A.Tepe hakkında soruşturma yapılması, ortaya çıkacak bulguların tüm delillerle birlikte değerlendirilmesi ve çekişmeli payı ediniminin korunup korunamayacağı açıklığa kavuşturularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmektedir. Kanun maddeleri: MK'nın 2, 988, 989, 1023, ve 1024. maddeleri.
1. Hukuk Dairesi         2011/263 E.  ,  2011/1107 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : KÜÇÜKÇEKMECE 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
    TARİHİ : 20/07/2010
    NUMARASI : 2007/25-2010/450

    Taraflar arasında görülen davada;
    Davacı, 5417 sayılı  parseldeki  1/4  payının  cebri  satış  yoluyla  takip  alacaklısı  M.Y."e  satıldığını, açtığı  menfi  tespit  davası   devam  ederken  de  M.Y."in  çekişmeli  payı  muvazaalı  biçimde davalı A.. T.."ye  devrettiğini, menfi  tespit  davası  sonunda  M.. Y."e  borçlu  olmadığının  tespit  edildiğini, böylece cebri satışın   dayanaksız  kaldığını  ileri  sürerek  iptal-tescile  karar  verilmesini  istemiştir.
    Davalı,  taşınmazı tapuya  güvenerek  iyiniyetle   satın  aldığını  belirtip davanın  reddini  savunmuştur.
    Mahkemece, tescilin  yolsuz  şekilde  oluştuğu  gerekçesiyle  davanın  kabulüne  karar  verilmiştir.
    Karar, davalı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi .raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
    Dava, yolsuz tescil iddiasına dayalı tapu iptali-tescil isteğine ilişkindir.
    Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
    Dosya içeriği ve toplanan delillerden, 5417 sayılı parseldeki çekişmeli 1/4 pay davacı adına kayıtlı iken, M. Y."in iki adet çek nedeniyle 17.02.2000 tarihinde davacı aleyhine başlattığı icra takibi sonucunda 06.04.2004 tarihli cebri ihalede M. Y. tarafından satın alındığı ve ihalenin kesinleşmesiyle de bu durumun sicile yansıtıldığı; diğer taraftan, hakkındaki icra takibi devam ederken davacı tarafından 07.11.2002 tarihinde M.Y.aleyhine 2002/1888 es. s. menfi tespit davası açıldığı, yargılaması sürerken M. Y."in cebri ihaleden edindiği çekişmeli payı 03.05.2005 tarihinde A.T."ye sattığı, anılan menfi tespit davasının sonucunda ise davacının icra takibine konu iki adet çekten dolayı M. Y."e borçlu olmadığının tespitine karar verildiği ve kararın 27.11.2006"da kesinleştiği anlaşılmaktadır.
    Davacı, icra alacaklısı M.. Y.."e borcu olmadığının  tespit edilmesiyle cebri ihalenin dayanaksız kaldığını, çekişmeli 1/4 payın M.Y.tarafından davalı A.T."ye satışının da danışıklı biçimde gerçekleştiğini ileri sürerek eldeki davayı açmıştır.
    Gerçekten de, davacının icra alacaklısı M.. Y."e borcu bulunmadığı tespit edidiğine göre, cebri ihalenin ve sonucunda M. Y.adına oluşan kaydın hukuki dayanaktan yoksun hale geldiği ve yolsuz tescil niteliğinde olduğu tartışmasızdır.
    Ne var ki, çekişmeli payı M..t Y."den satın alan ikinci el konumundaki Davalı A. T."nin TMK."nun 1023. maddesi koruyuculuğundan yararlanıp yararlanamayacağı üzerinde durulmamıştır.
    Bilindiği üzere, hukukumuzda diğer çağdaş hukuk sistemlerinde olduğu gibi kişilerin huzur ve güven içerisinde alış verişte bulunmaları, satın aldıkları şeylerin ilerde kendilerinden alınabileceği endişelerini taşımamaları, dolayısıyla toplum düzenini sağlama düşüncesiyle, alan kişinin iyi niyetinin korunması ilkesi kabul edilmiştir. Bu amaçla Medeni Kanunun 2. maddesinin genel hükmü yanında menkul mallarda 988. ve 989. maddelerinin ve tapulu taşınmazların el değiştirmesinde ise 1023. maddesinin özel hükümleri getirilmiştir.
    Öte yandan, bir devleti oluşturan unsurlardan biri insan unsuru ise, bunun kadar önemli olan ötekisi topraktır. İşte bu nedenle Devlet, nüfus sicilleri gibi tapu sicillerinin de tutulmasını üstlenmiş, bunların aleniliğini (herkese açık olmasını) sağlamış, iyi ve doğru tutulmamasından doğan sorumluluğu kabul etmiş, tüm bu sebeplerin doğal sonucu olarak da tapuya itimat edip taşınmaz mal edinen kişinin iyi niyetini korumak zorunluluğunu duymuştur. Belirtilen ilke M.K.nun 1023. maddesinde aynen "tapu kütüğündeki sicile iyi niyetle dayanarak mülkiyet veya başka bir ayni hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur" şeklinde yer almış, aynı ilke tamamlayıcı madde niteliğindeki 1024. maddenin 1.fıkrasında "Bir ayni hak yolsuz olarak tesçil edilmiş ise bunu bilen veya bilmesi gereken üçüncü kişi bu tescile dayanamaz" biçiminde öngörülmüştür.
    Ancak, tapulu taşınmazların intikallerinde, huzur ve güveni koruma, toplam düzenini sağlama uğruna tapu kaydında ismi geçmeyen ama asıl malik olanın hakkı feda edildiğinden, iktisapta bulunan kişinin iyi niyetli olup olmadığının tam olarak tespiti büyük önem taşımaktadır. Gerçekten, bir yanda tapu sicilinin doğruluğuna inanarak iktisapta bulunduğunu ileri süren kimse, diğer yanda ise kendisi için maddi hatta bazı hallerde manevi büyük değer taşıyan ayni hakkını yitirme tehlikesi ile karşı karşıya kalan önceki malik bulunmaktadır. Bu nedenle yüzeysel ve şekilci bir araştırma ve yaklaşımın büyük mağduriyetlere yol açacağı, kişilerin Devlete ve adalete olan güven ve saygısını sarsacağı ve yasa koyucunun amacının ilk bakışta şeklen iyi niyetli gözükeni değil gerçekten iyi niyetli olan kişiyi korumak olduğu hususlarının daima göz önünde tutulması, bu yönde tüm delillerin toplanıp derinliğine irdelenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir.          
    Nitekim bu görüşten hareketle, "kötü niyet iddiasının def"i değil itiraz olduğu, iddia ve müdafaanın  genişletilmesi yasağına tabii olmaksızın her zaman ileri sürülebileceği ve mahkemece kendiliğinden (resen) nazara alınacağı"" ilkeleri 8.11.1991 tarih 1990/4 esas 1991/3 sayılı İnançları Birleştirme  Kararında kabul edilmiş, bilimsel görüşler de aynı doğrultuda gelişmiştir.
     Hal böyle olunca, davalı A.Tepe hakkında yukarıda değinilen ilkeler çerçevesinde soruşturma yapılması, ortaya çıkacak bulguların tüm delillerle birlikte değerlendirilmesi ve çekişmeli payı ediniminin korunup korunamayacağı açıklığa kavuşturularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik soruşturma ile yetinilerek  yazılı  şekilde  karar  verilmesi isabetsizdir.
    Davalının temyiz itirazı yerindedir. Kabulüyle, hükmün açıklanan nedenden ötürü HUMK."nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA,alınan  peşin  harcın  temyiz  edene  geri  verilmesine, 10.02.2011  tarihinde  oybirliğiyle  karar  verildi.
             

    Hemen Ara