Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2012/15581 Esas 2012/15182 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/15581
Karar No: 2012/15182

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2012/15581 Esas 2012/15182 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Seyhan Belediyesi tarafından yapılan imar düzenlemesi sonrasında Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından da gerçekleştirilen imar uygulaması idari yargı yerinde iptal edilince, taşınmazın tapusu hukuki açıdan geçersiz hale gelmiştir. Bu sebeple dava açılmış ve mahkeme tarafından kabul edilmiştir. Ancak mahkeme, Belediye sınırları içerisinde kadastro sırasında tespit edilmeyen yerlerin Belediyeye devredilmesi gereken yerler olup olmadığını araştırmamıştır. Bu sebeple, tapu kayıtlarının ilk tesisinden itibaren incelenerek, tüm deliller toplanarak yeniden karar verilmesi gerekmektedir. Kanun maddeleri olarak, Tapu Kanunu'nun 1025. maddesi ve 775 sayılı Yasa'nın 3. maddesi üzerinde durulmuştur. Ayrıca, 1475 nolu parselin tapu kaydı ile ilk tesisinden itibaren tapu kayıtlarının incelenmesi gerektiği ifade edilmiştir.
1. Hukuk Dairesi         2012/15581 E.  ,  2012/15182 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : ADANA 4. SULH HUKUK MAHKEMESİ
    TARİHİ : 31/05/2012
    NUMARASI : 2010/2422-2012/771

    Yanlar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece  davanın, Seyhan Belediyesi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden ise kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Çukurova Belediye Başkanlığı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
    Dava, imar işleminin iptali sebebiyle kadastral mülkiyetin ihyası isteğine ilişkindir.
    Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu taşınmazın bulunduğu alanda Seyhan Belediyesinin  37 nolu imar düzenlemesi yaptığı,  daha sonra aynı bölgede  Adana Büyükşehir Belediyesi"nin imar uygulaması gerçekleştirdiği, her iki imar düzenlemesinin  idari yargı yerinde iptal edilerek, idari yargı kararlarının kesinleştiği, dava konusu yerin yeni kurulan  Çukurova Belediyesi sınırları içinde kalması nedeniyle anılan Belediyenin de davada  taraf  gösterildiği anlaşılmaktadır.
    Davacı; çekişmeli yerin öncesinde kadastro harici, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yer iken Hazine adına sicil kaydı oluşturulmadan  ihdasen Adana Büyükşehir Belediyesi adına tescil edildiğini, sonraki imar uygulaması ile de anılan parselin tamamının kamuda kullanılmak üzere terkin edildiğini, dayanak imar uygulamalarının idari yargı yerinde iptal edildiğini ve böylece sicil kaydının TMK"nun 1025. maddesi hükmü uyarınca yolsuz tescil durumuna  düştüğünü ileri sürerek bu kısmın tapusunun iptali ile Hazine adına tescili istekli eldeki davayı açmıştır.
    Mahkemece, Seyhan Belediyesi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden, sicil kayıtlarının illetini teşkil eden imar uygulamalarının idari yargı yerinde iptal edildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
    Hemen belirtilmelidir ki, imar şuyulandırmasının dayanağı olan idari işlemin iptal edilmesi ile sicilin dayanıksız kalacağı ve yolsuz tescil durumuna düşeceği açıktır. Dayanıksız kalan (illetten mücerret) kaydın ise iptalinin gerekeceği ve kadastral parselin geometrik ve hukuki durumunun ihyası şeklinde karar verilmesi gerekeceği tartışmasızdır.
    Öte yandan; çekişmeli taşınmazın Belediye sınırları içerisinde ve kadastro sırasında tespit dışı bırakılan yer olduğunun belirlenmesi halinde, 1966 tarihinde yürürlüğe giren 775 sayılı Yasanın 3/2. maddesinde öngörülen Belediyeye devri gerekli taşınmazlardan olup olmadığının açıklığa kavuşturulması gerekeceği kuşkusuzdur. Şayet yasa gereğince Belediyeye devri gereken yerlerden olduğu tespit edilirse, Hazine"nin taşınmazda mülkiyetten kaynaklanan bir hakkının bulunmadığı gözetilerek Hazinenin davasının reddine karar verilmesi gerekeceği sabittir.
    Diğer taraftan; 775 sayılı Yasanın 3. maddesi her ne kadar 19.07.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4916 sayılı Yasa ile iptal edilmiş ise de; iptal kararının bu tarihten önce doğmuş olan haklara etkili olmayacağı, bir başka ifadeyle kazanılmış hakkın korunması gerekeceği açıktır.
    Somut olaya gelince; mahkemece yapılan inceleme, araştırma ve uygulamanın hüküm kurmaya elverişli olduğunu söylebilme olanağı yoktur. Çekişme konusu taşınmazın imar uygulamalarından önceki vasfı, kadastro harici bırakılan bir yer olup olmadığı ve Hazine ile ilgisinin bulunup bulunmadığının kuşkuya yer bırakmayacak şekilde saptanmadığı gibi Belediyeye devri gereken yerlerden olup olmadığı hususu üzerinde de durulmadığı görülmektedir. 
    Hal böyle olunca; öncelikle 1475 nolu parselin tapu kaydı ile ilk tesisinden itibaren geldi tapu kayıtlarının evrak arasına alınması, ondan sonra yukarıda değinilen ilkeler ve yasal düzenlemeler doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılması, tarafların bu konuda gösterdikleri tüm delillerin toplanması, soruşturmanın eksiksiz tamamlanarak  varılacak sonuç çerçevesinde  bir karar verilmesi gerekirken,  eksik inceleme ile yetinilerek  yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.
    Davalılardan Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Çukurova Belediye Başkanlığının temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 13.12.2012  tarihinde oybirliğiyle karar  verildi.


     

    Hemen Ara