Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2012/16446 Esas 2012/15074 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/16446
Karar No: 2012/15074
Karar Tarihi: 13.12.2012

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2012/16446 Esas 2012/15074 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Adana 4. Sulh Hukuk Mahkemesinde görülen bir tapu iptali ve tescil davası sonucunda, mahkeme çekişme konusu taşınmazın bulunduğu bölgede yapılan imar uygulamalarının idari yargıda iptal edildiği gerekçesiyle dava lehine karar vermiştir. Ancak, dosya içeriğindeki deliller yeterli değildir ve Belediyeye devri gereken yerlerin belirlenmesi gerekmektedir. İmar şuyulandırmasının dayanağı olan idari işlemin iptal edilmesiyle sicil dayanıksız hale gelecektir ve yolsuz tescil durumu ortaya çıkacaktır. Dayanıksız kalan kaydın iptali gerekmektedir. Kararda, 775 sayılı Yasa'nın 3. maddesine atıfta bulunulmuştur, bu madde 19.07.2003 tarihinde yürürlükten kalkmış olsa da kazanılmış hakların korunması gerektiği belirtilmiştir. Mahkeme kararı, eksik inceleme yapıldığı gerekçesiyle bozulmuştur. Detaylı bilgi için, 6100 sayılı Yasanın geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'nın 428. maddesi gereğince hüküm bozulmuştur.
1. Hukuk Dairesi         2012/16446 E.  ,  2012/15074 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : ADANA 4. SULH HUKUK MAHKEMESİ
    TARİHİ : 31/05/2012
    NUMARASI : 2011/343-2012/770

    Yanlar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece  davanın, kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacı vekili, davalı Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili ile dahili davalı vekilince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi  raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
    Dava, tapu iptali ve eski hale ihya sureti ile Hazine adına tescil isteğine ilişkindir.
    Mahkemece, çekişme konusu taşınmaza dayanak  imar uygulamalarının idari yargıda iptal edildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
    Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu taşınmazın bulunduğu alanda Seyhan Belediyesinin 37 nolu imar düzenlemesi yaptığı, daha sonra aynı bölgede  Adana Büyükşehir Belediyesi"nin imar uygulaması gerçekleştirdiği, her iki imar düzenlemesinin idari yargı yerinde iptal edilerek, idari yargı kararlarının kesinleştiği, dava konusu yerin yargılama sırasında yeni kurulan Çukurova Belediyesi sınırları içinde kalması üzerine anılan Belediyenin de davaya dâhil edildiği görülmektedir.
    Davacı vekili; devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan çekişme konusu 66,30 m²"lik bölümün Hazine adına sicil kaydı oluşturulmadan 1489 nolu parsel numarası ile ihdasen Adana Büyükşehir Belediyesi adına tescil edildiğini, sonraki imar uygulaması ile de anılan parselin tamamının kamuda kullanılmak üzere terkin edilerek çekişme konusu yapılan bölümün 4917 ada 4 nolu imar parseli olarak davalı gerçek şahıslar adına tescil edildiğini, dayanak imar uygulamalarının idari yargı yerinde iptal edildiğini ileri sürerek, 66,30 m²"lik kısmın tapusunun iptali ile Hazine adına tescili istekli eldeki davayı açmıştır.
    Hemen belirtilmelidir ki, imar şuyulandırmasının dayanağı olan idari işlemin iptal edilmesi ile sicilin dayanıksız kalacağı ve yolsuz tescil durumuna düşeceği açıktır. Dayanıksız kalan (illetten mücerret) kaydın ise iptalinin gerekeceği ve kadastral parselin geometrik ve hukuki durumunun ihyası şeklinde karar verilmesi gerekeceği tartışmasızdır.
    Öte yandan; çekişmeli taşınmazın Belediye sınırları içerisinde ve kadastro sırasında tespit dışı bırakılan yer olduğunun belirlenmesi halinde, 1966 tarihinde yürürlüğe giren 775 sayılı Yasanın 3/2. maddesinde öngörülen Belediyeye devri gerekli taşınmazlardan olup olmadığının açıklığa kavuşturulması, şayet yasa gereğince Belediyeye devri gereken yerlerden olduğu tespit edilirse, Hazine"nin taşınmazda mülkiyetten kaynaklanan bir hakkının bulunmadığı gözetilerek Hazinenin davasının reddine karar verilmesi gerekeceği kuşkusuzdur.
    Diğer taraftan; 775 sayılı Yasanın 3. maddesi her ne kadar 19.07.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4916 sayılı Yasa ile iptal edilmiş ise de; iptal kararının bu tarihten önce doğmuş olan haklara etkili olmayacağı, bir başka ifadeyle kazanılmış hakkın korunması gerekeceği açıktır.
    Somut olaya gelince; mahkemece yapılan inceleme, araştırma ve uygulamanın hüküm kurmaya elverişli olduğunu söylebilme olanağı yoktur.
    Şöyle ki; mahallinde yapılan uygulama neticesinde teknik bilirkişinin çekişme konusu 1489 nolu parselin kadastro paftasına göre dağlık ve çalılıktan ihdas edildiğini bildirdiği halde, evrak arasına alınan tescil bildirim beyannamesinde 4751,75 m² olan anılan parselin, 717 nolu parselin terkininden ihdas edildiğinin belirtildiği, ne var ki bu hususlardaki  çelişkinin giderilmediği, özellikle dava konusu yapılan 66,30 m²"lik bölümün imar uygulamasından önceki vasfı ile Hazine ile ilgisinin bulunup bulunmadığının kuşkuya yer bırakmayacak şekilde saptanmadığı, öte yandan, çekişme konusu yerin  Belediyeye devri gereken yerlerden olup olmadığı hususu üzerinde de durulmadığı görülmektedir.
    Hal böyle olunca; öncelikle 1489 nolu parselin tapu kaydı ile ilk tesisinden itibaren geldi tapu kayıtlarının evrak arasına alınması, ondan sonra yukarıda değinilen ilkeler doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılması, tarafların bu konuda gösterdikleri tüm delillerin toplanması, soruşturmanın eksiksiz tamamlanarak  varılacak sonuç çerçevesinde  bir karar verilmesi gerekirken  eksik inceleme ile yetinilerek  yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.
    Davacı vekili, davalı Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili ile dahili davalı Çukurova Belediye Başkanlığı vekilinin temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 13.12.2012 tarihinde oybirliğiyle karar  verildi.


     

    Hemen Ara