Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2012/11294 Esas 2012/14943 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/11294
Karar No: 2012/14943

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2012/11294 Esas 2012/14943 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, çaplı taşınmaza elatmanın önlenmesi ve tazminat talep etti. Mahkeme, sadece tazminat talebinin kabulüne karar verdi ancak elatmanın önlenmesi talebi için dava değerinin belirlenmemesi ve harçların ödenmemesi gibi nedenlerle karar verilemedi. Harçlar Kanunu'nun 16. maddesi gereği, bu tür bir davada dava değeri elatılan yerin değeri ile talep edilen tazminatın toplamından oluşur. Ayrıca, Harçlar Kanunu, harçların ödenmemesi durumunda işlemlerin yapılmasına izin vermez ve muhakeme sırasında tespit edilen değerin dava dilekçesinde bildirilen değerden daha yüksek olduğu durumlarda, noksan değer üzerinden yapılan ödeme ile davaya devam edilemez. Bu nedenlerle, mahkeme kararı bozuldu ve değer tespit edilip, gerektiği gibi harçların ödenmesi talep edildi. Kanun maddeleri: Harçlar Kanunu'nun 16., 26., 27., 28., 30. ve 32. maddeleri, HUMK'nın 409. maddesi.
1. Hukuk Dairesi         2012/11294 E.  ,  2012/14943 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : SARIVELİLER ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
    TARİHİ : 24/05/2012
    NUMARASI : 2010/102-2012/38

    Yanlar arasında görülen elatmanın önlenmesi, tazminat davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar taraflarca yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
    Dava, çaplı taşınmaza elatmanın önlenmesi ve tazminat isteğine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar  verilmiştir.
    Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden, dava dilekçesinde sadece tazminat isteği yönünden değer bildirildiği, elatmanın önlenmesi isteği yönünden ise, dava dilekçesinde bir değer bildirilmediği gibi, çekişmeli taşınmazın değerinin keşfende belirlenmediği, elatmanın önlenmesi isteği yönünden harç alınmaksızın neticeye gidildiği anlaşılmaktadır.
    Hemen belirtilmelidir ki; iddianın içeriği ve ileri sürülüş biçiminden davanın taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu açıktır. Bu tür bir davada 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddesi uyarınca dava değerinin elatılan yerin değeri ile talep edilen ecrimisil veya tazminatın toplamından, elatmanın önlenmesi isteğinin yanında yıkım isteği de varsa dava değeri elatılan yerin değeri ile yıkımı istenilen muhdesatın değerinin toplamından (4.3.1953 tarihli 10/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı) ibaret olacağı ve belirlenen bu değer üzerinden  Harçlar Kanunu"nun 26., 27., 28., 30., ve 32. maddelerinin öngördüğü şekilde işlemlerin yerine getirileceği ve gerekli olan harcın alınacağı tartışmasızdır.
    Öte yandan, Harçlar Kanunu harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re"sen) gözetilmesini hükme bağlamıştır. 492 sayılı Kanunun 32. maddesinde ise yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı vurgulanmış 30. madde hükmünde de;" ... muhakeme sırasında tespit olunan değerin dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa yalnız o celse için muhakemeye devam olunur; takip eden celseye kadar noksan değer  üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. HUMK."nun 409. (HMK.nun 150.) maddesinde gösterilen  süre içinde dosyanın  muameleye konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır." düzenlemesine yer verilmiştir.
    Hal böyle olunca, elatıldığı iddia edilen taşınmazın değerinin belirlenmesi ve bu değer üzerinden, yukarıda değinilen ilkeler ve düzenlemeler gözetilmek suretiyle, harç ikmali yaptırılması, ondan sonra işin esasına girilmesi, soruşturmanın eksiksiz tamamlanması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması doğru değildir.
    Tarafların, temyiz itirazları değinilen yönler itibariyle yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre işin esasına girilmesine ve sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 12.12.2012  tarihinde oybirliğiyle karar  verildi.

     

     

     


     

    Hemen Ara